Staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer en Milieu) maakt de regels voor bekers en bakjes voor eten en drinken duidelijker en praktischer. Het doel is dat de regels goed uit te leggen zijn en werken in de praktijk. De aanpassingen volgen op signalen van ondernemers en een motie van de Tweede Kamer. Ook is er overleg geweest met producenten van herbruikbare bekers en bakjes én van wegwerpvarianten.

Knelpunten oplossen

Op sommige plekken lopen de regels voor wegwerpbekers en -bakjes stroef, blijk uit gesprekken met de sector. Aartsen: “Bijvoorbeeld op plekken waar je veel rondloopt, zoals in een pretpark. Je bestelt daar een kop koffie. De ondernemer kan dan voortaan kiezen voor herbruikbaar, maar ook wegwerpbekers zijn toegestaan. Ze moeten dan wel zorgen voor recycling.”

Tegelijkertijd gaat het op andere plekken goed. Aartsen: “In kantoren bijvoorbeeld zijn herbruikbare kopjes inmiddels nagenoeg de standaard geworden. Dat leidt tot een grote vermindering van eenmalig gebruikte bekers. Dat is mooi, want dat helpt ons bij het halen van ons doel om het gebruik van wegwerpbekers naar beneden te brengen. Daar gaan we dus voor hergebruik.”

Aartsen: “Waar het goed gaat, laten we het hoe het is. En waar het nodig is, doen we aanpassingen. Het gaat erom dat we een goede balans moeten vinden en ondernemers de ruimte moeten geven om keuzes te maken waar nodig.”

Wat zijn de nieuwe regels?

  • Voor kantoren, bedrijven en andere organisaties: hier geldt voortaan standaard herbruikbaar. De uitzondering wordt afgeschaft. Aartsen: “Concreet betekent dit dat als je op kantoor werkt, je uit een herbruikbare beker drinkt. Je mag zelf kiezen of dat porselein, glas, hard plastic of wat dan ook is. Maar er staat in ieder geval bij de koffieautomaat op kantoor geen toren wegwerpbekers.”
  • Plekken waar je ter plaatse iets eet of drinkt maar herbruikbaar lastiger is: denk aan gesloten evenementen, horeca bij consumptie ter plaatse, dagattracties, (sport)verenigingen. Hier blijft herbruikbaar het uitgangspunt tenzij de bekers en de bakjes ingezameld en gerecycled worden. Aartsen: “Op deze plekken geven we ondernemers meer keuzevrijheid. Neem bijvoorbeeld de Efteling. Zij kunnen er straks voor kiezen dat gezinnen die door het park wandelen, de koffie en de limonade in een wegwerpbeker krijgen. Ze moeten die wel weer inzamelen, en recyclen.”
  • Consumptie onderweg: ondernemers moeten herbruikbaar aanbieden voor wie dat wil, maar wegwerp blijft toegestaan. In april werd al bekend dat de verplichte meerprijs voor wegwerpbekers en -bakjes wordt afgeschaft. Aartsen: “Dit geeft ruimte aan fastfoodrestaurants waar je eten afhaalt, zoals shoarma, om wegwerp te blijven gebruiken. En tegelijkertijd heeft wie dat wil gelegenheid om de eigen beker te laten vullen met koffie, op het station voor je de trein in stapt.”

Regels ingericht op de praktijk

Aartsen: “We maken de regels slimmer en praktischer, zodat ondernemers niet vastlopen in papierwerk maar kunnen doen waar ze goed in zijn: innoveren en vooruitgaan. We blijven stevig inzetten op hergebruik, maar zonder de deur dicht te gooien voor recycling wanneer dat beter werkt. Zo houden we Nederland in beweging: we verminderen de hoeveelheid afval, maken onze leefomgeving schoner én geven bedrijven de ruimte om te investeren, te groeien en nieuwe oplossingen te ontwikkelen. Met deze aanpak werken we aan een sterke en schone economie.”

De regels komen voort uit de Europese Single-Use Plastics-richtlijn, die de impact van wegwerpplastic op het milieu moet verminderen. Nederland heeft al maatregelen genomen om het gebruik van plastic wegwerpbekers en -bakjes terug te dringen.

De nieuwe regels gaan formeel in 2027 in. In de tussentijd wordt de handhaving aangepast, waardoor de Inspectie Leefomgeving en Transport alvast kan aansluiten bij de nieuwe situatie. Bedrijven waarvoor de regels veranderen krijgen een jaar de tijd om zich voor te bereiden voordat er gehandhaafd wordt.

Bron: Rijksoverheid