Hoe mooi zou het zijn als we – zeker in deze tijden van droogte – ons kostbare grondwater daar laten waar het zit en zorgen voor hergebruik in een gesloten waterkringloop? Met deze gedachte speelde Industriewater Eerbeek, het waterzuiveringsbedrijf van de papierfabrieken in Eerbeek en Loenen, al jaren. Maar het bleef niet bij een gedachte, de daad werd bij het woord gevoegd. En daarmee trekt het Gelderse Eerbeek de aandacht van de hele wereld.

Al decennia lang komen Spanjaarden, Arabieren, Engelsen over de vloer bij Industriewater Eerbeek om de kunst van waterzuivering af te kijken. In 1985 was industriewater Eerbeek tweede van de wereld als het gaat om het zuiveren van water met behulp van bacteriën. In 1991 was Industriewater Eerbeek de eerste ter wereld die op biologische wijze water ontzwavelde. En nu streeft de alliantie ernaar om een van de eersten te worden die industriewater volledig circulair gaat maken. En dat betekent dat het water niet langer meer uit de grond hoeft te worden gehaald. De Gelderse papierfabrieken zouden de eerste papierfabrieken ter wereld zijn die kunnen zeggen dat hun waterverbruik 100% circulair is.

Iedere ketenschakel draagt bij aan duurzaamheid

In de papierketen draagt iedere schakel bij aan verduurzaming. Van gecertificeerde houtpulp en minder energie- en waterverbruik tot aan het gebruik van bio-inkten en hergebruik van de diverse reststromen. Industriewater Eerbeek is zo’n schakel in de keten. Een hele belangrijke schakel wel te verstaan. Bij de productie van papier en karton komt immers veel water kijken; als koelmedium en vooral als transportmiddel. En dat wil Industriewater Eerbeek verduurzamen. Hoe? Door het watergebruik volledig circulair te maken, zodat niet langer het grondwater hoeft te worden gebruikt. Daar waar de huishoudens ook hun drinkwater vandaan halen en waar de biodiversiteit van afhankelijk is. In tijden van droogte en schaarste een groot goed om grondwater te besparen.

Alle stoffen een nieuwe bestemming

William Suijkerbuijk, directeur van Industriewater Eerbeek, vertelt enthousiast over de plannen richting 100% circulair. “Wat zo mooi is, is dat een volledige circulaire waterstroom veel meer oplevert dan enkel waterhergebruik. Alle stoffen die uit de zuivering vrijkomen geven we namelijk een nieuwe bestemming. Dat is niets nieuws onder de zon, dat doen we al jaren. Ons gezuiverde water levert biogas voor de fabrieken op, kalk voor agrariërs, slib gaat naar de beton- en wegenbouw en zwavel wordt in de druiventeelt toegepast. Restwarmte kan eveneens worden benut. Straks gebruiken we het om het concentraat in te dikken, maar hopelijk is het in de toekomst als stadsverwarming in te zetten. Op onze beurt gebruiken we vanuit de zuivelindustrie een reststroom bacteriën om ons water te zuiveren. Zo blijft maar weinig onbenut.”

Leidingwater voor 36.750 huishoudens besparen

Momenteel is Industriewater Eerbeek voor 30% circulair. Komende jaren werkt het bedrijf stap voor stap toe naar een volledig circulair watersysteem. “We blijven continu onderzoeken hoe we zo efficiënt mogelijk te werk kunnen gaan. Een uitdaging is bijvoorbeeld dat een deel van het water verdampt, waardoor de hoeveelheid roulerend water afneemt. Dit kunnen we eventueel aanvullen met oppervlaktewater in plaats van grondwater. De tweede uitdaging is de verontreiniging die als het ware opstapelt door de roulatie. Uit vaste materie is het eenvoudiger verschillende stoffen te filteren. Daarom willen we restwarmte benutten om het water in te dikken”, licht William Suijkerbuijk toe. “Maar eerst focussen we op ons doel om vanaf 2028 maar liefst 6 miljoen m3 bronwater per jaar te besparen en van daaruit pakken we door. Om het in context te plaatsen: de besparing staat gelijk aan het leidingwater voor 36.750 huishoudens. Nog concreter: dit is wat de plaats Zutphen in één jaar tijd verbruikt.”

Een te grote ambitie? “Nee hoor”, zegt William Suijkerbuijk stellig. “Nog dit jaar stellen we de benodigde technologie vast. Volgend jaar starten we met een pilot. Na een geslaagde pilot vragen we vergunningen aan om hopelijk in 2025 te starten met de bouw, zodat in 2026 de eerste papierfabriek volledig circulair is. Hierna sluiten stapsgewijs de andere drie fabrieken hier in Eerbeek en Loenen aan. 2028 is dus een hele realistische planning om Industriewater Eerbeek 100% circulair te maken.”