Is duurzaamheid duur, of kun je er juist winst mee maken? Moeten we die winst eigenlijk wel uitdrukken in euro’s? Zo nee: waarin dan? In deze blog lees je hoe je op een andere manier naar duurzaamheidsbeleid en -rapportages kunt kijken.
Is jouw organisatie druk bezig met instrumenten voor verduurzaming zoals een CO2-prestatieladder, MVO jaarverslag, het verankeren van de Sustainable Development Goals (SDG’s), de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) of de implementatie van ISO 14001? Dan heb je jezelf ongetwijfeld wel eens afgevraagd wat nu uiteindelijk de opbrengsten zijn van je inspanningen. Is het voldoende om een vinkje te kunnen zetten? Of moeten maatregelen uiteindelijk gewoon euro’s opleveren? En hoe rapporteer je daar op zo’n manier over, dat resultaten van verschillende (internationale) bedrijven met elkaar te vergelijken zijn?
Integrated thinking is interessant voor publieke én private sector
Precies met die vragen hield de Integrated Reporting Council (IIRC) zich ruim tien jaar geleden bezig. Deze internationaal opererende non-profitorganisatie heeft een standaard ontwikkeld waarmee bedrijven zich kunnen verantwoorden over de waarde die ze toevoegen aan deze wereld: het IR-framework. Inmiddels is dat framework verwerkt in de International Financial Reporting Standards (IFRS). Het doel: integrated thinking inbedden in de publieke én private sector.
Wat is nu dat integrated thinking? In deze filosofie gaat het erom dat bedrijven voor hun succes niet alleen afhankelijk zijn van financieel kapitaal, maar ook van andere vormen van kapitaal.
6 vormen van kapitaal
Het IR-framework omschrijft deze zes vormen van kapitaal als volgt:
Geïntegreerd denken in het bedrijfsmodel
Een probleem bij het gebruik van deze zes vormen van kapitaal: niet-financiële en niet-fysieke zaken zijn moeilijk concreet te maken. Financiële cijfers begrijpt iedereen, maar hoe maak je inzichtelijk hoe je het doet op relationeel, natuurlijk of intellectueel vlak?
Het IR-framework bevat een model dat hierbij helpt. Het idee is dat je de zes vormen van kapitaal verwerkt in je bedrijfsmodel. Wat heb je van elk van de zes kapitalen nodig voor jouw bedrijfsactiviteiten? Dus: welke financiële middelen, welke mensen, welke hulpbronnen etc. Dat is de input. Vervolgens laat je ook zien wat het resultaat van je activiteiten is binnen de zes kapitalen. Dat is de output.
Wat is het verschil tussen output, outcome en impact?
Bedrijven hebben het – naast output – vaak ook over outcome en impact. Wat is nu het verschil tussen die drie termen?
Output is puur het resultaat dat je oplevert. Een voorbeeld uit de energiesector: de output van een windenergieproject is tachtig windmolens.
Het IR-framework gebruikt echter ook het begrip outcome. Als je de outcome omschrijft, houd je rekening met de positieve en negatieve invloeden van je resultaten op je doelen. Bij de tachtig windmolens bijvoorbeeld: het project heeft ervoor gezorgd dat het energiebedrijf een groener imago heeft en meer mensen er willen werken.
Impact is eigenlijk de volgende stap. Brengt de outcome een grote maatschappelijke verandering teweeg op de lange termijn? Zorgt dat grote windmolenproject ervoor dat we als land substantieel minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen?
Hoewel strategische focus en toekomstgerichtheid guiding principles van het IR-framework zijn, is er binnen deze vorm van integrated reporting weinig aandacht voor dit soort grootse, maatschappelijke langetermijn-impact. Als jouw organisatie werkt met het IR-framework of bijvoorbeeld de CO2-prestatieladder, de SDG’s of ISO 14001, kan het dus interessant zijn om eens met een adviseur te kijken naar de impact die je op de lange termijn daadwerkelijk maakt op milieu, mens en maatschappij.
Is impact een modewoord?
Nog even over dat woord impact. De Correspondent schreef het in 2016 al: impact is een lastig begrip. Toen een modewoord, tegenwoordig een cliché. Je gebruikt het misschien wel zonder te weten wat je er precies mee bedoelt. Om impact concreet te omschrijven heb je context nodig. Door rekening te houden met de context waarin impact plaatsvindt, wordt de systeemwaarde van een organisatie pas zichtbaar. In een vervolg op deze blog gaan we daarom in op het belang van context bij het bepalen van de plek van jouw organisatie in het grote geheel.
Tjerk Plasman, Manager Environment & Sustainability bij Kader Group