De recycling van goud uit gebruikte elektrische apparaten (e-waste) kan een gouden kans zijn om vooruitgang te boeken in de richting van een meer circulaire economie voor elektrische apparaten en een alternatief voor primaire goudwinning. Dat blijkt uit een onderzoek, uitgevoerd door het Nederlandse Convenant Verantwoord Goud. Bij het recyclen van e-waste is het echter ook noodzakelijk om bewust te zijn van bepaalde negatieve effecten die kunnen optreden, vooral in de informele recyclingsector.

Due diligence vereist bij het recyclen van goud

Hoewel het merendeel van de goudrecycling plaatsvindt in de formele sector, laat het onderzoek zien hoe e-waste-stromen in de informele sector terecht kunnen komen en welke (mogelijke) negatieve effecten aanwezig zijn in deze waardeketen. Gerecycled goud kan in verband worden gebracht met het witwassen van criminele activiteiten of geld, het smokkelen van e-waste naar landen zonder een formele recyclinginfrastructuur, negatieve milieu- en gezondheidsrisico’s en kinderarbeid. Daarom zijn due diligence processen – het identificeren en aanpakken van negatieve gevolgen en risico’s voor mensenrechten in waardeketens – essentieel, ook in de waardeketens van gerecycled goud. Download de samenvatting van het onderzoek.

Kansen van e-waste recycling

Het huidige wereldwijde aanbod is ongeveer 70% nieuw goud en 30% gerecycled goud. Goud is een van de meest gewilde gerecyclede edelmetalen vanwege zijn intrinsieke waarde. 70% tot 90% van het wereldwijd gerecyclede goud is afkomstig van sieraden schroot, terwijl 1% tot 10% afkomstig is van goudstaven, munten en ander hoogwaardig goudafval. Ongeveer 5% tot 10% is afkomstig van e-waste, maar door de vraag naar elektronica breidt deze stroom zich enorm uit, zo stellen ook de Verenigde Naties. Het gecombineerde volume van goud en andere zeldzame metalen dat wordt weggegooid neemt exponentieel toe naarmate mensen nieuwere elektrische apparaten aanschaffen. Dit betekent dat er hier veel onbenut potentieel is.

Het is belangrijk om de beschikbare hoeveelheid gerecycled goud te vergroten, aangezien wereldwijd de bronnen waar primair goud gewonnen wordt kunnen afnemen. Daarbij komt dat recycling de uitstoot van broeikasgassen vermindert en dat er economische voordelen zijn van e-waste recycling. Denk hierbij aan een meer circulair elektronisch systeem, waar grondstoffen die eerder zijn gewonnen en gebruikt, weer op verschillende manieren worden hergebruikt. Recycling heeft, mits op verantwoorde wijze gedaan, ook een veel minder negatieve impact op het milieu en de biodiversiteit dan de winning van primair goud.

De studie is niet alleen bedoeld om de partijen van het Convenant Verantwoord Goud te informeren, maar dient juist ook om inzamelaars van e-waste, goudrecyclingbedrijven, smelterijen en beleidsmakers in de industrie in het algemeen verder voor te lichten. De Convenantspartijen zullen de komende maanden een strategie ontwikkelen waarin de aanbevelingen van het rapport verder uitgewerkt worden om zo hun gezamenlijke ambities van verantwoorde goudketens te realiseren.

Foto: SER