Deze week zette het Europees Parlement een belangrijke stap: een grote meerderheid schaarde zich achter de nieuwe EU-wet tegen ontbossing in handelsketens. Deze wet maakt het voor bedrijven die producten als palmolie, soja, rundvlees of koffie in Europa op de markt brengen, verplicht om te garanderen dat de productie volgens de lokale wet en zonder ontbossing of degradatie van bos is gebeurd. In de komende maanden gaat het parlement met de Europese Commissie en Europese Raad achter gesloten deuren in conclaaf om een akkoord te bereiken.
Europa had tot nu toe nog geen wetgeving tegen ontbossing en bosdegradatie door handelsstromen, terwijl de consumptie van landbouwproducten wel in belangrijke mate bijdraagt aan de impact die de Europese Unie heeft op bossen en daarmee op het klimaat en de biodiversiteit.
Belangrijk is wel dat de nieuwe wet niet alleen de EU-markt van ontbossing ontdoet, maar ook daadwerkelijk natuurgebieden in productielanden helpt beschermen. Daarom is het belangrijk dat de EU en producenten in andere landen samenwerken om alle productie en productielandschappen te verduurzamen, zodat ontbossing-gerelateerde producten niet simpelweg aan andere markten zoals China verkocht worden.
Het parlement voegde ook ‘other wooded lands’ toe aan de wetstekst. Dat is land dat ook veel bomen en houtige gewassen bevat. Dit is voor ketens zoals die van soja van belang.
Een essentiële vervolgstap is wat mij betreft dat andere kwetsbare ecosystemen, zoals natuurlijke graslanden, veengronden en wetlands op korte termijn ook door het wetsvoorstel beschermd gaan worden. Het feit dat het parlement de Europese commissie aanmoedigt om een binnen een jaar te onderzoeken of ook dergelijke andere ecosystemen kunnen worden opgenomen in de wet, stemt in dat verband voorzichtig positief.
Tenslotte is het essentieel dat er effectieve manieren worden gevonden om dat alles ook daadwerkelijk te controleren en ondersteunen, zodat onze schaarse middelen ingezet worden voor verbetering in het veld, en niet alleen administratie.
Heleen van den Hombergh, expert agro commodities, IUCN NL