De Europese Unie heeft tijdens de COP30-klimaatconferentie van de VN in het hart van de Amazones eensgezind gepleit voor krachtige klimaatactie en de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs. De EU-onderhandelaars streefden naar meer ambitie en werkten samen met partners om tot een overeenkomst te komen waarin wordt erkend dat de 1,5 °C-grenswaarde voor wereldwijde gemiddelde temperaturen binnen bereik moet blijven en dat moet worden afgestapt van fossiele brandstoffen.

In een tijdperk van veranderende geopolitiek en toenemende desinformatie, en met gemeenschappen over de hele wereld die steeds meer klimaateffecten voelen, is het belangrijker dan ooit om achter onze kernbeginselen te staan in de strijd tegen klimaatverandering: wetenschap, multilateralisme en samenwerking met mondiale partners, met name de meest kwetsbaren.

Tijdens de COP30 hebben 113 partijen in totaal 86 nationaal bepaalde bijdragen (NDC’s) in het kader van de Overeenkomst van Parijs ingediend. Dit omvat de nieuwe NDC van de EU met een vermindering van de netto broeikasgasemissies met 66,25-72,5 % ten opzichte van het niveau van 1990 tegen 2035, die alle sectoren van de economie en alle broeikasgassen omvat. De temperatuurniveaus zijn in de loop der jaren sterk veranderd. Zelfs als er meer vooruitgang nodig is om de temperatuurdoelstelling te bereiken, zal de volledige uitvoering van de meest recente NDC’s de emissiecurve buigen en een aanzienlijke collectieve vooruitgang in de richting van de temperatuurdoelstelling opleveren.

De partijen bij de COP zijn het eens geworden over de “mondiale Mutirão” die gericht is op een verenigde en collectieve inspanning om gemeenschappelijke klimaatoplossingen voor deze planeet uit te rollen. Diepgaande, snelle en aanhoudende reducties van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen zijn de enige manier om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 °C zonder of met beperkte overschrijding. De huidige trajecten zijn echter niet voldoende om dit doel te bereiken. Een nieuwe “Global Implementation Accelerator” zal een wereldwijde respons bieden op de mitigatiekloof en de uitvoering in alle sectoren versnellen om 1,5 C binnen bereik te houden. Het omvat steun aan landen om hun NDC’s, nationale aanpassingsplannen en de tweejaarlijkse transparantieverslagen (BTR’s) ter plaatse uit te voeren. Zowel de onlangs gepubliceerde VN-syntheseverslagen over de NDC’s als de BTR’s maakten duidelijk dat er meer inspanningen nodig zijn om de doelstellingen van Parijs te bereiken.

De EU blijft zich ten volle inzetten voor alle klimaatverbintenissen die de afgelopen jaren samen met mondiale partners zijn overeengekomen, met name in Dubai en Bakoe. Naarmate de transitie naar schone energie wereldwijd versnelt, zal de EU de mondiale toezeggingen blijven nakomen om af te stappen van fossiele brandstoffen,de geïnstalleerde capaciteit van hernieuwbare energiebronnen te verdrievoudigen en het wereldwijde tempo van verbeteringen van de energie-efficiëntie tegen 2030 te verdubbelen, zoals overeengekomen in het kader van de mondiale inventarisatie tijdens de COP28.

In het kader van de mondiale doelstelling inzake klimaatadaptatie hebben de partijen overeenstemming bereikt over een reeks indicatoren om investeringen en programma’s op het gebied van aanpassing te sturen en mogelijk te maken. Zij riepen ook op tot verdrievoudiging tegen 2035 van de financiering voor aanpassing in het kader van de toezeggingen inzake klimaatfinanciering, ook bekend als het nieuwe collectieve gekwantificeerde doel van COP29 vorig jaar.

Een coalitie van meer dan 80 bereidwillige landen, waaronder de EU en haar lidstaten, lanceerde onder leiding van Brazilië een partnerschap om af te stappen van fossiele brandstoffen. De partijen kwamen ook overeen de uitvoering van de trajecten voor een rechtvaardige transitie naar 1,5 °C te versnellen. Zij erkennen het belang van mensenrechten, arbeidsrechten, gendergelijkheid, inclusieve betrokkenheid van belanghebbenden en sociale dialoog.

De indiening van het allereerste tweejaarlijkse transparantieverslag tegen eind 2024 door 119 partijen, waaronder de Europese Unie, was een belangrijke stap om collectieve vooruitgang te laten zien bij de uitvoering van de Overeenkomst van Parijs; desalniettemin moeten er meer inspanningen worden geleverd.

Belangrijkste aankondigingen tijdens COP30

Parallel aan de onderhandelingen in Belem steunde de EU verschillende plurilaterale initiatieven. In nauwe samenwerking met het Braziliaanse voorzitterschap heeft de EU bijgedragen tot het verkrijgen van een verklaring van de leiders over de open coalitie voor naleving van de koolstofmarkten. De verklaring, die namens de EU door voorzitter Von der Leyen werd goedgekeurd, stimuleert de erkenning van koolstofbeprijzing en marktmechanismen als belangrijke instrumenten om klimaatactie wereldwijd te bevorderen. Dit is een belangrijke prioriteit voor de Unie, waarvan de taskforce voor internationale koolstofprijzen en marktendiplomatie partners internationaal ondersteunt bij het ontwikkelen en implementeren van hun eigen systemen. Tijdens de COP30 is de EU ingenomen met de voortgezette dialoog met mondiale partners om de internationale samenwerking op het gebied van beleidsmaatregelen ter bestrijding van klimaatverandering, met inbegrip van maatregelen ter voorkoming van koolstoflekkage, te versterken.

Wat bosbescherming betreft, heeft de EU haar goedkeuring gehecht aan de verklaring over de lancering van het initiatief inzake de faciliteit voor tropisch bos voor altijd, een wereldwijd innovatief financieringsmechanisme dat het behoud van tropische bossen beloont. De Commissie heeft ook de oproep tot actie van Belém voor de Congobekkenbossen ondertekend, waarmee zij haar COP26-verbintenis hernieuwt om de ontbossing en bosdegradatie in deze regio tegen 2030 een halt toe te roepen en om te keren.

De Unie steunde ook de mondiale verklaring over gendergelijkheid en klimaatactie, waarin wordt erkend dat vrouwen en meisjes vaak de grootste klimaatrisico’s lopen, en steunde de coalitie voor multilevel partnerschappen met een hoge ambitie die steden en regio’s ondersteunt als belangrijke partners voor het stimuleren van klimaatactie en -veerkracht.

Samen met het Internationaal Waarnemingscentrum voor methaanemissies heeft de Commissie het Global Methane Status Report gelanceerd, waarin de vooruitgang wordt beschreven die is geboekt bij de verwezenlijking van de mondiale doelstelling van de toezegging om de methaanemissies tegen 2030 met ten minste 30 % te verminderen ten opzichte van het niveau van 2020.

 Meld je aan voor de wekelijkse nieuwsbrief Klimaat & Energie om op de hoogte te blijven!

 

Bron: Europese Commissie