Zeven natuur- en milieuorganisaties roepen het kabinet op om zo snel mogelijk een eigen kabinetsplan uit te voeren om natuur te herstellen, klimaatverandering te stoppen en boeren een echt duurzaam perspectief te geven. Het landbouwakkoord is definitief stukgelopen nadat de LTO er dinsdagavond laat uit stapte. De groene organisaties zijn bezorgd en inmiddels ongeduldig vanwege de slechte staat van natuur, klimaat, bodem en water.
Ook na zes maanden onderhandelen lukte het de betrokken partijen niet om met een gedegen stappenplan voor de landbouwtransitie te komen – bijna vier jaar na de uitspraak van de Raad van State, die de overheid dwingt de stikstofuitstoot terug te dringen om kwetsbare natuur te beschermen. Nu het akkoord er niet meer zal komen, dreigt kostbare tijd verloren te gaan om de natuur te herstellen. Ook het zo broodnodige toekomstperspectief voor de landbouw blijft opnieuw uit.
Het sluiten van een landbouwakkoord leek een doel op zichzelf te zijn. Steeds nieuwe eisen werden gevolgd door nieuwe compromissen, die natuurherstel en het tegengaan van klimaatverandering zouden frustreren. Ondanks alle toezeggingen voor boeren is LTO toch uit de onderhandelingen gestapt. Het is jammer dat LTO deze kans laat liggen. Er is vooral veel kostbare tijd verloren gegaan.
Nu is actie van het kabinet nog harder nodig voor natuurherstel, voor de doelen op het gebied van water, bodem, klimaat, dierenwelzijn én om boeren snel een duurzaam toekomstperspectief te bieden. In het advies uit oktober 2022 was Johan Remkes heel helder: ontwikkel een kabinetsplan voor als een landbouwakkoord niet haalbaar blijkt.
Veel instrumenten zijn nagenoeg klaar, zoals de aanpak van piekbelasting, de inzet van een grondbank, een omschakelfonds en landschapsgrond. Daarnaast moeten ketenpartijen, zoals banken en supermarkten, een dwingende en substantiële bijdrage leveren, vindt een Kamermeerderheid. Beleidsopties zoals een transitiebelasting voor grote ketenpartijen worden momenteel uitgewerkt en de ACM heeft al aangegeven dat er ruimte is voor duurzaamheidsafspraken tussen boeren en ketenpartijen.
Sinds de uitspraak van de Raad van State in 2019 zijn stapels rapporten en plannen verschenen over hoe de stikstofcrisis op te lossen. De gezamenlijke natuurorganisaties roepen het kabinet daarom op om geen tijd meer te verliezen en het kabinetsplan zo snel mogelijk uit te voeren.
Natuurmonumenten verzendt deze reactie namens Milieudefensie, Vogelbescherming Nederland, Greenpeace, Wereld Natuur Fonds, Natuurmonumenten, SoortenNL en Natuur en Milieu. Voor een nadere reactie kunt u contact opnemen met deze natuur- en milieuorganisaties.