‘Dat is toch niet onze zaak’, zei één van de commissarissen over toezicht op de duurzame operatie van het bedrijf. Het illustreert dat er nog flink wat water door de Rijn moet voordat het de normaalste zaak van de wereld is dat bestuurders zich niet alleen laten beoordelen op traditionele graadmeters zoals omzet, winst, marktpositie en klant- en medewerkerstevredenheid. Het voorkomen van maatschappelijke schade is net zo goed een uitdaging die te verankeren is in de haarvaten van elk bedrijf. Dat is een flinke opgave waarbij het ESG-Alfabet echt met de G moet beginnen. Anders is de transitie naar een duurzame operatie gedoemd te mislukken.
KLM-bestuurder Elbers riep consumenten een paar jaar geleden al op minder te gaan vliegen. Deze actie zou je kunnen kwalificeren als PR-stunt maar daarmee doe je de CEO van de vliegmaatschappij echt te kort. Inmiddels houden steeds meer ondernemers hun zogeheten ‘purpose’ kritisch tegen het licht waarbij financieel succes belangrijke voorwaarden kent. Daarmee wordt sturing op Environmental, Social & Governance niet langer en alleen gedreven door op stapel staande wet- en regelgeving.
De grote vraag is uiteraard hoe goed bestuur in te bedden in de organisatie. Hoe schandalen als sjoemelsoftware bij Volkswagen te voorkomen? En hoe krijg je het voor elkaar dat nieuwe bouwinvesteringen niet meer mogelijk zijn zonder een goed klimaatplan? Hoe zorg je ervoor, dat er bij de productie van grondstoffen geen kinderarbeid aan te pas komt of een benoeming niet doorgaat bij gebrek aan vrouwen in het bestuur?
ESG in de boardroom
Een eerste stap is duurzaamheid onderdeel maken van de bestuurdersagenda. Het Hoofd Sustainability is bij veel organisaties nu nog iemand die zich bezighoudt met maatschappelijk verantwoorde projecten. De agenda van een duurzaamheidsbestuurder reikt veel verder. Hij of zij moet traditionele ankers los laten. Of beter gezegd, nieuwe ankers vast gaan zetten om duurzaamheid te integreren in de gehele operatie. Ofwel, ware ESG-target setting.
ESG-target setting kan op korte termijn flink pijn doen. Pijn op het vlak van kosten, andere werkprocessen en routes naar het onbekende. Waar traditionele KPI’s inzicht geven in financiële opbrengsten, worden bedrijven nu nog nauwelijks beloond voor het voorkomen van maatschappelijke schade anders dan het verhogen van hun marktreputatie die veelal moeilijk in cijfers uit te drukken is.
Toekomstbestendige operatie
Toch verandert dat in een rap tempo. Nu al wordt 90% van de investeringen van beursgenoteerde organisaties beoordeeld op het duurzame karakter. Ook het consumentengedrag verandert snel. Ook anderen dan de generatie Z kiezen steeds vaker voor een duurzame werkgever of de aanschaf van groene producten en diensten. Het is niet de vraag of dat gemeengoed wordt maar wanneer.
Nu we nog aan begin staan van de route naar een duurzame economie is het zaak dat Governance speciale aandacht krijgt in de bestuurskamer als katalysator van het proces. Een duurzame operatie begint immers bij het herijken van visie, missie, strategie, processen en systemen die dat mogelijk maken. Kortom, laat niet de E maar de G het eerste letter van uw eigen ESG-bedrijfsalfabet zijn.
Danielle Landesz Campen, partner ESG Assurance bij KPMG