Op het bericht over de CO2-prijs van €875,- per ton die Provincie Utrecht hanteert kwamen nogal wat vragen. Waar komt deze prijs vandaan? Dit is toch veel hoger dan wat gangbaar is? Dit triggerde mij natuurlijk ook, dus heb ik de rapportage ‘Afwegingskader voor CO2e in provinciaal beleid’ doorgenomen.

Laat ik beginnen met het complimenteren van de Provincie met de wijze waarop ze deze prijs hebben beargumenteerd. Het komt zeer zeker niet uit de lucht vallen en je leest door de regels heen dat zij klimaatverandering serieus nemen. Zoals in mijn eerdere post ook al aangegeven, zij tonen leiderschap door het internaliseren van een CO2-prijs.

Maar dit is toch veel hoger dan gangbaar?

Er bestaan grofweg twee methoden om een CO2-prijs te berekenen. De preventiekosten (i) relateert de prijs per ton CO2 aan de inspanning die nodig is om de politiek- bestuurlijke afspraken te realiseren. Op dit moment hanteert de overheid voor de bepaling van deze preventiekosten de Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving uit 2015 en zijn prijzen die variëren van €15,- tot €160,- per ton CO2.

De tweede methode, social costs of climate change (SCC), worden bepaald met behulp van modellen, zogenaamde Integrated Assesment Models (IAM’s). Deze modellen schatten op basis van de huidige kennis van klimaatverandering de kosten en baten van alle belangrijkste effecten en verbinden zoveel mogelijk de onderlinge afhankelijkheden hiervan.

Provincie Utrecht gebruikt voor het bepalen van de CO2-prijs één van de meest gezaghebbende modelberekeningen van dit moment van het Duitse ministerie van milieu (Umweltbundesambt). Zij hanteren een CO2-prijs die is gebaseerd op de maatschappelijke kosten van klimaatverandering. Daarbij hebben ze ook gekeken naar zogenaamde intergenerationele rechtvaardigheid – vinden we de welvaart van de huidige generatie belangrijker dan de volgende of waarderen we ze gelijk? De prijs voor 2021 als wij onze generatie boven de volgende generaties verkiezen is €201,- en als wij de generaties als gelijk waarderen €698,-.

Risico-opslag door climate tipping points

Daar bovenop, en daar wordt het nog interessanter, komt nog een risico-opslag vanwege climate tipping points, waarbij door klimaatverandering een kritische grens wordt overschreden en er een versnelling van de temperatuurstijging optreedt. Bijvoorbeeld door het smelten van permafrost de methaanconcentratie in de atmosfeer heel snel toeneemt. Provincie Utrecht schrijft hierover “Dit vraagt om een risico-opslag bovenop de nu berekende CO2-prijs”. Deze opslag bedraagt 25%.

Provincie Utrecht kiest er dus voor om de generaties als gelijk te waarderen en de risico-opslag te hanteren, waardoor ze op een CO2-prijs van €875,- per ton CO2 komen. Met mondiale gelijkwaardigheid, grofweg ‘het westen’ en ‘het zuiden’, is nog geen rekening gehouden.

Al met al een zeer interessante ontwikkeling.

Norbert Schotte, zelfstandig transitiemaker