Wereldwijd is er nog nooit zoveel duurzame tonijn beschikbaar geweest als vandaag. Op dit moment wordt er jaarlijks 2,82 miljoen ton tonijn aangevoerd uit MSC-gecertificeerde visserijen, wat neerkomt op de helft van de wereldwijde vangst van wilde tonijn. Dat blijkt uit nieuwe gegevens die MSC heeft vrijgegeven in de meest recente editie van het MSC Sustainable Tuna Yearbook. De cijfers omvatten de verkoop van verse tonijn, diepvriesproducten, kant-en-klaarmaaltijden, dierenvoeding én ingeblikte tonijn. Voor supermarkten, merken en producenten is er dus geen reden meer om tonijn zonder het blauwe MSC-keurmerk aan te bieden.

Ook in Nederland weerspiegelt deze positieve trend zich in het aanbod. Nederlandse consumenten kunnen vandaag de dag meer dan ooit kiezen voor duurzame tonijn. Het keurmerk is terug te vinden in alle productcategorieën – van conserven en smeersalades tot diepvriesmaaltijden, bereide gerechten en zelfs dierenvoeding. Maar niet iedereen doet mee.

Grote verschillen tussen marktspelers

Uit een marktanalyse van MSC blijkt dat sommige merken en retailers het voortouw nemen. Retailers Albert Heijn en Jumbo verkopen in Nederland nu onder hun huismerk uitsluitend tonijnproducten met het MSC-keurmerk. Hetzelfde geldt voor de A-merk producten van Princes, Fish Tales, John West, Johma en Great Ocean. Met name voor Albert Heijn en John West valt dit te prijzen, waar zij het hoogste aantal artikelen in de supermarkt hebben liggen. Voor John West betreft dit een relatief recente stap, waardoor er momenteel nog producten te vinden zijn zonder MSC-keurmerk. Echter, worden hun producten vanaf heden 100% geproduceerd en geleverd met het MSC-keurmerk. Hiermee geven deze
partijen het goede voorbeeld: zij helpen hun klanten aan de mogelijkheid om enkel tonijn te kopen die duurzaam gevangen én door de volledige keten heen controleerbaar is.

Ook discounters Lidl en ALDI tonen sterke betrokkenheid bij het MSC-programma en streven naar 100% MSC-gecertificeerde tonijn onder eigen merk. Beide supermarkten hebben nu nog één tonijnproduct in het assortiment zonder keurmerk. ALDI heeft aangekondigd dat vóór de herfst van 2025 het vaste tonijnassortiment volledig MSC-gecertificeerd is.

Daarnaast heeft ook inkoopcoöperatie Superunie 100% van hun tonijnproducten MSC gecertificeerd en voorzien daarmee een volledig duurzaam tonijnaanbod aan hun leden PLUS, Coop, Boni, Boon, Poiesz, Nettorama, Dekamarkt, SPAR, Hoogvliet, Vomar, Sligro en Dirk. Superunie-leden kunnen ook individueel ingekochte tonijn zonder keurmerk aanbieden. MSC blijft hierover in gesprek met de leden om ook daar duurzaamheid te waarborgen. Het blijft daarom belangrijk dat consumenten letten op het keurmerk voor een verantwoorde keuze.

Grote merken zoals Rio Mare hebben in de laatste jaren duidelijke stappen gezet om meer producten met het keurmerk aan te bieden. Alhoewel momenteel niet alle producten een MSC-keurmerk hebben, heeft Rio Mare duidelijk uitgesproken ambities om in 2026 een 100% gecertificeerd tonijn assortiment te hebben.

Merken als Deepblue, te vinden bij Superunie-leden, kunnen voor het grootste deel van hun producten nog grotere stappen zetten op het gebied van duurzaamheid. Concrete plannen om deze producten zonder MSC-keurmerk te verduurzamen zijn bij MSC ook niet bekend. Hetzelfde geldt voor het merk Ribeira, dat enkel bij Jumbo wordt verkocht. Echter, ook voor goedkopere merken is er geen excuus om geen MSC-keurmerk te dragen. Statesman, te koop bij Superunie-leden en Albert Heijn, heeft nu geen keurmerk op de tonijn. Echter, hebben zij wel al concrete en geplande stappen gedeeld om een volledig tonijnassortiment te behalen waarop het blauwe MSC logo is te vinden, in het voorjaar van 2026.

De analyse werd uitgevoerd aan de hand van data aangeleverd door de marktpartijen, winkelbezoeken en online bronnen in begin april 2025. Voor retailers werd er uitsluitend gekeken naar hun eigen merk assortiment. De penetratie werd berekend op het aantal producten die het MSC-keurmerk dragen binnen het vaste assortiment. Enkele partijen werken op niveau van de bredere BLX-regio – deze hebben in de bijgevoegde grafiek een asterisk(*) achter de naam. Deze analyse werd beperkt tot 13 marktpartijen met het grootse aanbod aan producten voor at-home-consumption.

Wat verwacht de consument?

Uit een consumentenonderzoek van Globescan voor MSC (2024) blijkt dat de Nederlander duidelijke verwachtingen heeft:

  • 60% vindt dat vis enkel uit een duurzame bron mag komen om de oceanen te beschermen.
  • 54% wil zeker zijn dat de vis herleidbaar is tot een betrouwbare duurzame bron.
  • 67% vindt dat duurzaamheidsclaims enkel geloofwaardig zijn als ze bevestigd worden door onafhankelijke organisaties en niet uit naam van een commerciële partij komen.
  • 80% van de consumenten die het MSC-label herkennen, geeft aan dat het keurmerk hen helpt om snel en gemakkelijk een duurzame keuze te maken

Hoewel vrijwel alle marktpartijen duidelijke duurzaamheidsdoelstellingen hebben geformuleerd en daar ook transparant over communiceren, blijkt dat voor consumenten niet altijd voldoende. Zij zoeken naar houvast aan het schap en verwachten dat duurzaamheidsclaims onafhankelijk en controleerbaar zijn.

Duurzame tonijn is beschikbaar – nu de keuze nog

Onderzoek dat aantoonde dat een derde van de in totaal zeven belangrijkste tonijnsoorten op biologisch onhoudbare niveaus werd bevist, leidde ertoe dat de VN in 2016 2 mei uitriep tot Wereld Tonijndag – bedoeld om bewustzijn te creëren over de bedreigingen voor tonijnvoorraden door de hoge vraag. Sindsdien hebben veel visserijen zich sterk ingezet om hun werkwijzen te verbeteren en de duurzaamheid van tonijn te waarborgen. Het meest recente voorraadoverzicht van de International Seafood Sustainability Foundation toont aan dat 87% van de wereldwijde tonijnvangst afkomstig is van gezonde visbestanden. 2 mei is daarom hét moment om ook in Nederland stil te staan bij de keuzes die we maken als consument én als sector. De visserijsector levert, het aanbod is er. Wat houdt de Nederlandse markt dan nog tegen om massaal te kiezen voor gecertificeerde duurzame tonijn?\

Foto: school tonijn (MSC)