De Europese Commissie heeft op 16 april haar goedkeuring gehecht aan het werkplan 2025-2030 voor de verordening inzake ecologisch ontwerp voor duurzame producten (ESPR) en de verordening inzake energie-etikettering. Het plan bevat een lijst van producten waaraan prioriteit moet worden gegeven om in de komende vijf jaar eisen inzake ecologisch ontwerp en energie-etikettering in te voeren. Dit zal duurzame, repareerbare, circulaire en energie-efficiënte producten in heel Europa bevorderen, in overeenstemming met de Clean Industrial Deal en het kompas voor concurrentievermogen.
De prioritaire producten voor eisen inzake ecologisch ontwerp en energie-etikettering zijn staal en aluminium, textiel (met een focus op kleding), meubels, banden en matrassen. Deze zijn geselecteerd op basis van hun potentieel om de circulaire economie te realiseren.
Geharmoniseerde duurzaamheidseisen voor producten op EU-niveau zullen de eengemaakte markt versterken, handelsbelemmeringen voorkomen, het gelijke speelveld verbeteren, de administratieve lasten verminderen en het mondiale concurrentievermogen van bedrijven die duurzame producten aanbieden, versterken.
Daarnaast zal de Commissie horizontale maatregelen invoeren met betrekking tot eisen inzake repareerbaarheid voor producten zoals consumentenelektronica en kleine huishoudelijke apparaten. Dit omvat de invoering van een repareerbaarheidsscore voor producten met het grootste potentieel en eisen inzake de recycleerbaarheid van elektrische en elektronische apparatuur.
De selectie van producten in dit werkplan is gebaseerd op een inclusief proces met belanghebbenden en weerspiegelt zowel de inbreng van belanghebbenden als die van de lidstaten. Het is gebaseerd op een grondige technische analyse en criteria die met name verband houden met de klimaat-, milieu- en energie-efficiëntiedoelstellingen van de EU, alsook op een uitgebreid raadplegingsproces, onder meer via het forum inzake ecologisch ontwerp.
De toekomstige eisen inzake ecologisch ontwerp en energie-etikettering voor de geselecteerde producten zullen betrekking hebben op twee elementen:
- productprestaties, zoals minimale duurzaamheid, minimale energie- en hulpbronnenefficiëntie, beschikbaarheid van reserveonderdelen of minimaal gehalte aan gerecycled materiaal;
- en/of productinformatie, met inbegrip van belangrijke productkenmerken zoals de koolstof- en milieuvoetafdruk van de producten. Productinformatie zal voornamelijk beschikbaar worden gesteld via het digitale productpaspoort of, voor producten met energie-etiketten, via het Europees productregister voor energie-etikettering (EPREL).
Bij de ontwikkeling van eisen inzake ecologisch ontwerp zal de Commissie aandacht besteden aan de behoeften van kmo’s, met name micro-ondernemingen en kleine midcap-ondernemingen, en ervoor zorgen dat zij kunnen beschikken over ondersteuning op maat.
Volgende stappen
Eisen inzake ecologisch ontwerp en energie-etikettering zullen via gedelegeerde handelingen per product of voor groepen van soortgelijke producten worden vastgesteld. Dit zal gebaseerd zijn op grondige voorbereidende studies en effectbeoordelingen. Belanghebbenden en belanghebbende partijen zullen bij het hele proces worden betrokken, onder meer bij het onlangs opgerichte forum inzake ecologisch ontwerp.
Wat sommige energiegerelateerde producten betreft, moeten de lopende werkzaamheden in het kader van de richtlijn ecologisch ontwerp worden voortgezet en zullen de desbetreffende voorschriften uiterlijk op 31 december 2026 worden vastgesteld.
Achtergrond
De verordening inzake ecologisch ontwerp voor duurzame producten (ESPR) heeft tot doel de duurzaamheid van producten die in de EU in de handel worden gebracht te verbeteren door de circulariteit, energieprestaties, recycleerbaarheid en duurzaamheid ervan te vergroten en tegelijkertijd de eengemaakte markt te verbeteren en het concurrentievermogen en de veerkracht van de EU-economie te versterken. Het is in juli 2024 goedgekeurd en bouwt voort op de aanpak die met succes is ontwikkeld in het kader van de huidige EU-kaders voor ecologisch ontwerp en energie-etikettering.
Samen met de kaderverordening energie-etikettering (ELFR) vergemakkelijkt de verordening ecologisch ontwerp voor duurzame producten de keuze van de consument voor duurzamere en energie-efficiëntere producten.
Het werkplan zet de werkzaamheden voort die zijn gestart met betrekking tot 16 energiegerelateerde producten (zoals vaatwassers, elektromotoren, laders voor elektrische voertuigen of beeldschermen) uit het werkplan voor ecologisch ontwerp en energie-etikettering 2022-2024.