Op donderdag 30 november 2023 heeft de voorzitter van het Europees Parlement, Roberta Metsola, het boek “Capitalism Reconnected. Toward a Sustainable, Inclusive and Innovative Market Economy in Europe” in ontvangst genomen uit handen van de auteurs Jan Peter Balkenende (emeritus-hoogleraar Erasmus School of Law/Erasmus School of Economics) en Govert Buijs (hoogleraar filosofie aan de VU Amsterdam).

Het boek “Capitalism Reconnected. Toward a Sustainable, Inclusive and Innovative Market Economy in Europe” is de uitkomst van een brede consultatie van internationale economen, een denktank van jonge economen, wetenschappelijke bureaus van politieke partijen, ondernemers en maatschappelijke organisaties.

In de afgelopen jaren zijn veel schaduwzijden van het kapitalisme zichtbaar geworden: ecologische uitputting, hardnekkige ongelijkheid, financialisering, korte termijn denken en nieuwe machtsconstellaties rond grote bedrijven. Tegelijk is er veel nieuw denken op gang gekomen over een betere inrichting van de markteconomie van morgen en overmorgen.

In Capitalism Reconnected brengen de auteurs Balkenende en Buijs de belangrijkste inzichten van dit nieuwe denken bij elkaar en plaatsen de vernieuwing van de economie in de bredere context van maatschappelijke, geopolitieke en geo-economische ontwikkelingen. Het boek begint met een deel ‘Diagnose’, daarna volgen delen over de ‘Missie’ van Europa, en een deel ‘Geopolitiek’. Afgesloten wordt met aanbevelingen.

Herformulering van Europese kernwaarden

Mede geïnspireerd door de SDG’s pleiten de auteurs voor een nieuw, eigen Europees economisch denken, in lijn met wat eerder wel ‘Rijnlands denken’ werd genoemd. Tussen het aandeelhouderskapitalisme van de Verenigde Staten en het staatskapitalisme van China zal Europa (opnieuw) een eigen weg moeten ontwikkelen en dit ook in de internationale arena als een toekomstgerichte richting moeten presenteren. Europa kan een voortrekkersrol spelen in de ontwikkeling van een duurzame, inclusieve en innovatieve markteconomie, verbonden met de wereldsamenleving, de eigen samenlevingen, met de natuur en met toekomstige generaties. Een belangrijke voorwaarde en inspiratie hiervoor is een herformulering van Europese kernwaarden: menselijke waardigheid, regeneratief/circulair denken, inclusiviteit en co-creativiteit. Met die oriëntatie kan een economie van hoop ontwikkeld worden die houdbaar is voor toekomstige generaties.

Over de auteurs

Emeritus-hoogleraar Jan Peter Balkenende bekleedde twaalf jaar lang de leerstoel Governance, Institutions en Internationalisation aan Erasmus School of Law en Erasmus School of Economics. Van 2002 tot 2010 was hij minister-president van Nederland. Momenteel besteedt hij zijn tijd en energie aan het vraagstuk van duurzaamheid en circulaire economie in binnen- en buitenland. Hij is voorzitter van de Dutch Sustainable Growth Coalition, een samenwerkingsverband van acht Nederlandse multinationals die zich inzetten voor duurzame groei. Daarnaast is hij External Senior Advisor van EY en lid van de Club de Madrid, de organisatie van voormalige regeringsleiders van democratische landen. Sinds oktober 2022 is hij Minister van Staat.

Govert Buijs is hoogleraar Politieke Filosofie en Levensbeschouwing aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij geeft ook filosofieonderwijs aan de VU School of Business & Economics. Hij bezet de F.J.D. Goldschmeding leerstoel Economie in Relatie tot Civil Society, binnen de afdeling Filosofie van de Faculteit der Geesteswetenschappen van de VU, met als werkgebied ‘Maatschappelijke en economische vernieuwing’. De centrale focus van Buijs’ onderzoek is ‘The Future of Capitalism’.

Bestel het boek hier online. Het boek is ook gratis te downloaden (pdf).

Foto: European Parliament