Volgens de watervergunning van Circle Infra Partners op Chemelot – de strengste in Nederland – mag er per jaar maximaal 14.000 kilo aan ’plastics’ in het water zitten dat na waterzuivering richting de Maas gaat. Uit het nieuwe rapport ‘Chemelot op weg naar minder microplastics’ blijkt nu dat circa 3.000 kilo microplastics per jaar met het gezuiverd water terug naar de Maas gaan. Met grondstoffen van Chemelot worden tal van kunststoffen gemaakt, waarvan elk huishouden zeker circa 300 kilo in huis heeft. Het materiaal zit bijvoorbeeld in verpakkingen, speelgoed, auto’s, telefoons, kleding, gordijnen en keukenapparatuur. Chemelot heeft de ambitie om in 2050 de eerste circulaire chemie- en materialensite van Europa te zijn en is goed op weg om in 2030 op de helft te zijn. “En als het érgens lukt, is het hier. Chemelot is onderdeel van de bijna 100-jarige traditie van transitie; van steenkool naar circulair.”

Chemelot belangrijk voor het halen van de wereldwijde klimaatdoelen

“We nemen onze rol als koploper in verduurzaming serieus door verantwoord te produceren, zo groen mogelijk voor mens en natuur. Bijvoorbeeld door de fossiele grondstoffen te vervangen door hergebruikt plastic of biomassa en met een programma voor circulair water op ons 880 hectare groot terrein. De uitstoot van broeikasgassen is sinds 2000 verminderd met maar liefst 50% bij stijgende productie”, zegt Chemelot-directeur Loek Radix. “Zo is Chemelot belangrijk voor het behalen van de wereldwijde klimaatdoelen. Om de meest duurzame chemiesite van Europa te kunnen zijn, treffen we op Chemelot ook maatregelen voor een schone omgeving. Daar is het voorkomen van microplastics in het water een belangrijk onderdeel van.”

Christian Widdershoven, CEO Circle Infra Partners: ”Met dit rapport willen we onze huidige kennis over microplastics delen en het vrijkomen van microplastics op Chemelot in het perspectief plaatsen van de productie en de maatregelen die getroffen worden om verliezen van plastics aan het milieu te minimaliseren. Onze professionele waterzuiveringsinstallatie speelt hierin een belangrijke rol. In algemeen perspectief vervullen we een koplopersrol, niet alleen met deze watervergunning, de strengste in Nederland, maar ook door vaak nog niet gestandaardiseerde meetmethodes voor microplastics (verder) te ontwikkelen en het vrijkomen van microplastics zoveel mogelijk te reduceren.”

Beter beeld van microplastics

De strenge watervergunning van Circle Infra Partners voor de bedrijven op Chemelot, is de eerste in Nederland waarbij alle stoffen die op de site gebruikt worden bij naam genoemd staan. Deze stoffen komen lang niet allemaal voor in het gezuiverde afvalwater. Chemelot neemt haar verplichtingen en de eisen zeer serieus en voldoet daar ook aan. Als voorbeeld: van de 2,3 miljard kilogram plastic die op Chemelot geproduceerd wordt voor allerhande huishoudelijke producten, verliezen we circa
0,00013% naar het water. Dat betekent niet dat we gaan stilzitten, integendeel. We monitoren continu de kwaliteit van het afvalwater voor de lozing en ontwikkelen mee aan methodes om stoffen in het water steeds beter te kunnen meten en karakteriseren, ook plastics. We mogen en willen geen drinkwater- of ecologische normen overschrijden en nemen onze rol als koploper daarin serieus door te werken aan de frontlinie van deze ontwikkelingen en zo bij te dragen aan het minimaliseren van schade aan mens of milieu.

Op Chemelot wordt afvalwater van meer dan zestig verschillende fabrieken gezuiverd door de integrale afvalwaterzuiveringsinstallatie (IAZI), beheerd door Circle Infra Partners. Vanuit de watervergunning hadden we de plicht om voor 1 januari 2024 een rapportage op te leveren inzake voorschrift 36, over twaalf stoffen (‘plastics’). Volgens de watervergunning mag Chemelot maximaal 14.000 kilo per jaar van deze twaalf stoffen lozen met het afvalwater. Uit de voorschrift 36-rapportage blijkt echter, op basis van metingen en nieuwe schattingen, dat op dit moment circa 4.000 kilo per jaar wordt geloosd. Uit onderzoek hebben we bovendien een beter beeld gekregen over welke en hoeveel microplastics voorkomen in zand, slib en andere vaste stoffen die met het gezuiverde afvalwater terug naar de Maas gaan. Vandaar dat we in onze rapportage ook uitgebreid ingaan op het totaal aan microplastics (vaste stof), circa 3.000 kilo per jaar.

Aanknopingspunten voor verdere reductie

Met de recente meetresultaten hebben we voor het eerst een meer concrete indicatie van de omvang van de microplastics die we naar het afvalwater verliezen. Dit geeft ons inzicht in waar nog reductie mogelijk is. Met deze aanknopingspunten gaan we samen met bedrijven op Chemelot gericht aan de slag om de verliezen aan microplastics verder te reduceren. We gaan daarom door met onderzoek om nog preciezer te weten om welke stoffen het gaat en hoe we kunnen voorkomen dat die stoffen zo min mogelijk in de Maas terecht komen. Om samen bij te dragen aan een schone omgeving.