Huizenverduurzamer evoyo, voorheen econic, heeft 20 oktober jongstleden faillissement aangevraagd. Exclusief op Online Kenniscentrum Duurzaam Ondernemen doet oprichter Joris Jonker eenmaal zijn verhaal. Een gesprek over een ambitieuze groeistrategie, een passie om de energietransitie te versnellen en marktomstandigheden.

THE FCTR E

evoyo is in 2017 opgericht door vier oprichters met een gezamenlijke missie: de energietransitie versnellen door verduurzamen op een aantrekkelijke manier mogelijk maken. Onder de naam THE FCTR E wilden Joris Jonker en zijn mede-oprichters zowel particuliere als zakelijke woningbezitters helpen om hun huis in een ‘e-home’ te veranderen. Met een ‘e-home’ werd bedoeld: een huis van de toekomst, met allerlei slimme energieoplossingen. Als klant van THE FCTR E hoefden woningbezitters niet zelf te investeren in apparatuur zoals warmtepompen en zonnepanelen. Advies, techniek, service en onderhoud – THE FCTR E nam alles uit handen en dat voor een vast bedrag per maand. Dit leverde meteen een maandelijkse besparing op.

Dit ondanks dat in Nederland op dat moment de warmtepomp bepaald nog niet was ingeburgerd: hoogstens 220.000 van de bijna 8 miljoen huizen hadden een warmtepomp. Mede dankzij het advies van minister Eric Wiebes om geen traditionele cv-ketel meer aan te schaffen, nam de interesse in warmtepompen massaal toe. Jonker zag volop kansen om tijdig klaar te zijn voor deze grote vraag naar warmtepompen en andere innovaties op het gebied van duurzaamheid. We kunnen dan ook wel stellen dat de oprichters een vooruitziende blik hadden. De interesse van consumenten, zakelijke afnemers, investeerders en de media nam toe.

Strategie van overnames en autonome groei

In 2020 nam het bedrijf branchegenoot ZON Energie over, dat met name grote collectieve projecten voor duurzame energie en warmte ontwikkelde voor bijvoorbeeld appartementsgebouwen. Ondertussen veranderde de naam van THE FCTR E naar econic en nam het ook nog het Duitse Home.ON-team over van energiereus Eon. Met deze eerste buitenlandse stap in Europa’s grootste markt onderstreepte econic zijn internationale ambitie in de markt van duurzame energieoplossingen. Een maand na de strategische acquisitie van het Duitse Home.ON-team maakt econic bekend alle zonnepaneelactiviteiten van Guidion over te nemen, de zonne-energiedivisie van een van de grootste installatiebureaus van Nederland.

Omdat het bedrijf zich bewust is van de extreme groei die het in korte tijd doormaakt en om de internationale ambitie waar te maken, past evoyo in 2022 de directie aan. Jonker is eind 2022 CEO, Jaap Smid wordt aangesteld als CFO en Age Reijenga wordt COO. Medeoprichters Jan-Willem van Wensem en Frits Verhoef nemen kort na elkaar afscheid.

In 2021 bleek er al veel interesse van (buitenlandse) investeerders voor de exponentiële groeiplannen van evoyo. Na uitgebreide due diligence, werd afgelopen december bekend dat het bedrijf € 125 miljoen had opgehaald. Een consortium bestaande uit Rabo Investments, Rinkelberg Capital en Meewind, verstrekte 40 miljoen euro eigen vermogen in ruil voor aandelen. Daarnaast stelden Triodos, ASR, Meewind en Rabobank 85 miljoen euro aan projectfinanciering (financiering warmtepompen) beschikbaar.

Joris, om gelijk maar met de vraag te beginnen waar iedereen het antwoord op wil weten: Nog geen jaar geleden ontving je een grote kapitaalinjectie. Waar is al het geld aan opgegaan?

Begrijpelijk, deze vraag. De energietransitie is heel kapitaalintensief, omdat er veel moet worden voorgefinancierd. Ter illustratie, de kosten voor een e-home zijn tussen de 10 en 25 duizend euro en alleen al in Nederland zijn er 8 miljoen huizen. Het grootste deel (85 miljoen) was daarom gereserveerd voor de financiering van collectieve en individuele all-electric warmte-installaties van onze nieuwbouwprojecten. Al deze projecten zijn twee weken voor het definitieve faillissement door Duurzaam Opgewekt overgenomen. Dit geld blijft dus nog steeds beschikbaar voor verduurzaming van woningen.

