Dit is een opvallende tegenstelling: niet praten over iets waar je veel aan doet. Het rapport blijft het antwoord schuldig op de vraag waarom deze tegenstelling optreedt. De verklaring ligt in het feit dat het mkb in de kern wel veel aan MVO doet, maar vaak niet aan de randvoorwaarden voldoet. Ondernemers ervaren

hun maatschappelijke activiteiten niet altijd als MVO, en praten er daarom weinig over.

MVO is de bereidheid van een organisatie om zich niet alleen voor de financieel-economische dimensie maar ook voor de sociale en ecologische aspecten van haar bedrijfsvoering verantwoordelijk te stellen. Het gaat om de onderlinge verhouding tussen de financieel-bedrijfseconomische prestaties, zorg voor het milieu en zorg voor de medemens. Je kunt betogen dat mkb-ondernemingen per definitie maatschappelijk betrokken ondernemingen zijn. De directe omgeving – zoals de buurt, het dorp, de wijk – is van groot belang voor het functioneren van deze ondernemingen.

Het mkb maakt deel uit van de regionale of lokale gemeenschap, en is mede daardoor bereid om de maatschappelijke belangen in het oog te houden. Vaak worden er randvoorwaarden gehanteerd waaraan MVO moet voldoen. Het moet bijvoorbeeld gaan om bewuste en structurele activiteiten, waar een visie achter zit, die idealiter op papier is gezet. Maar ondernemingen in het mkb zijn juist sterk gericht op de korte termijn, en vertonen daardoor vaak opportunistisch gedrag, hetgeen haaks staat op begrippen als ‘bewust’ en ‘structureel’. De kern van hun maatschappelijk gedrag wordt hierdoor echter niet geraakt. En papieren rapportages behoren in het mkb al helemaal niet tot de favorieten. Transparantie wordt ook vaak genoemd als criterium voor MVO. Binnen het mkb is echter vaak sprake van terughoudendheid in rapportage aan derden, omdat het bedrijf onlosmakelijk is verbonden met de ondernemer. Een financiële rapportage van het bedrijf bijvoorbeeld zegt vaak iets over het inkomen van de ondernemer, en niet iedereen wil dat in de openbaarheid.

Het mkb doet op zijn eigen manier aan MVO, en daarom moet MVO-rapportage in het mkb op een eigen manier plaatsvinden.

Ik wil een lans breken voor het fenomeen ‘Ondernemen met een maatschappelijke paragraaf’. Daarin kan de ondernemer, vrijwillig, aan de buitenwereld laten zien wat men aan MVO doet. Hij kan dan rekenschap afleggen over wat het bedrijf extra voor mensen doet en hoe de druk van het eigen bedrijfsproces op het milieu kan worden beperkt. Voeg deze paragraaf toe aan het jaarverslag. Eén A4’tje kan meer dan genoeg zijn.

Deze paragraaf kan aan (potentiële) klanten en andere stakeholders worden getoond, zodat zij zich een goed beeld kunnen vormen van die onderneming. De accountant heeft een strategische positie om de ondernemer te ondersteunen bij het opstellen van deze maatschappelijke paragraaf.

Enno Masurel is hoogleraar duurzaam ondernemen aan de Vrije Universiteit Amsterdam en lector duurzaam ondernemen aan Hogeschool Windesheim Zwolle.