RTL Nieuws publiceerde op 7 mei een nieuwsbericht over het toezicht dat Skal houdt op de Nederlandse biologische sector. Voor dit nieuwsbericht diende RTL een Wob-verzoek bij Skal in, en kreeg zo de beschikking over de inspectiegegevens van 996 biologische bedrijven. Skal heeft de dossiers geanonimiseerd verstrekt en heeft uitgebreid gesproken met RTL over hoe het toezicht op de biologische sector is georganiseerd. Skal betreurt het dan ook dat er desondanks misverstanden zijn ontstaan over haar toezicht als gevolg van het nieuwsbericht. Hieronder vindt u de reactie van Skal op het nieuwsbericht.

Biologische certificering betrouwbaar

De Europese biologische wetgeving is opgebouwd vanuit het uitgangspunt dat uit betrouwbare bedrijfsprocessen betrouwbare producten komen. Het is de taak van Skal deze bedrijfsprocessen te beoordelen.

Nicolette Klijn, directeur Skal Biocontrole: “Ik betreur het beeld dat RTL schetst in het nieuwsbericht. Wij certificeren 5000 bedrijven, 996 van die bedrijven hadden een ernstige of kritieke afwijking in de anderhalf jaar waarover RTL de rapporten heeft opgevraagd. Het beeld dat RTL schetst is op meerdere punten onjuist en onvolledig. De producten van bedrijven waar afwijkingen zijn geconstateerd zijn nog steeds biologisch conform de bio-certificering op basis van de bio-regelgeving.”

Tegelijkertijd is het nieuwsbericht van RTL natuurlijk wel een aanleiding om nog eens goed naar onze sancties en hersteltermijnen te kijken, om te bepalen of we bij specifieke types afwijkingen in de toekomst anders moeten handelen. Wat ons betreft staat de biologische status van de producten dus niet ter discussie, maar een dialoog over de zwaarte van onze sancties gaan we graag aan. Nicolette Klijn: “Misschien moeten we sneller rode kaarten gaan geven.”

Dierenwelzijn hoog in het vaandel

Door het nieuwsbericht van RTL is onterecht het beeld ontstaan dat het dierenwelzijn bij biologische bedrijven niet op orde is. Uit de inspectiegegevens die Skal heeft gedeeld heeft RTL de uitzonderingen gehaald waar het dierenwelzijn minder goed op orde is en Skal maatregelen heeft moeten nemen. Het beeld dat RTL geeft komt dan ook niet overeen met het beeld dat Skal heeft als toezichthouder op de biologische sector.
Skal ziet scherp toe op dierenwelzijn, maar geeft bedrijven waar afwijkingen worden geconstateerd ook de gelegenheid deze fouten te herstellen. Skal gaat graag het gesprek aan over de zwaarte van haar sancties op het gebied van dierenwelzijn en de bijbehorende hersteltermijnen, daar waar deze niet aan de verwachtingen voldoen.

Skal als transparante toezichthouder

Skal zet graag stappen in het transparant maken van haar toezicht. Klijn: “We gaan graag het gesprek aan met onze stakeholders over hoe we vervolgstappen kunnen zetten in het duidelijker maken van wat we doen en waarom. Daarbij is de consument de belangrijkste stakeholder, want ons toezicht is natuurlijk een publieke taak. Het consumentenbelang heeft een duidelijke plek in ons werk.”

Over codenummer 75, 176, 725 en 799

In haar berichtgeving gaat RTL Nieuws specifiek in op de biologische bedrijven met de codenummers  75, 725 en 799. Wij geven graag onze visie op het toezicht op deze bedrijven:

Veehouder met boerderijwinkel 75
Het gaat hier om een omschakelende geitenhouder met twee varkens. Tijdens de omschakelperiode naar biologisch heeft de ondernemer één van zijn varkens laten slachten en in de boerderijwinkel als biologisch aangeboden. Als gevolg van deze afwijking is de omschakelperiode van de ondernemer verlengd. Daarnaast heeft Skal bij de ondernemer twee herinspecties uitgevoerd op zijn kosten. Tijdens een van deze herinspecties bleek dat er alsnog een aantal verpakkingen varkensvlees in de diepvries van de boerderijwinkel lagen. Omdat het bedrijf nog in omschakeling was ten tijde van de afwijking, konden wij het bio-certificaat niet afpakken (zoals RTL Nieuws suggereert).  Het bedrijf had immers nog geen bio-certificaat om af te pakken.

Varkenshouder 176
Onze Inspecteur krijgt bij een eerste bezoek in februari geen toegang. Een paar dagen later staat de inspecteur weer op de stoep. Volgens de varkenshouder zijn er problemen met een bevroren waterleiding waardoor dieren geen water hebben. Daarnaast geeft hij aan dat de stallen verbouwd worden en dat de vorst het proces vertraagt. Skal noteert een ernstige afwijking op onvoldoende voer en water en een lichte afwijking op strooisel. Skal voert een herinspectie uit in maart 2018. Tijdens deze inspectie blijkt strooisel in veel hokken niet in orde. In 1 hok is de bezettingsgraad in de uitloop te hoog. Volgens het bedrijf een gevolg van de verbouwing waardoor dieren bij elkaar zijn gezet. Skal noteert een ernstige afwijkingen op strooisel, bezettingsgraad, en een lichte afwijking op uitloop. Op 10 april 2018 volgt een nieuwe herinspectie. Het bedrijf weigert de inspecteur wederom toegang tot het bedrijf. Skal besluit op basis van deze weigering en de eerder geconstateerde afwijkingen het certificaat van het bedrijf op te schorten.  Op 22 mei volgt op verzoek van het bedrijf een herinspectie. Strooisel is nog steeds niet in orde waardoor het bedrijf opgeschort blijft. Op 29 mei volgt een nieuwe herinspectie: strooisel, bezettingsgraad en uitloop voldoen nu wel. Het bedrijf krijgt zijn bio-certificaat terug. In juni voert Skal opnieuw een herinspectie uit. Het bedrijf blijkt nog steeds te voldoen.

Melkveehouder 725
Melkveebedrijf heeft in de anderhalf jaar waarover RTL Nieuws de dossiers heeft opgevraagd twee gerichte inspecties, twee herinspecties, een basisinspectie en een inspectie hercertificering gehad. De daarbij geconstateerde afwijkingen over te weinig strooisel betreffen steeds een ander deel van het bedrijf waarbij de eerdere afwijking wel steeds hersteld werd, maar er vervolgens in een andere stal een afwijking geconstateerd werd (eerst kalverligboxen, dan de groepshuisvesting en daarna de ossen). Op 18-4-2018 zijn alle afwijkingen op strooisel opgeheven. Omdat dit bedrijf zich bereid toont om te verbeteren, is het bedrijf niet opgeschort of gedecertificeerd.

Melkveehouder 799
Skal herkent zich niet in de interpretatie van RTL Nieuws over de situatie van bedrijf 799. Dit bedrijf is op 21 december 2017 opgeschort en kon vanaf dat moment geen biologische melk meer leveren. Deze melk is dus gangbaar afgezet. Tijdens de opschortingsperiode zijn twee herinspecties uitgevoerd. Eén op 25-01-2018 waarbij geconstateerd werd dat de zaak nog steeds niet op orde was. De volgende op 17-5-2018 waarbij wel alle afwijkingen waren opgeheven. Op dat moment is de opschorting opgeheven. Melkveehouder 799 is in de tweede helft van 2018 alsnog door ons gedecertificeerd, toen er nogmaals een afwijking op dierenwelzijn werd geconstateerd.