Met de Green Deal wil de Europese Unie komen tot een circulaire economie in 2050. Hergebruik en recycling staan daarbij centraal en de invoering van een Digital Product Passport moet daaraan bijdragen. Samen met textiel- en schoenenbedrijven heeft GS1 verkend wat zo’n Digital Product Passport gaat inhouden en welke data daarvoor nodig is. De learnings en tips zijn nu beschikbaar in een document met handige checklist.
Breng je kleding, schoenen of ander textiel op de Europese markt? Dan moet je in 2027 een Digital Product Passport (DPP) meeleveren bij die producten. Het Digital Product Passport is een van de bouwstenen van de EU Green Deal en bevat informatie over waar het product uit bestaat, waar het vandaan komt en hoe het gebruikt, afgedankt, hergebruikt of gerecycled kan worden.
Michiel van Yperen, sustainability manager van GS1 Nederland: “Nu het Digital Product Passport hoger op de businessagenda’s staat, is er een groeiende behoefte aan een gestandaardiseerd systeem om data te kunnen delen dat over lands- en bedrijfsgrenzen heen gaat. Hier kunnen wij als GS1 een bijdrage aan leveren.”
Leren en doen met bedrijven uit de textiel en schoenen
GS1 Nederland is met een aantal textiel- en schoenenbedrijven een zogenaamde Learning Expedition gestart om te verkennen wat een Digital Product Passport gaat inhouden, welke data daarvoor nodig is en hoe je die data kunt verzamelen, vastleggen en delen.
Michiel: “De verschillende doelen van de deelnemers waren het startpunt. Bijvoorbeeld het rapporteren over de sociale en milieu-impact in de keten (ESG), maar ook het geven van gebruiksinstructies aan de consument, het volgen en vastleggen van reparaties en hergebruik of volledige inzage geven in de productsamenstelling voor de recycler. Welke data is dan minimaal nodig, van welke partij in de keten en hoe leg je die vast in een Digital Product Passport? En vooral ook waar de uitdagingen liggen op het gebied van data om een circulaire economie te realiseren.”
Behoefte aan één datataal
Het werd in de groep duidelijk dat er een grote behoefte is aan één datataal zodat informatie voor iedereen beschikbaar en te gebruiken is. “Bedrijven hebben momenteel te maken met veel partijen die oplossingen bieden voor een Digital Product Passport. Het merendeel gebruikt hiervoor eigen en gesloten IT-systemen die vrije data-uitwisseling uitsluiten of waarbij je zelfs de regie over data verliest. Maar als bedrijven en paspoortaanbieders daarvoor de wereldwijd toegepaste GS1 standaarden gebruiken dan is dat niet het geval,” zegt Michiel. “Dan kunnen verschillende databases met elkaar praten en data gestandaardiseerd uitwisselen. En al die databases zullen moeten samenwerken voor een goed gevuld paspoort. Denk alleen al aan alle milieu en sociale certificaten, daar heb je er nogal wat van in de textiel en schoenensector.”
Lessons learned: ook voor andere sectoren
De bedrijven uit de Learning Expedition hebben drie lessen geformuleerd die andere bedrijven ter voorbereiding kunnen gebruiken:
Les 1: Vind het wiel niet opnieuw uit
Maak gebruik van datasystemen en en data-infrastructuur die al tientallen jaren goed werken en door de industrie zelf in het leven zijn geroepen. Dat scheelt veel tijd en geld. Gebruik bijvoorbeeld de internationaal geaccepteerde GS1 artikelcode (GTIN) en de QR-code van GS1 en GS1 Digital Link als sleutel naar alle benodigde data.
Les 2: Werk samen met je ketenpartners en spreek één datataal
Het laagdrempelig en efficiënt vastleggen en delen van data vraagt eenzelfde ‘datataal’, vocabulaire en symbool om toegang te krijgen tot het paspoort. Maak daarom gebruik van ‘open’ systemen die door iedereen in de keten en alle IT-systemen gebruikt kunnen worden. Voorkom een ‘vendor lock-in’ door met partijen in zee te gaan die jou een oplossing bieden waar je vervolgens niet meer van afkomt of die gebruikmaken van bijvoorbeeld eigen QR-codes die straks niet door de kassa gelezen kunnen worden of in het buitenland onbruikbaar zijn.
Les 3: Wacht niet af en start nu!Je kunt nu al beginnen met het verzamelen van data die nodig zal zijn voor een Digital Product Passport. Identificatie van producten en locaties etc. en het vastleggen van product masterdata kan nu al. Ter illustratie: tijdens de Learning Expedition is in een week tijd een eerste Digital Product Passport voor een schoen ingevuld met echte data zonder extra kosten. Dus met statische gestandaardiseerde data kun je nu al aan de slag.
GS1 helpt: onafhankelijk en not-for-profit
GS1 is een internationale not-for-profit kennispartner die open standaarden ontwikkelt en aanbiedt voor identificatie en delen van data. Die kunnen beide gebruikt worden voor een Digital Product Passport. Wij zijn neutraal en coördineren samenwerking tussen retail, producenten, aanbieders van IT-oplossingen en belanghebbenden (branche- en belangenorganisaties en overheid). In deze rol helpen we bedrijven in hun transitie naar een duurzame en circulaire economie.
Lees het hele document met meer informatie over het Digital Product Passport, de rol die GS1 kan spelen en een handige checklist.