Voor een volle zaal geïnteresseerden uit bedrijfsleven, maatschappelijk middenveld en overheid, vond op dinsdag 19 april de eerste NCP Themabijeenkomst van 2016 plaats en werd een antwoord gegeven op de vraag ‘Hoe kunnen bedrijven due diligence processen verankeren in hun bedrijfsvoering?’.

In de OESO-richtlijnen (en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights) is due diligence een kernbegrip. Due diligence of MVO risicomanagement is in de Richtlijnen “het uitvoeren van een MVO risicoanalyse of een impact assessment, waarmee mogelijke MVO-risico’s in kaart worden gebracht  om deze te voorkomen of te verminderen.”  Vaak gaan meldingen bij het NCP over de vraag in hoeverre bedrijven voldoende hebben gedaan in hun due diligence beleid om potentiële risico’s en misstanden te voorkomen: een complex thema wat voor veel bedrijven lastig blijkt. Er bestaan verschillende programma’s en methodieken om bedrijven op weg te helpen. Het NCP heeft deze ochtend twee van deze methodieken willen laten zien om als bedrijf aan de slag te gaan met due diligence en de interne bedrijfsvoering.

De belangrijkste bevinding van de ochtend was dat het essentieel is om goed inzicht te hebben in de waardeketen van het bedrijf: alleen dan is een passend MVO-risicobeleid mogelijk én is het beste te bepalen welke interne stakeholders bij welk thema betrokken moeten worden.

Integratie in bestaande risicomanagementsystemen

Na de  introductie door de voorzitter van het NCP, Lodewijk de Waal,  gaf Melanie Peters  een toelichting op het werk van het NCP aan de hand van de recente uitspraak in de Mylan-melding.  Vervolgens  lichtte Thamar Zijlstra (NEN) de recent ontwikkelde Praktijkrichtlijn Due Diligence (NPR9036) toe. Deze Praktijkrichtlijn geeft aan hoe MVO risicomanagement kan aansluiten op reguliere risicomanagementsystemen die binnen een bedrijf gehanteerd worden. In de NPR wordt vervolgens per onderdeel uit de UN Guiding Principles on Business and Human uitgewerkt welke aanpassingen een bedrijf moet doen om dit element te verwerken in een bestaand risicomanagementsysteem.

Joel Frijhoff (Vattenfall) liet vervolgens zien hoe Vattenfall due diligence in de praktijk toepast in zijn kolenketen. De laatste jaren is veel aandacht gekomen voor de issues die spelen rond de inkoop van kolen en Vattenfall heeft dit opgepakt in zijn due diligence beleid. Intern is een eigen team van ervaren auditors hiermee bezig en een Responsible Sourcing Board bepaalt hoe om te gaan met specifieke leveranciers en onderwerpen.

Het perspectief van een maatschappelijke organisatie op due diligence beleid werd toegelicht door Maria van der Heide (ActionAid). Ze benadrukte dat het essentieel is om te zorgen dat due diligence inspanningen niet verworden tot een papieren exercitie, maar ook daadwerkelijk leiden tot verbetering van de leefomstandigheden van gemeenschappen in de nabijheid van de kolenmijnen.

Inzicht in de productieketen

Na de (netwerk)pauze namen Norma Snell (FTA/BSCI) en Monique Assink (Excellent Products) de aanwezigen mee in het Business Social Compliance Initiative (BSCI) en  due diligence. Norma  benadrukte het belang van communicatie door de keten en gezamenlijke verantwoordelijkheid. Ze lichtte ook het concept ‘cascading’ toe, dat centraal staat in de ketenbenadering van het programma. Dit betekent dat de MVO-aanpak van een bedrijf richting  een leverancier steeds een stap verder in de keten wordt toegepast. Monique Ansink laat vanuit haar eigen ervaring met productie in Vietnam zien dat het draait om eerst goed weten wat er in de keten gebeurt. Dan  pas kan  due diligence  goed in de interne  bedrijfsvoering  worden geïntegreerd. Het is belangrijk om ook stil te staan bij de impact van veranderingen in je product op de (productie)keten: kleine veranderingen in het ontwerp kunnen bijvoorbeeld grote impact hebben op lokale productie- en werkomstandigheden.

In 2016 bestaan de OESO-richtlijnen voor Multinationale ondernemingen 40 jaar. Dat was reden om de bijeenkomst  feestelijk af te sluiten met een kennisquiz over  de OESO-richtlijnen. Vragen waren bijvoorbeeld: is  dierenwelzijn in de OESO-richtlijnen  verwerkt? (nee) en welk land heeft het meest recent  de OESO-richtlijnen onderschreven (Jordanië, in november 2013). De winnaar ging naar huis met een aardige en ‘verantwoorde’ prijs.

Het komende jaar zal het NCP op verschillende momenten aandacht besteden aan deze mijlpaal van 40 jaar en de toekomst van de Richtlijnen en IMVO.