Uit nieuw onderzoek van South Pole, ’s werelds grootste leverancier van klimaatoplossingen en ontwikkelaar van klimaatbeschermingsprojecten, blijkt dat een op de vijf ondervraagde bedrijven in Nederland die wetenschappelijk onderbouwde reductiedoelstellingen hebben vastgelegd, deze niet openbaar maken.

Het jaarlijkse rapport Net Zero and Beyond: A Deep-dive on Climate Leaders and What’s Driving Them, dat vandaag uitkomt, ondervroeg toegewijde duurzaamheidsleiders bij meer dan 1.200 grote bedrijven, waarvan 100 in Nederland, in verschillende sectoren. Bijna alle ondervraagde bedrijven hebben een netto nul-doelstelling en wetenschappelijk onderbouwde emissiereductiedoelstellingen vastgesteld, of zijn van plan dat het komende jaar te doen. Deze organisaties kunnen als voorbeeld dienen om te laten zien hoe een deel van de klimaatbewuste bedrijven momenteel vooruitgang boeken, of juist niet, op hun reis naar netto nul.

De belangrijkste redenen van de meeste bedrijven voor hun inzet voor klimaatbescherming was de toegenomen vraag van klanten naar duurzame producten en het tonen van merkleiderschap. Uit het verslag van dit jaar blijkt echter dat sommige bedrijven om deze redenen weliswaar wetenschappelijk onderbouwde netto nul-doelstellingen vaststellen, maar dat een aanzienlijk deel daarvan deze niet openbaar maakt.

In de aanloop naar COP 26 vorig jaar hebben honderden bedrijven over de hele wereld netto nul-doelstellingen vastgesteld en deze via opvallende campagnes bekendgemaakt. De ambitie van bedrijven is sindsdien niet afgenomen: uit het onderzoek van South Pole blijkt dat bedrijven netto nul-doelstellingen blijven stellen en budgetten om deze te ondersteunen blijven verhogen. Maar amper een jaar later doet de groeiende terughoudendheid om wetenschappelijk onderbouwde klimaatdoelstellingen te publiceren de vraag rijzen waarom sommige bedrijven hun doelstellingen niet publiekelijk bekend willen maken.

“Wij zien dat klimaatbewuste ondernemingen hun langetermijndoelstellingen steeds vaker onderbouwen met wetenschappelijk onderbouwde emissiereductie-mijlpalen voor de middellange termijn. Dit is de juiste aanpak, maar wij maken ons zorgen over de afnemende bereidheid om details van deze doelstellingen kenbaar te maken. De snelheid waarmee we onze planetaire grenzen overschrijden is duizelingwekkend. Meer dan ooit hebben we bedrijven nodig die vooruitgang boeken op het gebied van duurzaamheid en hun industrie inspireren om zelf actie te ondernemen. Dit is onmogelijk als vooruitgang in stilte gebeurt,” zegt Renat Heuberger, CEO van South Pole.

Eerlijke gesprekken over de uitdagingen op weg naar netto nul zijn essentieel, aangezien greenwashing blijft aanhouden en rechtszaken toenemen. Onderzoeksjournalistiek die valse beweringen aan het licht brengt, helpt de ambities van bedrijven op het gebied van klimaat hoog en oprecht te houden. Tegelijkertijd kan mediakritiek bedrijven die vrijwillig doelen stellen, ontmoedigen om meer openheid te betrachten – zoals bleek uit South Pole’s 2022 Net Zero Report.

“In het Net Zero Report van dit jaar komt een tegenstelling naar voren tussen de ambitieuze doelstellingen van bedrijven en hun bereidheid om deze publiekelijk bekend te maken. Dit is verontrustend omdat we behoefte hebben aan bedrijven die doortastend optreden en daarbij openlijk praten over wat er achter hun netto nul-doelstellingen schuilgaat. Daarnaast zijn er nog veel bedrijven die hun doelstellingen, die idealiter afgestemd zijn op de wetenschap, nog moeten vaststellen,” zegt René Groot Bruinderink, Head of Climate Solutions Nederland en UK bij South Pole.

Toch laat het rapport van South Pole ook positieve trends zien. Hoewel sommige ondervraagde bedrijven hun doelstellingen niet publiekelijk bekendmaken, zijn zij op de achtergrond bezig met de uitvoering ervan. Driekwart van de ondervraagde bedrijven in Nederland hebben sinds december 2021 hun budgetten voor netto nul verhoogd. Veel bedrijven vergroten ook hun interne capaciteiten door het aannemen van nieuw personeel en het trainen van hun duurzaamheidsteams.

In vergelijking met een derde van de wereldwijd ondervraagde bedrijven, zei bijna de helft van de Nederlandse bedrijven dat het bereiken van hun doelstellingen “moeilijker” is dan verwacht. Een derde van de Nederlandse bedrijven die verklaarden achter te lopen met de uitvoering, is van plan hun inspanningen volgend jaar “aanzienlijk” op te voeren.

Zelfs onder de zelf geïdentificeerde grote vervuilers – waarvan 76% wetenschappelijk onderbouwde netto nul-doelstellingen had – heeft bijna een kwart besloten hun mijlpalen buiten de verplichtingen om niet verder bekend te maken. Als rapportage over klimaatprestaties zelfs bij de meest proactieve grote vervuilers, degenen die in de schijnwerpers van de media en regelgeving staan, wordt verzwegen, hoe kan een “race naar de top” dan ooit worden gestimuleerd bij niet-beursgenoteerde grote vervuilers?