Uit een recent onderzoek van Futerra onder 1.000 consumenten in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten blijkt dat 88% van hen wil dat merken hun bedrijfspraktijken op sociaal- en milieugebied verbeteren. Nu 2022 aanbreekt, formuleren steeds meer organisaties ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen. Toch wordt één gebied vaak over het hoofd gezien: leveringsketens. Hoewel duurzame toeleveringsketens aantoonbaar het gebied zijn met het grootste potentieel voor impact, zijn ze pas sinds kort een belangrijk onderwerp voor gesprekken over positieve bedrijfsimpact.

Wat is duurzaam inkopen? Volgens de VN betekent “duurzaam inkopen dat we ervoor zorgen dat de producten en diensten die we kopen zo duurzaam mogelijk zijn, met de minste impact op het milieu en de meest positieve sociale resultaten.” Eenvoudig gezegd betekent dit dat bedrijven buiten hun eigen activiteiten een kritische blik moeten werpen op de effecten van hun leveranciers.

Waarom is duurzaam inkopen belangrijk?

Veel van de sociale en milieueffecten van een organisatie kunnen zich buiten de directe activiteiten van de organisatie voordoen – van de aankoop van materialen tot de uitbesteding van de productie van afgewerkte producten. Dit maakt het tot een belangrijk aandachtsgebied voor verbetering in maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Voor de meeste organisaties bestaat 70 tot 80% van hun emissies uit ‘Scope 3’ emissies, dat wil zeggen de indirecte emissies van een organisatie via de toeleveringsketen. Binnen die 70-80% is het grootste deel meestal afkomstig van toeleveranciers. Deze cijfers tonen aan dat het van cruciaal belang is de toeleveringsketens aan te pakken om significante vooruitgang te boeken op het gebied van emissiereducties.

Afgezien van de emissies zijn er door de complexe aard van moderne toeleveringsketens ook lagen van directe en indirecte leveranciers bij betrokken. Zonder zich daarvan bewust te zijn, zouden organisaties bijvoorbeeld materialen kunnen aankopen waarbij moderne slavernij in het spel is of die bijdragen aan ontbossing. Hoewel de taak dus ontmoedigend kan lijken, is het voor bedrijven van cruciaal belang inzicht te krijgen in hun inkoopprocessen om vooruitgang te kunnen boeken op de weg naar duurzaamheid. Duurzame inkoop biedt de grootste kans voor een organisatie om haar sociale en ecologische voetafdruk vorm te geven.

Nieuwe wetgeving inzake duurzame toeleveringsketens

Afgezien van de voordelen van duurzaam inkopen, stellen landen en regio’s steeds vaker nieuwe wetgeving voor met betrekking tot wereldwijde leveringsketens.

– In 2019 heeft Nederland zorgvuldigheidsprocedures voor kinderarbeid in de toeleveringsketen verplicht gesteld.

– De Europese Due Diligence Act moet dit jaar in stemming worden gebracht en in 2023 in werking treden. Hierdoor zouden grotere bedrijven verplicht worden om in hun toeleveringsketen zorgvuldigheid te betrachten op het gebied van mensenrechten en milieu.

Vooruitgang boeken op weg naar duurzaam inkopen zal uw organisatie dus ook toekomstbestendig maken tegen eventuele wijzigingen in de regelgeving.

Hoe kan duurzaam inkopen worden aangepakt?

Er zijn uitdagingen verbonden aan duurzame inkooppraktijken. Deze variëren van het gebrek aan transparantie met betrekking tot de praktijken van leveranciers, tot de beperkte betrokkenheid van bedrijven bij hun toeleveringsketen buiten de directe leveranciers, en de beperkingen die een bestaand inkoopbeleid voor organisaties met zich meebrengt. Dit zijn slechts enkele van de uitdagingen die voor bedrijven ontmoedigend kunnen blijken tot actie over te gaan. Organisaties hebben echter vaak meer in huis dan ze beseffen om te beginnen met het creëren van verandering. Met een geleidelijke en holistische aanpak kunnen organisaties de schijnbaar onmogelijke taak van duurzaam inkopen anapakken en vooruitgang boeken.

  1. Begrijp je huidige positie en je doelstellingen – Waar staat het bedrijf nu en wat wil je bereiken? Dit houdt in dat kritisch moet worden bekeken hoe duurzaam inkopen kan worden afgestemd op de doelstellingen en waarden van een organisatie. Het kan ook gaan om een benchmarkprestatie om te begrijpen waar de organisatie staat in vergelijking tot collega’s en de rest van de sector.
  2. Breng de supply chain in kaart – Een supply chain kan uit vele lagen van leveranciers bestaan en het in kaart brengen ervan kan inzicht geven in alle verschillende elementen die erbij betrokken zijn. Dankzij een overvloed aan digitale tools voor supply chain management is dit voor veel organisaties ook een veel beter beheersbare taak geworden.
  3. Focus je op de hotspots in de toeleveringsketen – Dit helpt bij het identificeren van kritieke gebieden in de supply chain waar zich momenteel de grootste risico’s voor uw organisatie bevinden. Dit helpt bij het prioriteren van verbeteringen, wat vooral belangrijk is voor bedrijven met grote hoeveelheden leveranciers, waar het moeilijk is om de hele keten in één keer aan te pakken.
  4. Stel beleid en initiatieven op – Een beter begrip van de toeleveringsketen maakt het mogelijk beleid op te stellen ter ondersteuning van concrete doelen en doelstellingen om de duurzaamheid en sociale praktijken binnen de supply chain van de organisatie te verbeteren.
  5. Vergroot de betrokkenheid – Werk samen met leveranciers om te zoeken naar mogelijkheden om de milieu-impact te verminderen en de sociale impact te vergroten. Dergelijke gesprekken kunnen leiden tot bewustwording en ruimte scheppen voor positieve veranderingen in de manier waarop zij werken.
  6. Programma van voorkeursleveranciers – Bouw een programma van voorkeursleveranciers op waarbij degenen met de beste praktijken van milieu- en sociale normen beloond worden. Dit stimuleert leveranciers om hun milieu- en sociale praktijken onder de loep te nemen, vooral nu een toenemend aantal bedrijven hun inkoopstrategie opnieuw begint te evalueren. Deze stappen hoeft een organisatie niet alleen te zetten. Samenwerking met digitale hulpmiddelen, andere organisaties of partners kan het proces vergemakkelijken en zelfs helpen op de weg naar gestandaardiseerde duurzaamheidseisen voor de supply chain.

Conclusie

Organisaties zijn lange tijd losgekoppeld geweest van de interne werking van hun toeleveringsketens. In 2022 is dit niet goed genoeg meer. Organisaties moeten zich bewust zijn van de impact van de volledige keten en inspanningen leveren om negatieve sociale of milieueffecten te beperken. Het lijkt misschien alsof uw organisatie de enige is die duurzaam inkopen gaat aanpakken. Maar door over te stappen, geeft u uw leveranciers het signaal dat uw prioriteiten qua inkoop veranderen. Als leveranciers soortgelijke boodschappen blijven krijgen van hun klanten, zal de druk toenemen om kritisch te kijken naar hun emissies en sociale impact. Het is tijd voor de particuliere sector om te praten over en te handelen op het gebied van duurzaam inkopen.

Anje de Jager, Nexio Projects