Een interview met Sylvia Smit, oprichter van Zsilt: 100% gerecycled speelgoed gemaakt van huishoudelijk plastic afval. 

Waar staat Zsilt voor? 

De kust betekent de wereld voor ons. Wij geloven in een kust vol schoonheid, zonder plastic afval. En daarom sluiten wij de plastic-loop. Samen. Met industrie-vernieuwers, kinderen die hun droomkastelen bouwen en iedereen daar tussenin: het is echt mogelijk. Wij zijn het bewijs. Ons speelgoed is gemaakt van 100% gerecycled plastic afval van Nederlandse huishoudens. Ontworpen door Nederlands talent. En ons speelgoed gaat voor altijd mee. Zo zorgen we samen voor minder plastic afval, en maken we de wereld weer een beetje duurzamer. 

Vanwaar die fascinatie voor de kust? 

Iedereen bij Zsilt is dol op het strand. We zijn er opgegroeid, wonen er vlakbij of zijn er in elk geval vaak. Steeds vaker kwamen we op het strand spullen tegen die er helemaal niet thuis horen. Dat is zonde, want plastic is eigenlijk een waardevol materiaal. Sommige producten worden standaard met plastic gemaakt. Maar waarom kiezen voor ‘virgin’ plastic, als je ook gerecycled ‘vintage’ plastic kunt gebruiken? Wij willen laten zien dat dit anders kan. Juist via een product dat meestal van plastic wordt gemaakt: strandspeelgoed. Als we ‘tegen’ plastic in zee zijn, dan moeten we ook anders met plastic ‘aan zee’ omgaan. 

Wat was je grootste uitdaging tijdens de start van Zsilt? 

Het vinden van het juiste gerecyclede plastic materiaal van voldoende kwaliteit. In 2016 begon ik met het uitwerken van het concept en het onderzoek naar toeleveranciers en producenten. Toen bleek het vinden van het juiste recyclaat (gerecycled materiaal) moeilijker dan gedacht. We zijn in Nederland al tientallen jaren bezig met plastic recycling, maar waren tot voor kort gewend vooral plastic-mixen te recyclen. Dat leidt tot een laagwaardig materiaal van slechte kwaliteit in een donkere, onaantrekkelijke kleur, dat bovendien niet altijd fris ruikt. Niet iets wat je als grondstof voor kinderspeelgoed kunt gebruiken. Pas recent beschikken we over de technische kennis en faciliteiten op industriële schaal om de diverse plasticsoorten uit de gemengde afvalstroom goed genoeg te kunnen scheiden, te wassen en – heel belangrijk voor Zsilt – het recyclaat ook op kleur te scheiden en opnieuw aantrekkelijk in te kleuren. En dat dan ook nog allemaal kinderveilig en gecertificeerd. 

Ze zeggen weleens: voorkomen is beter dan genezen. Hoe zien jullie dit, met plastic als grondstof?

Die stelling onderschrijven wij van harte. Ook wij zien liever een wereld zonder plastic afval! Wij denken echter dat dat nog even duurt, en vooral, dat we alleen stapsgewijs naar een plasticvrije wereld kunnen toegroeien. Daar dragen wij graag ons steentje aan bij. Je ziet gelukkig dat mensen best bereid zijn het gebruik van virgin plastic te verminderen, maar dat ‘zomaar stoppen met alle plastic’ voor veel mensen nog een brug te ver is. Daarom zeggen wij: er is heel veel plastic afval dat we prima opnieuw kunnen gebruiken. Dat is in elk geval al een stap gewonnen ten opzichte van verbranden of het in de natuur te gooien. Mensen blijken ook prima bereid om hun plastic afval te scheiden en te recyclen. Met Zsilt willen we laten zien dat we hiermee mooie, veilige producten kunnen maken. Als consumenten deze spullen aantrekkelijk genoeg vinden om te kopen, sluiten we met elkaar de plastic keten. Consumenten, producenten, winkeliers: samen! En dat doen we in elk geval totdat we iets beters bedacht hebben, waardoor er helemaal geen plastic afval meer ontstaat. 

‘De producten van Zsilt gaan voor altijd mee’. Vertel? 