Twintig miljoen is gebruikt voor het aflossen van leningen uit het verleden. Van de resterende 20 miljoen was, naast voorfinanciering, een groot deel nodig om met name de maatwerkprojecten uit het verleden recht te trekken en zo netjes en kwalitatief mogelijk op te leveren. Dat waren projecten waar onverwacht veel meerwerk bij kwam kijken. Verder hebben we geïnvesteerd in zaken die horen bij een groeiende onderneming zoals digitalisering, uitbreiding van ons productportfolio, onze klantreis en het aannemen van goede mensen met veel ervaring. Zowel in Nederland als in Duitsland.

In eerdere interviews las ik dat je je over de competitie niet druk maakte, dit in tegenstelling tot de onzekerheid omtrent regelgeving en de stagnatie in de nieuwbouwmarkt.

Klopt, de markt is groot genoeg en meer aanbieders zijn uiteindelijk nodig om deze grote transitie te laten slagen. Alleen al in Duitsland en Nederland zijn er samen 50 miljoen woningen die kunnen worden verduurzaamd. Toen we vijf jaar geleden het bedrijf startten, zag de markt er compleet anders uit. De groep consumenten en installateurs die zich oriënteerden op de wereld van warmtepompen en zonnepanelen was nog heel klein. Inmiddels zijn beide groepen explosief gegroeid, maar er bleef behoefte aan een partij die verduurzaming zo gemakkelijk en laagdrempelig mogelijk maakte. Bij bestaande bouw werd ons partnernetwerk steeds verder uitgebreid, zowel met installateurs, als met diverse lead-partners. In nauwe samenwerking met hen hebben we de kwaliteit en klantervaring flink verbeterd.

Tegelijkertijd kwam er in de bouw van nieuwe woningen een forse dip. Veel nieuwbouwprojecten werden vertraagd of zelfs geannuleerd. En ook in de bestaande bouw nam de vraag naar warmtepompen weer af ten opzichte van 2022. Dit terwijl ons bedrijf was gefocust op een groei van x 3 per jaar. We groeiden wel, maar een stuk minder hard dan waarop was gebudgetteerd. Door tegenvallende marktomstandigheden kwam het moment van herinvestering eerder dan voorzien. Onze aandeelhouders waren, gezien de onzekere markt en de hoge reorganisatiekosten, onvoldoende bereid om door te investeren.

Kun je zeggen dat jullie misschien iets te veel voor de troepen uit liepen?

Tja, misschien waren we te vroeg. Toen we het bedrijf oprichtten was de landelijke discussie over de transitie naar een gasloze toekomst nog helemaal niet zo actueel als nu. De uitdaging was toen nog vooral woningbezitters ervan te overtuigen dat het goed is om te stoppen met gas en hun woning volledig elektrisch te maken. Toen we die fase voorbij waren, ging het snel en namen we alle mogelijke projecten met beide handen aan. Achteraf gezien hadden we toen misschien kritischer moeten zijn. Maar wie zal het zeggen? Het is een enorm dynamische markt. Van gigantische vraag in 2022, naar stagnatie, en overcapaciteit in 2023. De markt blijft nog wel even zo grillig ben ik bang, en dat maakt het uitdagend voor iedereen die actief is in deze markt. Maar dat de markt er gaat komen is een ding dat zeker is.

Huizen verduurzamen is hard nodig om de energietransitie te versnellen. Gelukkig gaat onze missie door, maar nu via Duurzaam Opgewekt en via onze andere partners en collega’s die ergens anders onze missie vervolgen. Verder hopen we in Duitsland een doorstart te kunnen maken.

Een doorstart in Duitsland?

We hopen dat het lukt, het ziet er goed uit, maar meer durf ik daar in deze fase nog niet over te zeggen. De marktomstandigheden zijn ook daar onzeker.

Hoe ziet de toekomst er nu voor Joris Jonker uit?

Het doet pijn om niet met dit team, dat met hart en ziel alles heeft gegeven, door te kunnen blijven ontwikkelen. Mijn drijfveer was altijd om een gezond bedrijf te bouwen voor de lange termijn. Met de juiste partners werken aan reductie van de CO2-uitstoot. Als topteam hebben we, in volle transparantie, gewerkt aan een gezamenlijke missie. Waarbij we probeerden ‘onze’ drie W’s (Welvaart, Welbevinden & Welzijn) in balans te brengen.

Mijn passie voor de energietransitie is niet veranderd en zelfs versterkt. Er komen grote veranderingen aan en mijn expertise is daarbij waardevol. Alleen, in welke vorm ik mijn missie ga voortzetten weet ik op dit moment nog niet. Voor nu ligt onze focus op het goed overdragen van alle projecten en het vinden van een nieuw thuis voor de overgebleven collega’s en klanten.