Als het gaat om duurzaamheid moeten bedrijven dit jaar écht aan de bak. Ze krijgen namelijk te maken met veel nieuwe milieugerelateerde wet- en regelgeving. Veel bedrijven vrezen hierdoor extra administratieve rompslomp die bestaande processen verstoort. Vanwege het grote maatschappelijke en gezamenlijke belang moeten bedrijven de nieuwe regels juist omarmen. Ze kunnen het ook zien als een kans om concrete stappen te zetten naar een meer duurzame manier van ondernemen. Dit brengt niet alleen voor het milieu maar ook op andere gebieden, zoals innovatie en reputatie, voordelen met zich mee.

Nieuwe maatregelen

Laat ik eerst een beknopt overzicht geven van alle nieuwe maatregelen. Zo heeft het kabinet sinds 1 juli 2023 de energiebesparingswet voor bedrijven en instellingen verder aangescherpt. Dit betekent meer verplichte maatregelen om het energieverbruik waar mogelijk te verlagen. Met ingang van 1 januari 2024 zijn ook de uitgebreide CSRD-richtlijn en de Omgevingswet, die 26 bestaande wetten op het gebied van bouwen en verbouwen, milieu, natuur en water vervangt, in werking getreden. Deze CSRD-richtlijn verplicht bedrijven om te rapporteren over hun duurzaamheid. Hoewel veel bedrijven op dit moment worstelen met deze verschillende nieuwe rapportageverplichtingen op het gebied van duurzaamheid is de verwachting dat de CSRD-richtlijn uiteindelijk veel gaat betekenen voor mens en milieu. Daarnaast wordt per 1 juli 2024 ook de CO2-registratieverplichting voor werkgevers met 100 medewerkers verplicht..

Nieuwe kansen

Bestaande en nieuwe wet- en regelgeving creëren voor bedrijven ook nieuwe kansen. Werken aan duurzaamheid stimuleert namelijk ook innovatie, opent nieuwe markten, zorgt voor kostenbesparingen, verbetert de reputatie van het bedrijf en zorgt tot slot ook voor meer financierings- en investeringsmogelijkheden. Deze bijkomende voordelen kunnen ook de intrinsieke motivatie van bedrijven verbeteren, zodat ze doortastend met de nieuwe maatregelen aan de slag gaan. Ik bespreek er een aantal.

Stimuleren innovatie

Ten eerste dwingen bestaande en nieuwe milieugerelateerde wet- en regelgeving bedrijven om na te denken over innovatieve oplossingen met minder impact op het milieu. Denk bijvoorbeeld aan slimme oplossingen die zorgen voor verminderd energieverbruik of een lagere CO2-uitstoot.

Ontstaan nieuwe markten

Werken aan duurzaamheid zorgt er ook voor dat er voor bedrijven nieuwe markten ontstaan. Om aan alle eisen van wet- en regelgeving te voldoen, zijn middelen en tools nodig. Bedrijven kunnen hierop inspelen door hier producten of diensten voor te ontwikkelen. Denk bijvoorbeeld aan aanbieders van zonnepanelen, waardoor bedrijven minder een beroep hoeven te doen op energie geproduceerd door kolencentrales. Ook voor IT-dienstverleners ontstaan er kansen door tools te ontwikkelen waarmee bedrijven data kunnen verzamelen om hun energieverbruik in kaart te brengen én door het toepassen van slimme algoritmen zelfs te verminderen. Of door dashboards te ontwikkelen waardoor bedrijven realtime inzicht hebben in hun duurzaamheidsprestaties.

Realiseren kostenbesparingen

Een ander voordeel is dat bedrijven in staat zijn om kritisch naar hun processen te kijken door het energieverbruik of de CO2-uitstoot inzichtelijk te maken. Ze weten nu precies waar ze gerichte verbeteringen in hun processen kunnen doorvoeren. Zo zorgt een lager energieverbruik automatisch voor lagere kosten, en dat heeft uiteindelijk een positief effect op het bedrijfsresultaat. Minder energieverbruik zorgt er tegelijkertijd ook voor dat de kosten voor productieprocessen worden verlaagd, wat zowel de winstgevendheid als de concurrentiepositie verbetert.

Verbeteren reputatie

De verschillende nieuwe rapportageverplichtingen, denk aan de CSRD die geboekte vooruitgang op het gebied van duurzaamheid inzichtelijk maakt, kunnen daarnaast bijdragen aan de verbetering van de reputatie van een bedrijf. Door alle genomen maatregelen te delen met de buitenwereld, kan een bedrijf laten zien hoe het presteert op het gebied van duurzaamheid. Deze transparantie is belangrijk, want veel klanten, partners en leveranciers doen bij voorkeur zaken met een bedrijf dat op het gebied van duurzaamheid de boel op orde heeft. En laten we de krappe arbeidsmarkt ook niet vergeten: steeds meer medewerkers willen graag een steentje bijdragen aan een beter milieu en solliciteren bij voorkeur bij een bedrijf dat duurzaam opereert.

Meer financierings- en investeringsmogelijkheden

Tot slot blijkt in de praktijk dat investeerders en financiële instellingen eerder bereid zijn om kapitaal te verschaffen aan bedrijven waar duurzaamheid een integraal onderdeel van hun strategie is. In sommige gevallen krijgen deze bedrijven zelfs een rentekorting bij het afsluiten voor een lening die is bedoeld voor duurzame investeringen.Overigens geldt deze rentekorting vaak ook voor bedrijven die goed presteren op het gebied van duurzaamheid. Investeerders en financiële instellingen profiteren hier zelf ook van: ze geven aan dat ze bij voorkeur zaken doen met een bedrijf dat duurzaam opereert, en dat heeft ook weer een positief effect op hun eigen reputatie.

Aan de slag

Duurzaamheid is een heel breed onderwerp, en dat zorgt ervoor dat bedrijven het lastig vinden om hiermee te starten. Een mooi begin is bijvoorbeeld inzicht krijgen in waar de grootste impact op het milieu zit. Dat zorgt voor focus en structuur. Het is namelijk onmogelijk om alles op het gebied van duurzaamheid tegelijkertijd aan te pakken. Wel is het vandaag de dag niet meer de vraag óf je als bedrijf aan de slag gaat met duurzaamheid, maar meer wanneer en hoe. Naast dat je op deze manier goed bezig bent voor mens en milieu, zijn er dus ook genoeg andere voordelen om met de nieuwe wet- en regelgeving aan de slag te gaan. Waar ga jij mee beginnen?

Jorick Bots, Manager Duurzaamheid & MVO bij ilionx