De gemeente Alphen aan den Rijn is een ambitieuze gemeente die écht werk wil maken van verduurzaming. De focus ligt met name op het versnellen van energietransitie, klimaatadaptie en de circulaire economie in het bedrijfsleven en op bedrijventerreinen. Om dit soort transities een nieuwe impuls te geven besloten Johan van Veen, accountmanager Bedrijven voor de gemeente Alphen aan den Rijn, en Marc Koene, duurzaamheidsadviseur bij de Omgevingsdienst Midden-Holland (ODMH), in zee te gaan met de opleiding Landscape and Environment Management (LEM) van Hogeschool Inholland.
“Als gemeente staan we voor een aantal grote verduurzamingsuitdagingen. Om tot nieuwe inzichten en innovatieve oplossingen te komen, wilden we graag samen werken met jonge mensen” vertelt Johan. “We waren vooral benieuwd of er verassende uitkomsten zouden komen uit de vraag die we neer hebben gelegd bij de studenten”. En dat bleek zeker het geval te zijn. “Het was ‘parelvissen’ tijdens de eindpresentaties,” vult Marc aan.
Duurzaamheid en klimaatbestendigheid
Twee groepen tweedejaarsstudenten Landscape and Environment Management kregen voor het vak Stedelijke Ontwikkeling en Leefomgeving vanuit de gemeente Alphen aan den Rijn en ODMH de opdracht om de bedrijventerreinen Heimanswetering en Hoogewaard te toetsen op duurzaamheid en klimaatbestendigheid, en ideeën uit te werken voor verbetering op deze gebieden. Een interessant en uitdagend vraagstuk volgens student Job de Braak. “Juist op plekken zoals bedrijventerreinen worden de gevolgen van klimaatverandering steeds duidelijker. Doordat deze terreinen vaak voornamelijk bestaan uit verharde materialen als asfalt of beton, is er weinig afvoer van regenwater. Ook hittestress vormt een steeds ernstiger probleem op bedrijventerreinen. Momenteel is de hittestress nog tegen te gaan met zonnebrand en waterflesjes, maar dat zal niet lang meer duren.”
Bedrijventerrein Hoogewaard
Oplossingen voor verduurzaming
De samenwerking tussen de gemeente, ODMH en de studenten startte met een bezoek aan de genoemde bedrijventerreinen, waar de studenten ook direct in gesprek raakten met ondernemers die er gevestigd zijn. De ondernemers stelden de studenten prikkelende vragen en schetsten de problemen waar zij tegenaan lopen op het gebied van verduurzaming. Het eerste deel van de opdracht betrof het analyseren van de terreinen op sterke en zwakke punten met betrekking tot duurzaamheid. “Als omgevingsdienst werken wij met een speciaal instrument om in kaart te brengen hoe duurzaam een terrein op dit moment is. Het is dus erg waardevol dat de LEM-studenten tijdens hun opleiding ook al werken met dit instrument. Dit levert data op waar wij écht iets mee kunnen,” aldus Marc. Op basis van de uitkomsten van deze analyse hebben de studenten een verbeterplan aangeleverd met uitgewerkte oplossingen voor het verduurzamen van de terreinen.
Elektrische veerdienst
Het meest creatieve en innovatieve idee dat aan het einde van het traject gepresenteerd werd was een elektrische veerdienst als alternatief voor de auto’s en bussen die nu de werknemers vervoeren van Alphen aan den Rijn naar het bedrijventerrein Hoogewaard. Marc: “Dit was een verduurzamingsoplossing waar wij zelf nooit aan hebben gedacht. De studenten hebben een rooster ontwikkeld voor de veerdienst en de prijzen uitgewerkt. Zelfs de wijze waarop we aan veerboten kunnen komen is uitgedacht. Dit plan is echt verassend en concreet.” Een idee dat zelfs de wethouder van Alphen aan den Rijn verraste. “Dat is ook het hele doel van dit project. Om het gesprek over verduurzaming op gang te brengen tussen de verschillende partijen binnen de gemeente. De plannen van de studenten dragen enorm bij aan het op gang brengen van dat gesprek en maken de urgentie van de transities duidelijk.”
Wat de studenten ervan vonden om hieraan bij te kunnen dragen? “Het voelt goed om mensen aan het denken te zetten over duurzame oplossingen die niet geheel voor de hand liggen, maar die na onderzoek en demonstratie praktischer en bereikbaarder blijken dan je in eerste instantie denkt.”
Foto: Johan van Veen en Marc Koene