De EU Taxonomie is een nieuwe groene taal die helpt duurzame investeringen te identificeren. Grote bedrijven binnen de EU zijn binnenkort verplicht te rapporteren welk deel van hun omzet en uitgaven hiermee in lijn zijn.
Introductie
De EU werkt aan het verder verscherpen van de klimaatdoelstellingen en heeft een gereedschap ontwikkeld om te identificeren welke investeringen duurzaam zijn: de EU Taxonomie. Deze taxonomie is een nieuwe groene taal die investeringen in duurzame economische activiteiten moet helpen stimuleren. Met deze nieuwe groene taal moet het zogeheten greenwashing tot het verleden gaan behoren.
Grote bedrijven binnen de EU zijn straks verplicht te rapporteren welk deel van hun omzet en uitgaven in lijn is met de Taxonomie en dus duurzaam is te noemen. Recente testen met de Taxonomie laten zien dat actie vanuit bedrijven nodig is om ervoor te zorgen dat zij deze op tijd en volledig implementeren in de bedrijfsvoering. In dit artikel leggen wij kort de toepassing en werking van de Taxonomie uit.
De Taxonomie in het kort
De koolstofarme activiteiten zijn van zichzelf duurzaam, bijvoorbeeld de productie van zonne- of windenergie of de installatie van een warmtepomp in huis. Ze leveren een directe bijdrage op aan het behalen van onze klimaatdoelstellingen. Transitie-activiteiten helpen om van een hoge CO2-uitstoot naar koolstofarm te gaan. De productie van plastic, staal, cement en aluminium zijn voorbeelden van activiteiten met veel CO2-uitstoot. Door een streng transitiepad wordt de uitstoot verminderd. Hier verwachten we de grootste bijdrage aan de klimaatdoelstellingen. Faciliterende activiteiten ondersteunen (de transitie naar) koolstofarme activiteiten. Voorbeelden hiervan zijn de aanleg van een elektriciteitsnetwerk of energieopslag.
Europese klimaatdoelstellingen
Niet elke sector kan een bijdrage leveren aan een milieudoelstelling. Er is een selectie gemaakt van sectoren op basis van broeikasgasuitstoot en mogelijkheden om activiteiten te faciliteren voor de transformatie van hoge naar lage uitstoot. Zie voor de lijst van sectoren de volledige studie.
Het behalen van de Europese klimaatdoelstellingen gaat niet alleen over het terugdringen van CO2-uitstoot. Het recyclen van plastic, behoud van specifieke diersoorten en tegengaan van lozing van giftige stoffen in het milieu spelen ook een rol. De Taxonomie beoordeelt economische activiteiten op basis van zes milieudoelstellingen, zoals weergegeven in figuur 2. In de huidige versie van de Taxonomie zijn alleen technische screeningscriteria voor klimaatmitigatie en -adaptatie uitgewerkt.
Een economische activiteit moet een substantiële bijdrage leveren aan een of meer milieudoelstellingen en mag geen significante schade toebrengen aan de resterende milieudoelstellingen, de ondergrenzen. Voor elke economische activiteit zijn boven- en ondergrenzen, technische screeningscriteria, uitwerkt die tot in detail de voorwaarden omschrijven waaraan bedrijven moeten voldoen. Tot slot moeten zij aantonen dat ze voldoen aan minimale sociale waarborgen. Voldoet een economische activiteit aan alle voorwaarden, dan is deze duurzaam.
De Taxonomie in de praktijk
Europese wetgeving verplicht grote bedrijven met meer dan 500 werknemers informatie te verstrekken over hun non-financiële prestaties, waaronder hun omgang met het milieu. Onder de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) worden bedrijven geacht te verklaren welk deel van de omzet en uitgaven in lijn is met de Taxonomie.
Naar verwachting wordt de Taxonomie in de toekomst breder toegepast. Denk hierbij aan het MKB dat producten of diensten levert in lijn hiermee, zoals specialistische apparatuur om aardbevingen of bosbranden te monitoren. Het is voor deze groep bedrijven optioneel om de Taxonomie toe te passen.
Hoe nu verder?
Tot die tijd werkt de Europese Commissie aan de ontwikkeling en implementatie van de Taxonomie volgens dit tijdspad:
- 31-12-2020: Definitieve vaststelling technische screeningscriteria voor klimaatmitigatie en -adaptatie
- 31-12-2021: Eerste publicatie voor bedrijven en participanten aan financiële markten over de op de Taxonomie afgestemde activiteiten op basis van klimaatmitigatie en/of –adaptatie
- 31-12-2021: Vaststelling technische screeningscriteria voor alle andere milieudoelstellingen
- 31-12-2022: Publicatie voor bedrijven en participanten aan financiële markten over de op de Taxonomie afgestemde activiteiten op basis van alle milieudoelstellingen
Wat kun je doen?
Ondanks dat de Taxonomie niet definitief is, is het voor bedrijven belangrijk deze nu al toe te passen. Onderzoeken van verschillende banken en vermogensbeheerders onder bedrijven laten zien dat er nog onvoldoende kennis van en voorbereiding op de Taxonomie is. De aanbevelingen uit deze onderzoeken zijn samen te vatten in de volgende vier punten:
- Reserveer mensen en middelen om de Taxonomie te integreren in je bedrijf;
- Ontwikkel key performance indicators (KPI’s) rond de Taxonomie, beginnend bij klimaatmitigerende KPI’s;
- Valideer je data. Het ontsluiten van correcte data binnen een bedrijf is een van de grootste hobbels;
- Valt een activiteit niet binnen de Taxonomie, maar levert deze wel een substantiële bijdrage en geen significante schade aan de milieudoelstellingen? Meld dit met jouw branchevereniging of bank bij het Europese platform van Sustainable Finance. Er is een mogelijkheid dat deze alsnog aan de Taxonomie wordt toegevoegd.
Daniel Poolen, duurzaamheidsonderzoeker Rabobank
Adviesbureau Sustainalize organiseerde een drietal webinars over de EU Taxonomie. Hierin traden diverse experts op. De webinars zijn hier terug te zien!