Onze producten zijn stevig en robuust ontworpen. Het is lastig om stuk te krijgen. Daarnaast hanteren we een hoge kwaliteitsstandaard van het verwerkte plastic, waardoor het materiaal heel lang meegaat. En wanneer je op den duur toch van je Zsilt-product af wilt, is het perfect te recyclen. Er gaat dus geen materiaal verloren. En geef je het liever door dan dat je het weg doet? Dat vinden wij alleen maar heel erg leuk. 

Vanwaar de keuze voor ontwerp en productie in Nederland? 

Door alle producten in Nederland te produceren, hebben we directe controle over de kwaliteit en hoeven we geen vervuilende vrachtschepen te gebruiken om onze producten over de wereldzeeën hierheen te verschepen. Met alle risico’s van dien, zoals overboord vallende plastic containers. Waarom zou je in het buitenland produceren, als we alle materialen, kennis en expertise in Nederland hebben? Last but not least: de tijd dat we

ons plastic afval ‘rustig’ naar China konden verschepen, ligt ver achter ons. We moeten nu gewoon onze eigen rommel opruimen. Wel zo eerlijk vinden wij. En dat we dat heel goed kunnen, bewijzen wij graag. Wat ons betreft een win-winsituatie voor alle betrokkenen. 

Hoe wil Zsilt vernieuwing brengen in de huidige markt? 

Zsilt is ontstaan vanuit een unieke samenwerking tussen creatieve designers, duurzame ondernemers en pioniers in de Nederlandse afvalverwerkingsindustrie en de spuitgietbranche. Stoere winkeliers en natuurbeschermingsorganisaties die met een duurzaam assortiment impact willen maken, niet te vergeten. Door op nieuwe manieren samen te werken, maken we innovatieve, duurzame producten die de wereld een beetje mooier maken. Op dit moment zijn er weinig tot geen merken die kinderspeelgoed van 100% gerecycled plastic maken, dat zo lokaal geproduceerd wordt én onder de noemer ‘design’ valt. We zien dus ook dat we door deze combinatie weer een nieuwe prikkel kunnen geven om dichterbij onze missie te komen. 

Wat hoop je met Zsilt te bereiken? 

Wij geloven dat een circulaire wereld de enige manier is om de aarde leefbaar te houden. Dat betekent produceren met 100% gerecyclede grondstoffen, bewuster nadenken over de aanschaf van nieuwe spullen en over het weggooien van spullen die je al hebt. De verantwoordelijkheid ligt bij ons allemaal: van producent tot consument. Alleen met elkaar kunnen we ervoor zorgen dat producten en materialen steeds weer een nieuwe bestemming krijgen. 

Wat kunnen we in de (nabije) toekomst verwachten van Zsilt? 

Zsilt heeft een belangrijke taak. We zien het als onze missie om te laten zien dat we door samenwerking de plastic keten kunnen sluiten. Als consumenten, producenten, winkeliers en overheden elkaar blijven opzoeken en met elkaar blijven praten, dan komen we steeds een stap verder. Want wat bij de eerste ideeën over Zsilt nog volstrekt onmogelijk leek, heeft 5 jaar later geresulteerd in een succesvolle merklancering. Om impact te maken, moet Zsilt snel groter groeien! Komend jaar zullen we op nog meer plekken in Nederland te koop zijn, en op dit moment onderzoeken we de mogelijkheden om ook in andere Europese landen te lanceren. We werken hard aan uitbreiding van ons assortiment, want we willen dat mensen onze spullen het hele jaar door leuk vinden en gaan kopen, niet alleen als het strand- of zandbakweer is. Ook sluiten we niet uit dat we binnenkort met andere gerecyclede materialen aan de slag gaan, om te laten zien dat het ook met andere materialen goed mogelijk is de grondstoffenketen te sluiten. 

Als je één tip mag geven aan lezers die duurzaam (willen) ondernemen, welke is dat?

Zoek samenwerking breed in de keten! Er zijn heel veel partijen die op zoek zijn naar meer duurzame productiewijzen, gezondere materialen, toekomstbestendige producten, nieuwe verbindingen, milieu en sociaal rendement naast enkel financiële opbrengsten. Bijna niemand kan en wil deze moeilijke wegen alleen bewandelen. Ik heb bij de met Zsilt afgelegde route ook weer gezien: alleen ga je misschien sneller, maar samen kom je stukken verder! En het is nog veel leuker ook.