Brightlands Chemelot Campus, Universiteit Maastricht en TNO hebben de handen ineengeslagen voor de ontwikkeling van Brightlands Circular Space, een alliantie die circulaire plastics in een stroomversnelling brengt voor een op de toekomst gerichte circulaire economie. Het Nationaal Groeifonds levert via het Circular Plastics NL (CPNL) programma een substantiële bijdrage van € 25 mln. aan dit initiatief. Deze bijdrage is op 24 november 2023 schriftelijk bevestigd door het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. De samenwerking tussen de drie founding partners werd bezegeld met de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst en de oprichting van Brightlands Circular Space Facilities BV.

Volledig circulaire demonstratie faciliteit

Een kernonderdeel van Brightlands Circular Space is de realisatie van een open toegankelijke demonstratiefaciliteit op Brightlands Chemelot Campus in Sittard-Geleen. Deze faciliteit zal dienen als een internationaal knooppunt voor wetenschappelijk en toegepast onderzoek, bedrijven en consortia, om samen te werken aan het versneld ontwikkelen van circulaire plastics op industriële schaal. Daarbij kunnen zij gebruikmaken van state-of-the-art apparatuur en expertise voor het onderzoeken, ontwikkelen, analyseren en testen van grootschalig hergebruik van plasticafval. Op een oppervlakte van ruim 4 ha. worden daartoe 4 verschillende faciliteiten gerealiseerd: het House for Circular Co-creation, de Skid, pilot en demonstrator faciliteit, de Polymer Processing faciliteit en de Plastic Waste Preprocessing faciliteit.

De groeifondsbijdrage is bestemd voor de realisatie van de drie eerstgenoemde faciliteiten. Brightlands Circular Space ontvangt daarnaast financiering van de founding partners en andere fondsen. De gezamenlijke investering is 50 mln. Euro, waarmee de weg vrijgemaakt wordt voor de bouw van een van ’s werelds eerste volledig circulaire demonstratiefaciliteit voor plastics.

Lia Voermans, voorzitter van de Stuurgroep Brightlands Circular Space, benadrukt de urgentie van dit initiatief: “We zien een blijvende rol voor plastic als unieke basis van veel dagelijkse producten, maar zonder daarvoor olie en gas te gebruiken en onze planeet verder te belasten. Het is onze missie om volledig circulaire plastics te versnellen en een samenleving te creëren waarin afval zo veel mogelijk dient als grondstof voor nieuwe producten. Uitgangspunt is de vraag van de consument, waardoor gebruik, hergebruik en recycling beter op elkaar zijn afgestemd”.

Innovatie in samenwerking, verdienmodellen en technologie

In lijn met de Nederlandse ambities voor circulaire plastics – 50% circulair in 2030 en 100% in 2050 – richt Brightlands Circular Space zich niet alleen op technologische innovatie, maar ook op nieuwe vormen van samenwerking om te komen tot nieuwe maatschappelijke en bedrijfsmodellen. Brightlands Circular Space staat voor een toekomstgerichte circulaire economie met nationale en internationale impact. De demonstratiefaciliteit zal fungeren als een katalysator voor verbeterde preprocessing-, mechanische en chemische recyclingtechnologieën, circulair design en opschaling tot nieuwe materialen en producten. Verbeterde inzameling, sortering en voorbehandeling is daarvoor een absolute noodzaak. Zo is becijferd dat dit voor het grootste chemiecluster Antwerpen- Rotterdam- Ruhr-Rhein Area (ARRRA) een potentiële reductie van ca. 0,8 Mton/jaar aan te verbranden afval, 1,6 Mton/jaar aan CO2-reductie en 800 MEUR/jaar economische waarde in nieuwe materialen oplevert. Op Europese schaal is dit het tienvoudige.

Internationale samenwerking

Internationale samenwerking is een sleutelelement binnen Brightlands Circular Space. Initiatieven waarmee nauw wordt samengewerkt zijn CPNL, Circular Regions en Cities Initiative, Hubs4Circularity en het Horizon Europe Consortium Syschemiq. Brightlands Circular Space is ook partner in het Net Zero Industrial Cluster van het World Economic Forum (WEF). Deze samenwerkingen zijn gericht op circulaire opschaling en consortiavorming, maar beogen ook bij te dragen aan de aanpassing van wet- en regelgeving en financiering voor de opkomende circulaire plastics industrie.

Lia Voermans: “Na enkele jaren van voorbereiding zijn we enorm trots om samen met fondsen, investeerders en stakeholders deze unieke circulaire demonstratiefaciliteit te realiseren. Het groeifondsinitiatief CPNL heeft mede gezorgd voor de beslissende stap voor de komst van deze open faciliteit, waarvan ook andere deelnemers en partners van het CPNL programma gebruik kunnen maken. In samenwerking met industriële en diverse andere private en publieke partners, kunnen we nu in de praktijk laten zien wat er voor circulaire plastics op industriële schaal mogelijk is.”

Het startschot voor de bouw van Brightlands Circular Space wordt verwacht in het voorjaar van 2024. De faciliteiten zijn naar verwachting in het voorjaar van 2026 volledig operationeel.