Markus Löning (61) is gastspreker tijdens de online bijeenkomst van het Business Integrity Forum (BIF) van Transparency International Nederland (TI-NL) op 16 september. Met zijn bedrijf Löning Human Rights & Responsible Business adviseert hij bedrijven hoe zij mensenrechten kunnen waarborgen. TI-NL vroeg Löning wat bedrijven moeten weten, en waarom.

De bijeenkomst voor de bedrijfsleden van TI-NL op 16 september zal in het teken staan van mensenrechten en integriteit. Lousewies van der Laan, directeur van TI-NL, is verheugd dat Markus Löning, voormalig mensenrechtenambassadeur van de Bondsrepubliek Duitsland, komt spreken. “Markus is een van de eersten die doorhad dat duurzaamheid meer is dan klimaat en vergroening”, zegt zij. “De sociale dimensie van duurzaamheid, inclusief mensenrechten, komt steeds hoger op de politieke agenda. Bedrijven die nu stappen zetten, voldoen niet alleen aan de verwachtingen van het publiek en hun klanten, maar staan ook sterker als er meer wetgeving komt. Dat zien we al bij de Green Deal van Frans Timmermans en de EU Taxonomy wetgeving. Naast groene eisen komen er steeds meer harde sociale eisen voor bedrijven.”

Over die ontwikkelingen, zoals de nieuwe Sustainable Financial Disclosure Regulation en Sustainable Corporate Governance, zal Löning de leden van het BIF bijpraten. Met zijn bedrijf Löning Human Rights & Responsible Business adviseert hij ondernemers over het waarborgen van mensenrechten. Want een duurzame onderneming zorgt ervoor dat de rechten van de mensen met wie wordt samenwerkt beschermd zijn, aldus Löning.

Hoe komen bedrijven bij Löning Human Rights & Responsible Business terecht?

“De meeste van onze cliënten vragen zelf advies omdat ze iets willen veranderen. Soms is dat omdat ze druk van buitenaf voelen. Bedrijven willen hun naam niet in de krant zien staan, want dat leidt tot reputatieschade.”

Kunt u een voorbeeld geven van een casus waarover jullie advies gaven?

“Pas geleden deden we een onderzoek voor een Duitse voedselretailer. Deze ondernemer koopt aardbeien en bosbessen in vanuit Spanje. Tijdens het oogstseizoen, van ongeveer april tot juli, werken hier veel vrouwen uit Roemenië, Polen, Bulgarije en Marokko. Zij spreken niet goed Spaans, want ze zijn er maar voor een paar maanden. Maar hierdoor kennen ze hun eigen rechten niet.”

Waar kwamen jullie achter?

“Geen van deze vrouwen kreeg het minimumloon, hoewel dat wel bestaat in Spanje. De vrouwen vroegen daar niet om, en dus kregen ze niet waar ze recht op hebben. Daarnaast hebben boeren de wettelijke verplichting om te zorgen voor huisvesting van de seizoenswerkers. Ook dat was niet aan de orde: er was geen huisvesting, of deze voldeed niet aan de vereiste standaarden.”

En nu?

“De Duitse ondernemer die ons vroeg om deze zaak te bekijken, is nu in gesprek met de Spaanse boeren: ‘We kopen jullie fruit graag, en we willen dit blijven afnemen, maar dan moeten jullie wel de arbeidsomstandigheden van de seizoenswerkers verbeteren.’”

Wat heeft dit met integriteit te maken?

“Ons werk draait om de vraag: ben ik ondernemer om geld te verdienen, om meer geld te verdienen en om nog meer geld te verdienen? Of ben ik ondernemer om de waarde van wat ik creëer te delen met de mensen met wie ik samenwerk? Heb ik als enig doel om zo veel mogelijk geld voor mezelf te verdienen, of behandel ik mensen met respect voor hun rechten?”

En wat levert het bedrijven op wanneer ze jullie adviezen opvolgen?

“Met dit advies krijgen bedrijven de kans om binnen vijf á tien jaar succesvol te zijn. Duurzaamheid is namelijk het nieuwe normaal. Dat bedoel ik in de brede zin van het woord. Duurzaamheid gaat niet alleen over vergroening, maar ook over het waarborgen van mensenrechten, sociale rechten, en zorgen voor integriteit. Wanneer je daar niet in meegaat, is het mogelijk dat er een rechtszaak tegen je bedrijf wordt aangespannen, dat je te maken krijgt met reputatieschade, dat consumenten je product niet meer kopen en dat het steeds moeilijker wordt om nieuwe werknemers te vinden. Wanneer je als bedrijf niet duurzaam bent, besta je over tien jaar niet meer.”

In het BIF zitten de bedrijfsleden van TI-NL. Dit zijn bedrijven die integriteit als kernwaarde van hun organisatie hebben, zoals Heineken, Siemens, Rabobank en Schiphol. De bijeenkomst van 16 september gaat op verzoek van verschillende leden over mensenrechten en integriteit. Corruptie en schending van mensenrechten gaan vaak samen, stelt BIF-voorzitter Jeroen Brabers. “Wanneer een bedrijf niet veel geeft om de bescherming van mensenrechten, kun je je afvragen hoe het zit met de betalingen en integriteit. En wanneer je als ondernemer je eigen zaken wél op orde hebt, bestaat nog steeds de vraag of de ondernemers met wie je samenwerkt dat ook hebben.” Het is de eerste keer dat een BIF bijeenkomst in het Engels zal plaatsvinden met het oog op veel internationale bedrijven die in Nederland zetelen.

Dit interview is eerder geplaatst op de website van Transparency International Nederland (TI-NL)