Een groot deel van de Nederlanders ziet een actieve rol weggelegd voor de vakbond als het gaat om veranderende werkgelegenheid ten gevolge van klimaatbeleid. Dat is één van de conclusies uit het onderzoek van I&O Research én de eigen klimaat-enquête die vakbond FNV heeft gehouden.

‘De stem van de werkenden is juist nú belangrijk, want klimaatbeleid heeft impact op hen, omdat banen kunnen veranderen, verdwijnen of verschijnen, en dat onderschrijft deze enquête’, vertelt Bas van Weegberg, lid van het dagelijks bestuur van FNV. Op het FNV KlimaatWerk event, zaterdag 22 april in Utrecht, worden de onderzoeksresultaten verder toegelicht, evenals de nieuwe Klimaatvisie waaraan de FNV werkt.

Onderzoek I&O Research

In zowel het onderzoek van I&O Research als de vakbondsenquête (pdf) komt naar voren dat Nederlanders van mening zijn dat vakbond FNV een rol moet spelen bij de eerlijke verdeling van de kosten van klimaatbeleid. Ruim 70% vindt dat die kosten betaald moeten worden door de grootste uitstoters van broeikasgassen. Van Weegberg: ‘Elke dag werken wij als FNV aan een rechtvaardig Nederland. Dit betekent ook rechtvaardig klimaatbeleid, zodat een duurzame samenleving er voor íedereen is. Onze achterban vraagt dat ook van ons en de resultaten uit de onderzoeken bevestigen dit beeld.’

65%, van de respondenten van de klimaat-enquête van FNV is van mening dat FNV de overheid moet aansporen om ambitieus en rechtvaardig klimaatbeleid uit te voeren. 63% vindt dat de vakbond bedrijven moet aansporen om duurzamer te werken. Van Weegberg: ‘Terwijl onze bestaanszekerheid op het spel staat, profiteren aandeelhouders en CEO’s van de uitbuiting van mens en natuur. Dat is onacceptabel. We willen én moeten naar een ander systeem toe, dat gericht is op het vergroten van menselijk welzijn, binnen de grenzen van de planeet. De samenleving waar we naar streven, kan immers alleen bestaan op een leefbare aarde.’

Voelsprieten van de werknemers

De meerderheid van de respondenten van de FNV klimaat-enquête (64%) en het I&O Research onderzoek (67%) vindt het belangrijk dat werknemers kunnen meedenken over duurzaamheidsplannen van hun bedrijf. Tegelijkertijd geeft slechts 27% van de FNV enquête-respondenten en 37% van de I&O Research onderzoeksrespondenten aan dat de werkgever ook die ruimte aan werknemers biedt om mee te denken. ‘Onze leden en hun collega’s staan midden in de praktijk van bedrijven en organisaties en hebben een grote hoeveelheid kennis over werk- en productieprocessen. Met hun ‘voelsprieten’ zien ze vaak beter dan directies welke kansen en belemmeringen er zijn voor vergroening. Iedere transitie die voorbijgaat aan de inzichten van de werkvloer is dan ook bij voorbaat kansloos’, stelt van Weegberg. Vakbond FNV heeft samen met Milieudefensie om die reden een speciale website gelanceerd, jouwbedrijftoekomstproof.nl, om werknemers te helpen om hun bedrijf te vergoenen.

Geen banen op een onleefbare aarde

Van Weegberg: ‘‘There are no jobs on a dead planet’, is een bekende leus in de internationale vakbeweging. De omslag naar een groene economie vereist een snelle afbouw van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Dat kan ook veel opleveren. Bijvoorbeeld een gezondere werk- en leefomgeving, woningen met meer comfort en minder energielasten en prettigere manieren van ons verplaatsen. De nieuwe werkgelegenheid die ontstaat, biedt waardevol en boeiend werk voor komende generaties. Daarvoor is het cruciaal dat bedrijven en overheid goede groene banen garanderen.’ De deelnemers aan de klimaat-enquête van FNV sluiten zich met 55% hierbij aan en benadrukken het belangrijk te vinden om te werken voor een bedrijf dat duurzaam opereert.