Tweeëndertig Voedselinitiatieven in Amsterdam Noord bewijzen dat het mogelijk is om voedselonzekerheid én voedselverspilling tegelijk tegen te gaan. Samen dringen zij twintig procent van de voedselonzekerheid, wanneer mensen niet op ieder moment toegang hebben tot voldoende veilig voedsel, in het stadsdeel terug. Dit blijkt uit cijfers van de vandaag verschenen maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) van adviesbureau New Economy. De positieve resultaten worden vooral bereikt door de grote inzet van vrijwilligers en het tegengaan van voedselverspilling.
In totaal voorkomen de initiatieven 15 miljoen euro aan maatschappelijke schade. Het gaat om hogere zorgkosten, meer voedselverspilling en extra CO₂-uitstoot van verspild voedsel.
Wethouder Zita Pels (Voedsel & Duurzaamheid): “Deze voedselinitiatieven laten zien hoe het wél kan, concrete oplossingen voor een urgent probleem. Toegang tot gezond en betaalbaar voedsel is in onze stad nog lang niet vanzelfsprekend. Tegelijkertijd ondersteunen deze initiatieven duizenden gezinnen die het moeilijk hebben: dat is solidariteit in de praktijk. De uitkomsten van het onderzoek laten zien dat dit geen tijdelijke noodoplossingen zijn, maar duurzame netwerken die onze stad sterker maken. Wij gaan nu onderzoeken hoe we deze aanpak structureel kunnen ondersteunen en opschalen, want uit dit onderzoek blijkt maar weer: mensen helpen loont.”
Een verkennende MKBA van New Economy heeft 32 voedselinitiatieven in stadsdeel Noord in kaart gebracht, waaronder sociale restaurants, voedseluitgiftepunten en stadslandbouw. Zij tonen aan dat voedselinitiatieven een onmisbare schakel zijn in het terugdringen van voedselonzekerheid, sociale isolatie en milieuschade in Amsterdam Noord. Met bijna één op de vijf inwoners die leeft onder het sociaal minimum, telt dit stadsdeel een aanzienlijke groep huishoudens die moeite heeft om gezond voedsel te kopen. Uit het onderzoek blijkt dat het huidige netwerk aan voedselinitiatieven jaarlijks circa 15 miljoen euro aan maatschappelijke kosten zoals extra co2 uitstoot aan verspild voedsel of hogere zorgkosten voorkomt. Dit resultaat wordt bereikt met een totale inzet van 1,7 miljoen euro per jaar, waarvan ruim 900.000 euro door de gemeente wordt gefinancierd en het restant afkomstig is van fondsen, donateurs en vrijwilligersinzet.
De voedselinitiatieven in Amsterdam Noord bereiken wekelijks meer dan duizend gezinnen, waaronder veel minimahuishoudens en groepen die buiten beeld van reguliere voorzieningen blijven, zoals dak- en thuisloze gezinnen, mensen zonder verblijfsvergunning en huishoudens in stille armoede. Daarmee vervullen ze een belangrijke sociale functie. Tegelijkertijd redden ze jaarlijks circa 825.000 kilo voedsel van verspilling via een logistiek netwerk met elektrische bestelwagens en vrijwilligers, die overschotten ophalen bij supermarkten en voedselverwerkers en distribueren via lokale uitgiftepunten en sociale keukens.
