Dat de koffie op raakt door klimaatverandering weet slechts een op de vijf koffiedrinkers in Nederland, blijkt uit nieuw onderzoek van Solidaridad. Het probleem is in de koffiesector al jarenlang bekend en een effectieve oplossing is beschikbaar. “Maar het merendeel van de koffiebedrijven komt niet in beweging”, stelt Heske Verburg, directeur van Solidaridad. “Samen investeren in de koffieproductie is dringend noodzakelijk, om de toekomst van ons bakje troost veilig te stellen.”

Nederlanders drinken gemiddeld 3,7 kopjes koffie per dag en behoren tot de top drie grootste gebruikers ter wereld. Dagelijks worden wereldwijd 2,25 miljard kopjes koffie gedronken. De groeiende middenklasse in Azië en Latijns-Amerika vormen de snelst groeiende afzetmarkten. Dat de koffie opraakt, of aanzienlijk duurder wordt, is een reële verwachting. Als er niets gebeurt is het areaal landbouwgrond dat geschikt is voor de koffieteelt in 2050 gehalveerd. En de gemiddelde leeftijd van koffieboeren is in veel koffieproducerende landen 60 jaar. Een groot deel van de 20 miljoen kleinschalige koffieboeren heeft geen bedrijfsopvolger omdat de koffieteelt jongeren onvoldoende perspectief biedt.

Keurmerk lost het probleem niet op

Op de Nederlandse markt is de helft van de koffie duurzaam gecertificeerd. Sinds 2013 groeit dit aandeel nauwelijks. Bovendien kan certificering oorzaken en gevolgen van klimaatverandering niet wegnemen. Klimaatverandering verergert de hardnekkige problemen waar veel koffieboeren al decennia mee kampen zoals lage inkomens en onvoldoende ruimte voor investeringen. Bovendien krijgen boeren vaak weinig steun van de overheid en het koffiebedrijfsleven bij het toepassen van nieuwe duurzame landbouwtechnieken.

Klimaatvriendelijke landbouw beproefde methode

Het trainen van boeren in Climate Smart Agriculture (klimaatvriendelijke landbouw) is echter een beproefde oplossing. De transitie naar deze toekomstbestendige landbouwmethode is hard nodig, maar het bedrijfsleven doet nauwelijks mee en investeert niet. Onderzoek wijst uit dat slechts 2% van de waarde van de koffie import wordt geïnvesteerd in verbetering van de koffieteelt, voornamelijk in het kader van certificering. Terwijl de importwaarde slechts een fractie van de consumentenprijs is.

Samen investeren in de toekomst van koffie

“Een wereld zonder koffie wil niemand. Om dat te voorkomen is het noodzakelijk dat consumenten, overheden, bedrijven, investeerders en de wetenschap in actie komen”, zegt Verburg. “Solidaridad is daarom een campagne gestart gericht op consumenten en het internationale bedrijfsleven. Een grappige video gunt consumenten alvast een schokkende blik in een wereld zonder koffie. Ook is Solidaridad in gesprek met koffiebedrijven over de impact op de business. Want waar koop je straks nog voldoende koffie van goede kwaliteit? En hoe gaan we de gezamenlijke investeringen in toekomstbestendige koffieproductie bij elkaar brengen? Om alle 20 miljoen boeren te trainen in Climate Smart Agriculture moeten we grofweg 7 cent per kilo koffie investeren in de boeren. Het rendement van die investering is van onschatbare waarde als we daarmee een grotere crisis en een wereld zonder koffie kunnen voorkomen.”

Onderzoeken
Het climate institute van Australië heeft de gevolgen van klimaatverandering voor koffie op een rij gezet in dit onderzoek.
Hier vindt u het consumentenonderzoek van Solidaridad.
Het Global Coffee Platform, de Specialty Coffee Association of America en de Sustainable Coffee Challenge hebben een overzicht van recente duurzaamheidsprogramma’s in de koffieteelt opgesteld.