Bijna 60 procent van de aangesloten bedrijven bij Initiatief TruStone, het Nederlands/Vlaamse IMVO-convenant voor de natuursteensector, ligt op schema om de convenantsafspraken volledig na te komen. Het blijft een uitdaging voor bedrijven om risico’s steeds dieper in de keten op te sporen en aan te pakken. Koplopers laten echter zien dat het mogelijk is om impact te maken. De convenantspartijen blijven de aanpak ondersteunen en onderzoeken hoe het convenant eind 2024 voortgezet kan worden.

Uit de jaarrapportage 2022-2023 blijkt onder meer dat de importerende bedrijven 96 procent van de fabrieken en 82 procent van de steengroeves in beeld hebben. Het einddoel van 100 procent komt hiermee in beeld. Dit is belangrijk om risico’s te kunnen opsporen en aanpakken, die voorkomen bij de winning en verwerking van natuursteen. Het aantal deelnemende bedrijven groeide per einde verslagjaar (30 september 2023) naar 44 en het aantal aanbestedende diensten steeg naar 52.

Samenwerking

De eisen die aan de natuursteenbedrijven worden gesteld, zijn afhankelijk van het aantal volledige jaren dat een bedrijf bij het convenant is aangesloten en nemen per aangesloten jaar toe. “We zijn de fase van het laaghangende fruit voorbij,” zegt Pieter van der Gaag, onafhankelijk voorzitter van het Initiatief TruStone. “De deelnemende bedrijven moeten op steeds hoger detailniveau stappen te zetten om te voorkomen dat mensenrechten en arbeidsrechten worden geschaad. De praktijk is weerbarstig en toch weten veel bedrijven aan de eisen te voldoen. Dat komt door de intense en productieve samenwerking tussen de bedrijven, vakbonden, maatschappelijke organisaties en overheden binnen het convenant.”

Impact

In het verslagjaar werd de brede stakeholderdialoog voortgezet tussen zandsteenleveranciers in Rajasthan (India), ngo Arisa, Indiase ngo’s en TruStone-bedrijven. Onderwerpen zijn onder meer veiligheid & gezondheid en beloning in diverse fabrieken en groeves. Ook de samenwerking tussen TruStone-bedrijven, vakbond FNV, internationale vakbond BWI en leveranciers van graniet in Tamil Nadu (India) boekte voortgang via enkele trainingen. Doel is om de sociale dialoog tussen management en werknemers van productielocaties aldaar te bevorderen. Ook ging een stakeholderdialoog van start rond de productie van zwart graniet in Zimbabwe met een training van deelnemende bedrijven en kregen bedrijven die uit China importeren training en coaching.

Toekomst

Het vijfde en laatste jaar van de eerste termijn van het Initiatief TruStone loopt tot 1 oktober 2024. In dit laatste jaar wordt onderzocht in welke vorm het IMVO-convenant kan doorgaan. Volgens de stuurgroep van het convenant zijn de geboekte resultaten vaak niet goed aan de hand van kernprestatie-indicatoren uit te drukken. In bepaalde productieregio’s is TruStone bijvoorbeeld uitgegroeid tot een herkenbare speler en een betrouwbare partner. Daarmee is een basis van vertrouwen en commitment gelegd, dat niet is uit te drukken in percentages of drempelwaardes. Het biedt wel volop mogelijkheden om in een tweede termijn de aanpak uit te bouwen en substantiële resultaten te boeken, die ten goede komen aan alle betrokkenen in de natuursteenketen.