Infrabedrijven (eerder netwerkorganisaties genoemd) hebben een vitale functie in de maatschappij. Door het aanleggen van een infrastructuur van kabels, spoor, lijnen, wegen en andere verbindingen, kan de maatschappij en economie blijven draaien. Infrabedrijven zetten zich hard in voor een betrouwbaar en betaalbaar netwerk. De rol en maatschappelijke waarde van infrabedrijven is echter breder dan betaalbare levering zonder onderbrekingen: ze hebben een centrale rol in grote transities op energie, mobiliteit en digitalisering. Om meer inzicht te krijgen in de andere vormen van waarde, hebben Alliander, Stedin Groep, Enexis Groep, KPN en ProRail samen met Impact Institute een geharmoniseerde aanpak ontwikkeld. De aanpak is vastgelegd in het Handboek impactmeting Infrabedrijven (2020) en maakt het mogelijk om maatschappelijke waarde te meten en rapporteren. Er is nu een update verschenen van dit handboek.

Het gepubliceerde handboek is een belangrijke stap richting meer transparantie en het ontwikkelen van sturingsinformatie op maatschappelijke waarde. Waar traditioneel vooral op financieel kapitaal wordt gerapporteerd, heeft een organisatie ook impact op natuurlijk, sociaal, menselijk, intellectueel en geproduceerd kapitaal. Met dit handboek is een eerste stap gezet richting het harmoniseren van impactberekeningen voor infrabedrijven. Met de vastlegging van enkele geharmoniseerde uitwerkingen en richtlijnen met betrekking tot basisconcepten, processtappen en impactberekeningen is een basis gelegd voor afspraken omtrent het eenduidig meten en rapporteren op impact.

Op termijn kunnen infrabedrijven ook een maatschappelijke jaarrekening opstellen om naast financiële resultaten ook resultaten op de andere kapitalen te meten en rapporteren. Het handboek bouwt voort op het Framework for Impact Statements en de Integrated Profit & Loss methode van Impact Institute waarmee maatschappelijke effecten worden uitgerekend en in euro’s worden omgezet. Hiermee kunnen bedrijven sturen op de waarde die zij creëren per stakeholder, kapitaal en op de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties.

De vastlegging van methodiek onder impactmeten gebeurt op verschillende niveaus: van algemene richtlijnen op integrated reporting, tot specifieke methodiek voor energienetbeheerders. Het handboek in het algemeen is opgesteld op niveau 3. In versie 1.1 zijn groene tekstvakken opgenomen voor verdiepingen voor de energienetbeheerders op niveau 4.

  1. Algemene richtlijnen integrated reporting (bijvoorbeeld framework)
  2. Algemene richtlijnen impactrapportage (bijvoorbeeld FIS)
  3. Methode voor toepassing impactmeting op organisaties (bijvoorbeeld IAM Core)
  4. Methode voor toepassing op specifiek type organisatie: infrabedrijven
  5. Methode voor toepassing op specifieke sector: energienetbeheerders

Versie 1.1 – November 2022

In 2022 hebben Alliander, Stedin en Enexis, samen met Impact Institute een update van het handboek uitgewerkt. De update omvat enerzijds een uitbreiding met impacts op Natuurlijk, Menselijk, Geproduceerd en Financieel kapitaal en anderzijds een verdiepende uitwerking van de aanpak per impact voor de energienetbeheerders (niveau 4). De naam is aangepast van “Handboek Impactmeten Netwerkorganisaties” naar “Handboek Impactmeting Infrabedrijven”. Verder zijn een aantal kleinere aanpassingen gemaakt ten behoeve van de structuur en de leesbaarheid. De betrokken organisaties zien, ook richting de toekomst, in het handboek een middel om de aanpak voor de infrasector op een transparante manier verder vast te leggen en te harmoniseren.