Verschillende gebeurtenissen dit jaar hebben duidelijk gemaakt dat klimaatverandering een serieus risico vormen voor het bedrijfsleven en de maatschappij. Droogte in Europa belemmerde het vervoer van goederen en grondstoffen via de Rijn. Lage elektriciteitsproductie uit waterkracht in China, ook door droogte, verstoorde de productieschema’s van fabrieken, met als gevolg aanleverproblemen in verschillende sectoren wereldwijd. In Nederland lag de de schade door extreme weersomstandigheden dit jaar tot oktober al boven de 500 miljoen euro, vergeleken met 465 miljoen euro over 2021 als geheel en rond de 350 miljoen euro de jaren ervoor, volgens cijfers van het Verbond van Verzekeraars[1]. Het is daarom niet verwonderlijk dat analyse van klimaatrisico’s een standaard onderdeel van duurzaamheidstrategie en -rapportage begint te worden, met name onder grote bedrijven.

Dit proces is in gang gezet met de Task force for Climate-related Financial Disclosure (TCFD), opgezet door de Financial Stability Board in 2015. Het TCFD-framework voor analyse and rapportage van klimaat-gerelateerde risico’s, gepubliceerd in 2017, helpt bedrijven inzicht te krijgen in de directe en indirecte risico’s die zij lopen in verschillende klimaatscenario’s. De richtlijn geeft 11 aanbevelingen voor het evalueren en meten van klimaat-gerelateerde risico’s, integratie in bestuur en bedrijfsvoering, en gebruik in strategisch beslissingen.

De EU heeft de aanbeveling van de TCFD opgenomen in de richtlijnen voor klimaat-gerelateerde rapportage, en ze worden onderdeel van het CSR Directive. Beursgenoteerde bedrijven krijgen verzoeken om TCFD-rapportage van investeerders en marktautoriteiten. In een onderzoek van de TCFD zelf zegt 90% van investeerders dat ze klimaat-gerelateerde financiële rapportage gebruiken in hun investeringsbeslissingen, en 66% gebruikt deze informatie als input bij het beprijzen van assets.

TCFD-rapportage steeds normaler

De jaarlijkse rapportage van de TCFD over het gebruik van de richtlijn[2] bevestigt dat steeds meer bedrijven deze toepassen. In 2021, 80% van 1400+ ondervraagde bedrijven rapporteerde in mijn met tenminste 1 van de 11 aanbevelingen. Europese bedrijven rapporteren gemiddeld meer dan bedrijven buiten Europa.

Wij zien deze trend ook bij onze klanten. Simply Sustainable heeft over het afgelopen jaar diverse bedrijven in meerdere sectoren begeleid met analyse en rapportage van klimaat-gerelateerde risico’s volgens het TCFD-framework.

De eerste TCFD-analyse geeft bedrijven vaak een nieuw strategisch perspectief, en niet alleen op de risico’s die het bedrijft loopt bij grotere opwarming en toenemende frequentie van extreem weer. De analyse leidt vaak ook tot een discussie over de rol van het bedrijf in de transitie naar een emissie-vrije economie en de kansen die het daarbij heeft.

Drie aandachtspunten voor betere en volledigere TCFD-rapportage

Het TCFD Status Report laat zien dat er nog veel ruimte is voor verbetering. Gemiddeld rapporteerde elk bedrijf op 4.2 aanbevelingen, en slechts 4% rapporteerde op alle 11 aanbevelingen van de TCFD. Veel bedrijven hebben de benodigde data niet meteen voorhanden. Heel weinig bedrijven kwantificeren de financiële impact van klimaat-gerelateerde risico’s.

Wat kunnen bedrijven het beste doen om volledig in lijn te komen met de TCFD? In onze ervaring zijn er drie dingen waar ze rekening mee moeten houden.

  • Zie TCFD-rapportage als een proces, geen eenmalige exercitie. Niet elk bedrijf heeft de data voor rapportage op alle 11 aanbevelingen van de TCDF zomaar beschikbaar. Uit een eerste analyse komen daarom meestal niet alleen aanbevelingen over het omgaan met klimaat-gerelateerde risico’s, maar over het verbeteren van data beheer en verzameling voor de volgende rapportage. Op beide vlakken kan het bedrijf vervolgens stapsgewijs verbeteren.
  • Kijk verder dan rapportage. Idealiter worden de resultaten van TCFD-analyse ook gebruikt om het bedrijf te positioneren in markten voor klimaat-neutrale producten en diensten. De analyse van risico’s is meest effectief wanneer deze direct aansluit bij de bredere risicomanagement processen en -systemen van het bedrijf.
  • Maak beter gebruik van scenario analyse. Robuuste bedrijfsstrategieën houden rekening met onzekerheid. Dit geldt zeker voor duurzaamheidsstrategie, waar toekomstontwikkelingen zowel afhangen van natuurlijke processen als menselijk handelen. Scenario analyse is het traditionele wapen van de strateeg om onzekerheid het hoofd te bieden. De TCFD doet de aanbeveling om de weerbaarheid van het bedrijf onder verschillende klimaatscenario’s te onderzoeken, waaronder in ieder geval een below-2˚C Afgelopen jaar rapporteerde echter slechts 20% van de bedrijven gevraagd door de TCFD dat ze een below-2˚C scenario onderzocht hadden. De overige 80% loopt daarmee risico. De fysieke gevolgen van klimaatverandering in een below-2˚C scenario zijn weliswaar kleiner dan in meer extreme scenario’s, transitierisico’s zijn groter. Bedrijven kunnen snel marktaandeel verliezen of buitengesloten worden wanneer regulering of de klantvraag snel verschuift naar emissie-loze producten of diensten.

Duurzaamheidsbeleid is vooruitzien. Het TCFD-framework geeft bedrijven een nieuw, praktisch handvat om zich voor te bereiden op de transitie naar een klimaat-neutrale maatschappij. Laten we er goed gebruik van maken.

Sytze Dijkstra, Netherlands Country Manager bij Simply Sustainable

_________________________________________________________________________

[1] NOS. Extremer weer kost verzekeraars steeds meer geld. 11 Oktober 2022. https://nos.nl/artikel/2447911-extremer-weer-kost-verzekeraars-steeds-meer-geld

[2] TCFD. 2022 Status Report. Oktober 2022. https://www.fsb-tcfd.org/publications/#status-reports