We kunnen er lang of kort over praten, maar in dit geval houd ik het graag kort: onze branche moet blijven verduurzamen. Steeds vaker vragen consumenten en handelspartijen in Europa naar aantoonbaar duurzaam gekweekte planten en bloemen. Daarom is er steeds meer vraag naar milieu-footprint-berekeningen van sierteeltproducten. De afgelopen jaren hebben meerdere partijen, waaronder Royal FloraHolland en Wageningen University & Research, gewerkt aan zo’n rekenmethodiek.

De uitkomst is een hele mond vol: FloriPEFCR, dat staat voor Floriculture Product Environmental Footprint Category Rules. Dit is de uniforme standaardmethode die de milieu-impact van de sierteelt berekent. De FloriPEFCR voldoet aan de EU-standaarden en is in februari 2024 goedgekeurd door de Europese Commissie. Daarmee lopen we met onze branche voor op andere sectoren. De ontwikkeling van FloriPEFCR past binnen onze bredere duurzaamheidsinspanningen, waaronder de certificeringen volgens de eisen van het Floriculture Sustainability Initiative (FSI).

De voordelen van FloriPEFCR

Het mooie is dat FloriPEFCR kijkt naar alle acht levensfases van een product: grondstoffen, productie, distributie, opslag, veiling/handel, retail, gebruiksfase en levenseinde. Per levensfase wordt de milieu-impact gemeten. Dit wordt gedaan aan de hand van 16 milieu-indicatoren, waaronder watergebruik, energiegebruik en klimaatverandering. Daar rolt een totaalscore uit, die aangeeft welke milieu-impact het product heeft tijdens de volledige levenscyclus: de zogeheten ‘single score’

Die score geeft direct inzicht in je bedrijfsprestaties. Daardoor weet je wat jouw hotspots zijn. Met andere woorden: aan welke knoppen je zou kunnen draaien om enerzijds de milieu-impact te verlagen en anderzijds kosten te besparen. Dat kan weer leiden tot een sterkere marktpositie. Steeds meer retailers en groothandelaren zoeken naar duurzame leveranciers, deels voortkomend uit de wensen van consumenten. Wie weet wat zijn productfootprint is en die probeert te verkleinen, is voorbereid op de toekomst. Een toekomst waarin Europese regelgeving ook steeds meer transparantie over duurzaamheid zal verlangen.

Ik kan me voorstellen dat FloriPEFCR niet alleen voor kwekers relevant is, maar ook voor kopers zoals groothandelaren en retailers. Elke schakel in de keten kan de footprint van een product namelijk verkleinen, bijvoorbeeld door duurzamere keuzes te maken rondom transport en verpakkingsmateriaal. Een mooie bijkomstigheid: met FloriPEFCR zorgen we voor een gelijk speelveld en eerlijke onderlinge vergelijkingen. Daarmee voorkomen we greenwashing binnen onze branche. En kunnen we ons nog beter verantwoorden richting overheid en maatschappij.

Van eerste berekeningen naar classificatiesysteem

Afgelopen jaar is hard gewerkt aan de eerste milieu-impactberekeningen van bloemen en planten met de FloriPEFCR-methode. De uitkomsten hiervan (de single scores) verwachten we binnenkort. Deze uitkomsten zijn vooral bedoeld om inzicht te geven, kansen te herkennen en verbeteringen te stimuleren. Van iedere bloem of plant is een groot aantal scores nodig, voordat we kunnen spreken van een classificatiesysteem dat nodig is voor heldere communicatie over de footprint.

De single scores zouden bijvoorbeeld getoond kunnen worden in Floriday. Zodat kopers kunnen zien wat de milieu-impact van een bepaald product is. Waarbij ze ook kunnen zien wat de bandbreedte is tussen het laagst en hoogst scorende product. En zo dus een goede vergelijking en afweging kunnen maken voordat ze een product kopen. Ik kan me zelfs voorstellen dat je de scores per milieu-indicator – dus bijvoorbeeld watergebruik of energiegebruik – zou kunnen inzien.

Wat uiteindelijk een logisch vervolg zou kunnen zijn, is een energielabel- of nutriscore-achtig classificatiesysteem met scores van A tot en met E. Waarbij bijvoorbeeld de 20 laagst scorende producten in A terechtkomen en de 20 hoogst scorende producten in E. Zo’n label zou op termijn de single scores kunnen vervangen of extra kunnen verduidelijken. Je zou op handelsplatforms in één oogopslag duidelijk kunnen maken hoe een product scoort.

Het zijn nu nog vooral gedachtenspinsels, stippen op de horizon. Voor zo’n classificatiemodel is eerst een afweging nodig. Tussen nauwkeurigheid en juistheid aan de ene kant en bruikbaarheid aan de andere kant. Want ik kan me voorstellen dat niet iedere kweker zo’n label op zijn producten wil plakken. Vooralsnog is de FloriPEFCR vooral bedoeld als middel voor de handel; business-to-business. Wie weet kunnen we dit soort labels ooit ook richting consumenten aanbieden. Dit zal ooit gaan komen, want de EU vindt dat consumenten een zo bewust mogelijke keuze moeten kunnen maken. Maar laten we eerst dit met elkaar verder uitwerken. Voor een duurzamere sierteelt, met zo min mogelijk milieu-impact.

Albert Haasnoot, Programmamanager Sustainability Royal FloraHolland