IKEA Nederland overhandigde maandagmiddag duurzaamheidsaanbevelingen aan directeur Duurzaamheid en circulaire economie Esther de Kleuver van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. IKEA bracht in mei en juni verschillende bedrijven (o.a. NS en Unilever) en experts op het gebied van duurzaamheid, psychologie, marketing en gedragsverandering (o.a. Maurits Groen en Prof. Dr. Jan Rotmans) samen. Onder leiding van Harm Edens bespraken zij in tien duo-interviews het vraagstuk: ‘Hoe zorgen we ervoor dat alle mensen in Nederland een duurzamer leven gaan leiden?’. De belangrijkste inzichten en aanbevelingen voor overheid en bedrijven zijn gebundeld in het aanbevelingsdocument. De tien gesprekken zijn terug te luisteren als podcastserie.

De experts en bedrijven gingen samen in gesprek over uiteenlopende onderwerpen. Hoe krijg je mensen uit de auto? Hoe zorg je dat mensen vaker voor tweedehands producten kiezen of spullen gaan delen? Hoe zorg je dat mensen hun huis duurzamer maken? En hoe kunnen bedrijven en de overheid hieraan bijdragen? Dit soort vragen leverden verschillende interessante inzichten en aanbevelingen op, die maandag in het document ‘Heel Nederland Duurzaam’ zijn gepresenteerd.

 

Enkele opvallende inzichten en aanbevelingen

  • Pas de bestaande financiële spelregels aan. Voorbeelden: pas een lager btw-tarief toe op tweedehands producten, bereken de verborgen impact van producten door in de productprijs en pas de fiscale regels rond lease-auto’s aan – als gevolg van een vaste bijtelling per maand, onafhankelijk van de afstand, zijn lease-rijders nu vaak geneigd om alle ritjes met de lease-auto te doen, hier is immers al voor betaald.
  • Maak gebruik van de kracht van de wijk. De energietransitie vormt een grote uitdaging: meer dan zeven miljoen huizen moeten in 2050 zelf energie opwekken en opslaan, bijvoorbeeld door middel van zonnepanelen. Een wijkaanpak, waarbij een maatwerkoplossing aan de keukentafel wordt besproken, kan hieraan bijdragen. Energiebedrijven kunnen voorlopers in de wijk identificeren, hen ondersteunen bij het duurzamer maken van hun huis en ze stimuleren om buurtgenoten over te halen ook zonnepanelen op hun dak te leggen.
  • Maak van de duurzame keuze de standaardkeuze door opties anders te presenteren. Bied bijvoorbeeld nieuwe medewerkers niet direct een lease-auto aan, maar de eerste twee maanden een ov-kaart. Door het openbaar vervoer als standaardkeuze te presenteren, zullen meer mensen definitief voor een ov-kaart kiezen.
  • Maak het duurzame gedrag makkelijk. Het dancefestival DGTL is een goed voorbeeld. Door PET-flesjes in te zamelen met mobiele karretjes, wordt het de bezoeker makkelijk gemaakt om afval te scheiden. Als resultaat hiervan kan 91% van de PET-flesjes worden gerecycled.
  • Het financiële motief is niet het enige wat een consument drijft. Zo is een gevoel van trots een sterke drijfveer voor duurzamer gedrag, dit kan bijvoorbeeld gestimuleerd worden door consumenten te laten zien dat het duurzame gedrag strookt met hun persoonlijke waarden. Ook zijn mensen bereid een meerprijs te betalen voor duurzame producten als zij zich met het product kunnen profileren en het verhaal achter het product makkelijk kunnen doorvertellen. Onderzoek van de Radboud Universiteit toont aan dat bij korter douchen het milieu-aspect vaak zwaarder weegt dan het financiële voordeel.

De toekomst

“IKEA neemt duurzaamheid serieus. We verduurzamen onze eigen bedrijfsvoering, bijvoorbeeld door onze daken te voorzien van zonnepanelen of te investeren in windparken”, aldus Alberic Pater, Country Sustainability Manager IKEA Nederland. Ook kiest IKEA steeds vaker voor duurzamere grondstoffen in de producten, zoals duurzamer katoen, gecertificeerd hout en gerecycled plastic. “Om echt impact te hebben, zullen we samen met de overheid en andere bedrijven meer dan zeven miljoen huishoudens moeten verleiden om thuis duurzamer te gaan leven. Door samen te werken, komen we verder. De inzichten uit de interviews helpen ons om effectiever te communiceren met klanten over een duurzamer leven thuis. Deze inzichten houden we niet voor onszelf, omdat meer bedrijven dezelfde uitdaging hebben.”

De volledige interviews zijn nu in de vorm van een serie podcasts te beluisteren via de website en app van BNR.

Volledige lijst geïnterviewden

Carola Wijdoogen (NS), Anniek Mauser (Unilever), Maurits Groen (WakaWaka), Prof. Dr. Jan Rotmans (Erasmus Universiteit), Daan Weddepohl (Peerby), Tanja Roeleveld (Landal GreenParks), Babette Porcelijn (schrijfster van ‘De verborgen impact’), Mark Woerde (Havas Lemz), Dr. Reint-Jan Renes (Hogeschool Utrecht), Rogier van Camp (Leapp), Jaap Korteweg (De Vegetarische Slager), Marieke Romano-van den Hoek (Greenchoice), Milan Meyberg (DGTL), Erik Schoppen Msc. (Rijksuniversiteit Groningen), Dr. Marleen Onwezen (Wageningen University & Research), Bert van Son (Mud Jeans), Niels van Lingen (ThermIQ), Antonio Vega (Energetika), Prof. Dr. Rick van Baaren (Radboud Universiteit) en Alberic Pater (IKEA Nederland).

Over het Wikihouse

De interviews vonden plaats in het Wikihouse, een tiny house van 38m2, volledig duurzaam ingericht door IKEA. Het Wikihouse staat op de bouwEXPO tiny housing in Almere Poort en is gerealiseerd door het Woningbouwatelier, een initiatief van de gemeente Almere, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het Rijksvastgoedbedrijf. Wikihouse is een doe-het-zelfbouw concept. Het is een duurzaam en digitaal geproduceerd houtskelet bouwpakket waarmee je zelf je huis (of werkruimte) kunt ontwerpen én bouwen; maak een digitaal ontwerp, zaag je woning uit met een computergestuurde zaag en zet de onderdelen in elkaar met je vrienden en familie.

Foto:  Charlotte Marres