Boeren in het veenweidengebied die bodemdaling en de daarmee gepaard gaande CO2-uitstoot van hun grond verminderen, gaan die vermeden uitstoot verkopen. Met het geld dat ze daarmee verdienen, financieren ze een deel van de benodigde investeringen. En bijvoorbeeld de verduurzaming van hun bedrijf. Dit wordt nu mogelijk door de uitbreiding van de methode Valuta voor Veen, die is goedgekeurd op 11 februari door de Stichting Nationale Koolstofmarkt. De eerste projecten starten binnenkort in Zuid-Holland.

Veenweiden veroorzaken door bodemdaling jaarlijks ongeveer 2,8 procent van de CO2-uitstoot in Nederland. Vermindering is mogelijk door te voorkomen dat het veen teveel indroogt. Boeren in de Zuid-Hollandse veenweiden kunnen dat voortaan doen met pompgestuurde waterinfiltratie. Met een pompsysteem houden zij het grondwater op het afgesproken waterpeil. Zo zorgen ze ervoor dat het grondwater in droge periodes niet onder een afgesproken waterpeil komt.

Boeren krijgen vervolgens financiële compensatie door de verkoop van CO2-certificaten aan bedrijven. Valuta voor Veen is ontwikkeld door de Natuur en Milieufederaties. In Friesland wordt het in één project via de verhoging van het slootwaterpeil al toegepast. De nieuwe uitbreiding met pompgestuurde waterinfiltratie is door de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland ontwikkeld, in samenwerking met partners in de Groene Cirkel Kaas en Bodemdaling en mogelijk gemaakt door de provincie Zuid-Holland. En is straks in heel Nederland toepasbaar.

Duurzaam boeren

Boeren in het Zuid-Hollandse veenweidengebied werken al enige tijd samen met overheden, onderzoekers en bedrijven aan oplossingen voor bodemdaling. Gedeputeerde Adri Bom-Lemstra (Land- en tuinbouw): “Dit is weer een mooie stap op weg naar vitale landbouw. We laten hier samen zien dat het kan: minder uitstoot én een duurzame toekomst voor de boer en het unieke veenweidengebied. Ontzettend belangrijk dat we dit soort innovaties verder brengen en koppelen aan nieuwe verdienmodellen.” Bovendien levert de methode de oplossing voor diverse vraagstukken tegelijk. Raymond Noordermeer, directeur van zuivelfabriek De Graafstroom: “De methode biedt maatschappelijke winst, zoals het tegengaan van bodemdaling en een bijdrage aan de verbetering van de biodiversiteit. Boeren werken zo zelf aan een duurzame toekomst.”

Nieuw verdienmodel

De beperking van de CO2-uitstoot kunnen de boeren na goedkeuring van hun individuele projectplan verkopen. Carin van Huët, directeur Food & Agri Nederland Rabobank: “Deze innovatie levert een bijdrage aan een goede balans tussen natuur en economie. Bedrijven die hun uitstoot willen compenseren, kunnen dit doen door een CO2-certificaat te kopen. Met het geld kunnen de boeren hun bedrijf verder verduurzamen. De Rabobank wil een deel van de CO2-certificaten afnemen om de markt hierin te stimuleren.”

100 ha

Nu de methode is goedgekeurd, starten in de Alblasserwaard 2 proeftuinen. Het doel is snel op te schalen naar circa 100 ha. Directeur van de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland, Alex Ouwehand is trots op het resultaat. “Doordat boeren, overheden, wetenschap, bank en natuurorganisaties samenwerken, lukt het om duurzaam boeren en de versterking van de natuur meer hand in hand te laten gaan. Na de 2 proefprojecten die uitgevoerd gaan worden binnen de Groene Cirkels Kaas en Bodemdaling willen wij snel Valuta voor Veen breder gaan toepassen in alle veenweidegebieden in Zuid-Holland.”