Het laatste nieuws van de Verenigde Naties onthult de harde realiteit over de gesteldheid van ons klimaat. Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de VN publiceerde op 10 augustus een nieuw rapport. En het bevatte een schokkende boodschap: we moeten nú in actie komen. Niet alleen om onze planeet te redden, maar ook vooral onszelf. Als we nu niets doen, liggen toenemende droogte, overstromingen, extreme weersomstandigheden en een ongekend verlies aan biodiversiteit ons in het verschiet. Volgens het rapport is het komende decennium onze laatste kans om actie te ondernemen.

Het rapport, AR6 Climate Change 2021: The Physical Science Basis getiteld, biedt een analyse van de huidige stand van zaken op het gebied van klimaatverandering. Het voorziet in toekomstscenario’s, klimaatinformatie ten behoeve van regionale aanpassingen en risicobeoordeling en inzichten die kunnen bijdragen aan het inperken van verdere klimaatverandering. In deze blog vatten we de belangrijkste conclusies van het rapport samen.

We moeten ons niet laten ontmoedigen door de inzichten uit dit rapport, maar ze juist zien als een kans om actie te ondernemen. In alle ernst, het is geen business as usual. Kleine veranderingen helpen wel, maar het zijn de schaalbare acties die bedrijven kunnen ondernemen die het verschil maken. Bij Worldfavor willen we een toekomst creëren waarin mensen, de planeet en de economie samen gedijen. Om dat te kunnen doen, moeten we ons realiseren hoe urgent de huidige toestand van het klimaat is.

Menselijke activiteit staat aan de basis van de stijgende temperaturen

Menselijke activiteit is de belangrijkste en eerlijk gezegd ook de enige reden waarom het kwik wereldwijd tot de huidige niveaus is gestegen. Dat geldt zowel voor de temperatuur op het land als in de atmosfeer en in de oceanen. Het rapport stelt: “Door de invloed van de mens is het klimaat opgewarmd met een snelheid die in minstens de afgelopen tweeduizend jaar niet is voorgekomen”.

Door mensen veroorzaakte klimaatverandering is reeds van invloed op elke hoek van de planeet

Je hebt vast wel het nieuws op televisie gezien: verwoestende bosbranden in Europa, Noord-Amerika en Rusland en ongekend zware overstromingen in China, Turkije en Duitsland. En wat heeft de toekomst nog meer voor ons in petto?

Alle bewoonde regio’s op aarde ondervinden al de gevolgen van klimaatverandering volgens het rapport: extreme hitte, droge perioden, zware regenval en overstromingen. En volgens IPCC is het “zo goed als zeker” dat menselijke activiteit de oorzaak achter deze gebeurtenissen is. Het IPCC is daar veel stelliger over dan in zijn vorige rapport, dat zij acht jaar geleden publiceerde.

Alle klimaatscenario’s wijzen op een stijging van de temperaturen tot minimaal 2050

Het rapport biedt vijf voorbeeldscenario’s die uitgaan van een zeer lage tot uiterst hoge uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen. Uit al deze scenario’s blijkt dat de wereldwijde temperaturen in ieder geval de komende 30 jaar zullen blijven toenemen. Het is belangrijk om te beseffen dat elke fractie waarmee de temperatuur stijgt, steeds ingrijpender en regelmatiger gevolgen heeft, zoals extreme weersomstandigheden.

We bereiken meer kantelpunten dan ooit tevoren

Veel van de gevolgen van klimaatverandering waarmee we nu worden geconfronteerd zijn al onomkeerbaar. Dit worden kantelpunten genoemd. En met het oog de snelheid waarmee de ontwikkelingen plaatsvinden is er weinig reden voor optimisme. Het rapport komt met een waarschuwing: als we onze drempel van 1,5 °C overschrijden, zullen positieve terugkoppelingseffecten als gevolg van de opwarming van de aarde permanente verschuivingen in ons planetaire systeem veroorzaken. Hierdoor zal de aarde nog sneller opwarmen en zullen de enorme Antarctische ijskappen sneller smelten. Deze abrupte en onherroepelijke veranderingen zullen in alle delen van de wereld hun invloed doen gelden. Dat betekent dat niemand gespaard blijft. Er is geen mogelijkheid om deze veranderingen in het planetaire systeem ongedaan te maken, dus het is echt een kwestie van nu of nooit.

Dit is het laatste decennium om de actie te ondernemen die nodig is om onder de 1,5°C te blijven

Dat de tijd om de vereiste maatregelen te treffen opraakt, wisten we al. Maar we hadden nooit kunnen vermoeden dat het zo snel zou gaan. Uit het rapport valt op te maken dat ons koolstofbudget met de huidige uitstootsnelheid in minder dan 13 jaar uitgeput zal zijn. Volgens het rapport is onze enige kans om het planetaire systeem te stabiliseren door te zorgen voor een CO2-uitstoot van nul en de uitstoot van andere broeikasgassen drastisch te reduceren. En dat moet NU gebeuren.

Tijd voor actie

Hoewel de inzichten die uit het rapport naar voren komen mensen zou kunnen ontmoedigen en de situatie wordt beschreven als “code rood voor de mensheid”, hopen we dat dit de wake-up call is die de grote massa nodig heeft. We hopen dat mensen de handdoek niet in de ring gooien, maar dat deze inzichten hen in het hart raken en beleidsmakers en zakelijke leiders aanmoedigen om direct actie te ondernemen. Want er is namelijk wel degelijk tijd om van koers te wijzigen.

 Frida Emilsson, COO van Worldfavor