Mighty Earth heeft de New York Stock Exchange (NYSE) officieel gewaarschuwd dat het toelaten van het Braziliaanse vleesbedrijf JBS tot de beurs in strijd kan zijn met Amerikaanse anti-witwaswetgeving. Gezien de lange geschiedenis van strafbare feiten in de ketens van JBS, zou een beursgang “de verwerving, distributie, omzetting, het gebruik of de controle van de opbrengsten van misdrijven voor aandeelhouders vergemakkelijken.” De notitie van Mighty Earth somt uitgebreid bewijs op dat JBS profiteert van aanhoudende criminele activiteiten in zijn Braziliaanse rundvleestoevoerketens, in het bijzonder illegale ontbossing.

Om de beursgang in de Verenigde Staten mogelijk te maken is JBS van plan om haar hoofdkantoor, op papier, te verplaatsen naar Nederland. Daarmee dreigt Nederland een sleutelrol te spelen in de internationale legalisering van deze omstreden beursgang. Dit zou het imago van Nederland als verantwoordelijk financieel centrum kunnen schaden.

Wetgeving en eigen bekentenissen

Mighty Earth beroept zich in haar waarschuwing op de Amerikaanse Lacey Act, een wet die het importeren van producten uit illegale milieudelicten – zoals ontbossing – strafbaar maakt. Uit een nieuwe analyse van de Environmental Investigation Agency US blijkt dat JBS tussen mei 2024 en april 2025 voor ruim 767 miljoen dollar aan rundvlees heeft geëxporteerd van Brazilië naar de Verenigde Staten, wat de risico’s onderstreept.

JBS zelf erkent het risico van illegaal handelen in haar ketens. In documenten die het bedrijf indiende bij de Amerikaanse beurswaakhond SEC, stelt JBS dat “er geen enkele garantie kan worden gegeven dat de beschikbare monitoringprocedures kunnen garanderen dat de herkomst van runderen volledig in overeenstemming is met de toepasselijke wet- en regelgeving of ons beleid voor verantwoord inkopen”. In januari gaf de Global Chief Sustainability Officer Jason Weller zelfs toe dat JBS “geen operationele, contractuele of juridische controle over zijn toeleveringsketen” had.

Nieuwe analyse onthult aanhoudende misstanden

De waarschuwing aan de NYSE is mede gebaseerd op een nieuw Rapid Response-rapport van Mighty Earth over aanhoudende illegale ontbossing, landroof en geweld in het Braziliaanse Amazonegebied. In het leefgebied van het inheemse volk Uru-Eu-Wau-Wau in de deelstaat Rondônia werd tussen april en oktober 2024 ruim 44 hectare bos gekapt, waarvan 40 hectare in wettelijk beschermd gebied. Daarnaast werden 58 brandmeldingen geregistreerd op boerderijen naast het inheemse gebied, waaronder boerderijen die leveren aan JBS.

Bitaté Uru-Eu-Wau-Wau, voorzitter van Uru-Eu-Wau-Wau Inheemse vereniging: “In de afgelopen vijf jaar is onze bevolking afgenomen door de druk van invasies. Er zijn vroegtijdige sterfgevallen geweest, ook onder onze mensen die het gebied verdedigden.”“We leven in een constante oorlog, en weinigen van ons willen kinderen krijgen tijdens een oorlog over territoriale geschillen. We zien hoe indringers steeds meer ons territorium in beslag nemen en dieren doden, en dan vragen we ons af: hoe moeten onze kinderen opgroeien met deze grote angst om aangevallen te worden?”

Oproep Mighty Earth

Alex Wijeratna van Mighty Earth: “JBS profiteert van crimineel gedrag door vee te kopen dat zijn leven begint op illegaal ontbost land in Brazilië en vervolgens wordt witgewassen via “schone” boerderijen in zijn directe toeleveringsketens. Verbazingwekkend genoeg heeft JBS toegegeven geen controle te hebben over zijn toeleveringsketen in Brazilië. Als de New York Stock Exchange dit door de vingers ziet en JBS toestaat zijn aandelen te noteren, zou dit worden gezien als expliciete goedkeuring van het gebruik van openbare markten voor het witwassen van criminele opbrengsten en zou dit de Amerikaanse antiwitwaswetgeving schenden. Zelfs op het laatste moment, aan de vooravond van de eerste handelsdag van JBS-aandelen, moet de NYSE het juiste doen en de notering van JBS in New York weigeren.”

Belangrijkste bevindingen van het rapport

  • De rundveeslachterijen JBS, Marfrig en Minerva in Brazilië werden in verband gebracht met 851.121 hectare ontbossing en natuurverandering – net zoveel als meer dan een miljoen voetbalvelden – in het Amazonegebied en de Cerrado tussen 2009 en 2024.
  • Meer dan de helft (54%) van deze ontbossing is afkomstig van potentiële indirecte leveranciers van rundvee. JBS is gelinkt aan 83% van het totale getroffen land
  • Op de vijf case-studie boerderijen die in het rapport worden uitgelicht, werd 3966 hectare recente ontbossing aangetroffen, goed voor 1,3 miljoen ton CO2.
  • Onderzoekers scanden tussen februari en december 2024 1409 rundvleesproducten in supermarkten in heel Brazilië met de mobiele app ‘Do Pasto ao Prato’ (dPaP). Gegevens van de gescande rundvleesmonsters toonden aan dat ze afkomstig waren van 174 slachthuizen, waaronder 39 in het Amazonegebied.
  • De rundvleesproducten werden aangetroffen in 100 winkels van de vier grootste retailers (Carrefour, Grupo Mateus, Assaí/Sendas en GPA/Casino) in 44 steden in 19 Braziliaanse staten.
  • Meer dan de helft (378 van de 687) van de rundvleesproducten die in de schappen van Carrefour in Brazilië werden gescand, waren gekoppeld aan JBS.
  • Bij de vier retailers waren 676 (51%) rundvleesproducten gekoppeld aan 52 JBS-slachthuizen.
  • Door deze gegevens te combineren met een steekproef van documentatie over dierentransport (Guia de Trânsito Animal, GTA) uit 7 staten in Brazilië, kon de analyse 6.259 directe en 7.312 indirecte leveranciers van vee identificeren met gegevens over ontbossing die gekoppeld zijn aan 38 slachthuizen, waarvan er 26 eigendom zijn van JBS.