De principiële onjuistheid komt voort uit een onvolledig begrip over wat aandeelhouderswaarde is. Auteurs zien aandeelhouderswaarde als waarde die onttrokken wordt aan andere stakeholders. Dit is niet correct. Aandeelhouderswaarde is datgene wat overblijft nadat een onderneming alle (contractuele) verplichtingen heeft voldaan.
De bijzondere status van aandeelhouders als ‘rechthebbende op het overblijvende’ betekent dat langetermijnaandeelhouderswaarde niet gemaximaliseerd kan worden zonder rekening te houden met wensen van niet-aandeelhouders. In aandeelhouderswaarde worden dan ook veranderende maatschappelijke verwachtingen van ondernemingen ‘ingeprijsd’. Althans, wanneer deze verwachtingen de economische prestaties van de onderneming daadwerkelijk gaan beïnvloeden. De verwachting van de auteurs dat duurzaam ondernemen de toekomst heeft, zal dus ook zijn weerslag kunnen krijgen op hoe aandeelhouders ondernemingen waarderen.
De door de auteurs aangehaalde blended value proposition kan niet als alternatief dienen voor het gebruik van aandeelhouderswaarde. Onder blended value verstaat bedenker Emerson een combinatie van financieel en sociaal rendement: een maximale blended value betekent dus een optimale verhouding tussen sociale en financiële waarde. Een optimale mix is echter niet objectief vast te stellen en dus arbitrair.
Het pragmatische argument tegen blended value is dus dat het de toets der simpelheid niet doorstaat. Managers hebben duidelijke maatstaven nodig om goede van minder goede opties te onderscheiden. Door verschillende grootheden te mengen, neemt de kans toe dat uitkomsten in het midden zullen liggen, heldere beslissingen bemoeilijkt worden en transparantie vermindert.
Bovendien is de verwachting van de oorspronkelijke auteur dat uitwerking van blended value nog jaren zal vergen; jaren waarin hij verwacht dat statistici bergen met gegevens door zullen moeten. Dat maakt het concept meer tot een wellicht interessant gedachte experiment dan tot een bruikbaar alternatief. Het is goed dat universiteiten onderzoek doen naar nieuwe concepten, maar vraag aan bedrijven niet te wachten tot de wetenschappelijke conclusies getrokken zijn. Duurzaam ondernemen ontwikkelt zich vooral in de praktijk verder, mede met behulp van reeds bestaande methodieken. ‘The greatest wisdom not applied to action and behaviour is meaningless data’, aldus Peter Drucker.
Erik van Dam, Rene Kim en Wouter Scheepens van Triple Value Strategy Consulting.
Discussieert u mee in het discussieforum op deze site over deze discussie!