De veronderstelling dat uitbreiding van de luchtvaart de economie versterkt gaat in grote delen van Europa, waaronder Nederland, niet meer op. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de New Economics Foundation, in opdracht van de Europese milieuorganisatie Transport & Environment. Het onderzoek verschijnt op een moment dat in de Nederlandse kabinetsformatie belangrijke besluiten worden gemaakt over de ontwikkeling van Schiphol en Lelystad Airport. Natuur & Milieu wijst erop dat groei dus geen logisch scenario is.
De onderzoekers analyseerden ruim 270 Europese regio’s en concluderen dat in regio’s met een hoge welvaart en een uitgebreid netwerk aan bestemmingen, extra vluchten geen economische groei meer opleveren en soms zelfs een negatief effect hebben. In het onderzoek wordt gebruik gemaakt van een statische analysemethode om vast te stellen of groei van de luchtvaart economische vooruitgang veroorzaakt of dat het juist omgekeerd werkt.
Aanname klopt niet meer
In het merendeel van de regio’s, met name in Noord- en West-Europa blijkt een hogere materiële welvaart te leiden tot meer vliegverkeer, en niet andersom. Een groter aantal vluchten blijkt vooral samen te gaan met meer uitgaand toerisme, dat de binnenlandse economie maar beperkt ten goede komt.
Verzadiging rond Schiphol
Uit het onderzoek blijkt dat er rond Schiphol sprake is van verzadiging: het routenetwerk is zo uitgebreid dat extra capaciteit geen economische waarde meer toevoegt. Bovendien daalt het aantal zakelijke vluchten al jaren, terwijl vooral recreatieve vluchten toenemen. Het merendeel van de passagiers op die vluchten bestaat uit uitgaand toerisme en overstappers die hier alleen landen om weer door te vliegen. Deze groepen dragen logischerwijs nauwelijks bij aan de Nederlandse economie.
Overlast samenleving
‘Het credo dat ‘meer vliegen goed is voor onze economie’ houdt in het politiek debat hardnekkig stand, maar dit onderzoek van T&E laat zien dat het simpelweg niet meer klopt’, zegt Bert van Mourik, programmaleider luchtvaart bij Natuur & Milieu. ‘De economische voordelen zijn uitgeput, terwijl de maatschappelijke kosten blijven oplopen. Denk aan klimaat, luchtvervuiling en de overlast voor alle omwonenden. Het is tijd om die balans te herstellen.’
Formatie
In de kabinetsformatie liggen beslissingen op tafel over het aantal vluchten, opening van Lelystad Airport, de vormgeving van de vliegbelasting en de invoering van een CO2-plafond. Van Mourik: ‘De vraag is niet óf de luchtvaart kan groeien, maar wát het samenleving eigenlijk oplevert. Dit onderzoek laat zien: economisch voegt groei niets toe. Ondertussen is wel sprake van forse klimaatschade en ernstige overlast voor de omwonenden van Schiphol. Dat is het eerlijke verhaal waarmee de formerende partijen aan de slag kunnen.’
Bron: Natuur & Milieu
