Vandaag lanceert Nationaal Platform Duurzame Wegverharding (NPDW) de Inkooptoolbox Duurzame Wegen. Dit maakt het inkopen van duurzame en circulaire wegen uniform, praktisch en effectief. De potentiële impact is groot: als alle gemeentes, provincies en de rijksoverheid wegen in zouden kopen op ambitieniveau goud, dan besparen ze samen tot 30% CO₂ en tot 35% grondstoffen. Vergelijkbaar met de jaarlijkse totale CO₂-uitstoot van 76.000 huishoudens en 87.500 vrachtwagenladingen. 

Forse reductie door wegen duurzaam in te kopen

Duurzame en circulaire wegverharding kan een aanzienlijke bijdrage leveren aan het realiseren van de klimaatdoelen. In Nederland ligt bijna 1.300 miljoen vierkante meter aan wegverharding; op trottoirs, klinkerwegen, fietspaden en snelwegen. De totale jaarlijkse productie aan asfalt bedraagt 7.100.000 ton, met een uitstoot van 2.2000.000 CO₂-eq per jaar. Door asfaltwegen duurzamer in te kopen kunnen gemeenten, provincies en het Rijk 660.000 ton CO₂-eq en 2.500.000 ton grondstoffen per jaar reduceren. Door ook elementenverharding duurzamer in te kopen, wordt het effect nog groter.

Andere materiaalkeuzes of innovaties toepassen

Om wegen klimaatneutraal en meer circulair te maken is door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de Roadmap Duurzame Wegverharding opgesteld. Wegbeheerders kunnen op basis hiervan andere materiaalkeuzes maken of innovaties toepassen die direct duurzaamheidswinst opleveren. Zoals het hergebruiken van bestrating om zuiniger om te gaan met materialen, Warm Mix Asfalt (WMA) om energie te reduceren of hoogwaardig gerecyclede bouwstoffen toepassen in asfalt. Maar wat is het effect van deze maatregelen? Hoe pas je deze toe in projecten? En hoe vertaal je de maatregelen in een inkoopstrategie?

Uniforme inkoopstrategie voor duurzame wegen

Veel publieke opdrachtgevers werken momenteel met hun eigen methodes en instrumenten voor het duurzaam inkopen en beheren van wegen. Dat zorgt voor versnippering. Voor zowel opdrachtnemers als opdrachtgevers kost dit tijd, leidt het tot onduidelijkheid, belemmert het duurzame investeringen en remt het innovatie. Bovendien leidt dit alles tot hogere kosten bij zowel de opdrachtgever als de opdrachtnemer. De Inkooptoolbox biedt hiervoor een oplossing. Het is een praktische en slimme selectie van bestaande methodes en instrumenten, ontwikkeld om uniformiteit binnen de sector te bevorderen.

Kant-en-klare aanpak, onderbouwd in kosten en effect

De Inkooptoolbox Duurzame Wegen biedt een kant en-klare aanpak voor het duurzaam inkopen en beheren van wegen. Wegbeheerders, inkopers en bestekschrijvers krijgen praktische handvatten en concrete voorbeelden voor contracteisen voor een asfalt- en elementenverharding. Beleidsmakers kunnen toetsen of ze de juiste keuzes maken en zien waar nog ruimte voor verbetering is. En bestuurders kunnen onderbouwde strategische keuzes maken over de invulling van hun ambities voor duurzame wegen. De Inkooptoolbox is geschikt voor alle opdrachtgevers; met een groot of klein areaal, met of zonder specialistische kennis. De inkoopinstrumenten zijn onderbouwd in kosten en effect, en ingedeeld in drie ambitieniveaus: brons, zilver en goud.

Erkend door specialisten en gedragen binnen de sector

De Inkooptoolbox is opgesteld door NPDW als onafhankelijk sectorplatform, in nauwe samenwerking met overheden, marktpartijen en kennisinstellingen. De inbreng van tientallen experts en de toetsing aan de hand van een systeemdynamisch model om het effect op de milieu-impact en circulariteit te tonen en neveneffecten te voorkomen, maken het instrument robuust en betrouwbaar. Zo vormt de Inkooptoolbox een gezamenlijke standaard: inhoudelijk onderbouwd, erkend door specialisten en gedragen binnen de sector.

Gerrit Jansen, Coördinator projecten wegen en vaarwegen bij de provincie Drenthe: “De Inkooptoolbox Duurzame Wegen zorgt ervoor dat we bij het aanleggen en onderhouden van wegen in de provincie Drenthe nóg beter kunnen sturen op reductie van CO₂ en grondstoffen. De drie ambitieniveaus helpen bij het maken van een duurzame keuze op de korte én lange termijn.”

Gera Vermeer – Methorst, Assetbeheerder wegen bij de gemeente Utrecht: “De ambitieniveaus van de Inkooptoolbox Duurzame Wegen werken goed om intern het gesprek aan te gaan over de duurzame impact die je als stad wilt maken, hoeveel tijd en geld je daarin wilt investeren en welke risico’s je aanvaardt. Vervolgens kun je de voorbeeldteksten eenvoudig gebruiken in aanbesteding; erg handig!”

Nationaal Platform Duurzame Wegverharding: Samen bouwen aan duurzame wegen

Samen met overheden, bedrijven en kennisinstellingen werkt Nationaal Platform Duurzame Wegverharding (NPDW) aan duurzame wegen die langdurig in topconditie blijven voor intensief gebruik. Onze missie is helder: duurzame wegverharding wordt de nieuwe standaard. Dit bespaart kosten, verkleint onze ecologische voetafdruk en bevordert de mobiliteit; een randvoorwaarde voor een sterke economie. NPDW verenigt álle partijen in de wegverhardingssector en werkt samen aan één geharmoniseerde aanpak. Zo bouwen we samen aan duurzame wegen.

Bekijk de Inkooptoolbox op: www.npdw-inkooptoolbox.nl.

Bron: NDPW