Na een gecoördineerd onderzoek op Europees niveau hebben het netwerk voor samenwerking op het gebied van consumentenbescherming (CPC) van nationale consumentenautoriteiten en de Europese Commissie de onlinemarktplaats en e-retailer SHEIN vandaag in kennis gesteld van een aantal praktijken op zijn platform die in strijd zijn met het EU-consumentenrecht. Het SCB-netwerk heeft SHEIN opgedragen deze praktijken in overeenstemming te brengen met de EU-consumentenwetgeving. SHEIN wordt nog steeds onderzocht en werd verzocht nadere informatie te verstrekken aan het SCB-netwerk.

De actie van het SCB-netwerk tegen SHEIN wordt geleid door de bevoegde nationale autoriteiten van België, Frankrijk, Ierland en Nederland, onder coördinatie van de Europese Commissie.

Belangrijkste elementen van de gecoördineerde actie van het SCB-netwerk

Het onderzoek heeft betrekking op een breed scala aan praktijken waarmee consumenten worden geconfronteerd tijdens het winkelen op SHEIN en die in strijd zijn met het EU-recht, waaronder:

  • Nepkortingen: pretenderen betere deals aan te bieden door prijsverlagingen te tonen die niet gebaseerd zijn op de werkelijke “vorige prijzen”.
  • Drukverkopen: consumenten onder druk zetten om aankopen te voltooien met behulp van tactieken zoals valse aankoopdeadlines.
  • Ontbrekende, onjuiste en misleidende informatie: het tonen van onvolledige en onjuiste informatie over de wettelijke rechten van consumenten om goederen te retourneren en terugbetalingen te ontvangen en het niet verwerken van retouren en terugbetalingen in overeenstemming met de relevante rechten van consumenten.
  • Bedrieglijke productetiketten: het gebruik van productetiketten die suggereren dat het product iets speciaals biedt, terwijl de desbetreffende functie in feite wettelijk verplicht is.
  • Misleidende duurzaamheidsclaims: Het verstrekken van valse of bedrieglijke informatie over de duurzaamheidsvoordelen van haar producten.
  • Verborgen contactgegevens: Consumenten kunnen niet gemakkelijk contact opnemen met SHEIN voor vragen of klachten.

Daarnaast heeft het SCB-netwerk SHEIN om informatie verzocht om te beoordelen of het voldoet aan verdere verplichtingen uit hoofde van het EU-consumentenrecht, zoals de verplichting om ervoor te zorgen dat productranglijsten, beoordelingen en ratings niet op misleidende wijze aan consumenten worden gepresenteerd. Het netwerk onderzoekt ook of SHEIN consumenten informeert over de manier waarop de verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst worden gedeeld tussen een derde verkoper en SHEIN (indien van toepassing) en dat consumentenrechten niet van toepassing zijn op de overeenkomst in gevallen waarin de derde verkoper geen handelaar is.

Deze handhavingsmaatregel vormt een aanvulling op het lopende onderzoek van de Commissie naar de wet inzake digitale diensten. Beide acties zijn gericht op het waarborgen van een veilige en betrouwbare onlineomgeving waar de rechten van consumenten in Europa volledig worden beschermd.

Volgende stappen

SHEIN heeft nu een maand de tijd om te reageren op de bevindingen van het SCB-netwerk en toezeggingen voor te stellen over de manier waarop zij de geïdentificeerde kwesties in verband met het consumentenrecht zullen aanpakken. Afhankelijk van het antwoord van SHEIN kan het SCB-netwerk een dialoog aangaan met het bedrijf. Als SHEIN de door het SCB-netwerk geuite zorgen niet aanpakt, kunnen de nationale autoriteiten handhavingsmaatregelen nemen om de naleving te waarborgen. Dit omvat de mogelijkheid om geldboeten op te leggen op basis van de jaaromzet van SHEIN in de betrokken EU-lidstaten.

Achtergrond

De Commissie heeft op 5 februari 2025 een mededeling over een uitgebreide EU-toolbox voor veilige en duurzame e-handel gepubliceerd. In de mededeling wordt uiteengezet hoe de uitdagingen van de invoer van elektronische handel in elke fase van de levenscyclus van het product kunnen worden aangepakt. Gezamenlijke handhavingsmaatregelen van het SCB-netwerk en de nauwe coördinatie daarvan, met name met de handhavingsrespons van de Commissie in het kader van de wet inzake digitale diensten, vormen een integraal en essentieel onderdeel van die aanpak.

Daarnaast vereist de verordening algemene productveiligheid (GPSR) dat er voor alle consumentenproducten een in de EU gevestigde marktdeelnemer is die ervoor moet zorgen dat de productveiligheidseisen worden nageleefd.

In het kader van de verordening betreffende samenwerking met betrekking tot consumentenbescherming vormen de nationale consumentenautoriteiten van de 27 EU-lidstaten, Noorwegen en IJsland samen het SCB-netwerk om de EU-wetgeving inzake consumentenbescherming tegen grensoverschrijdende inbreuken te onderzoeken en te handhaven. De Europese Commissie faciliteert, en coördineert onder bepaalde omstandigheden ook, dergelijke gezamenlijke onderzoeks- en handhavingsmaatregelen. De verplichtingen uit hoofde van het consumentenrecht die het SCB-netwerk aan SHEIN oplegt, zijn te vinden in de richtlijn oneerlijke handelspraktijken, de richtlijn consumentenrechten, de richtlijn prijsaanduiding en de richtlijn elektronische handel.

SHEIN is op 26 april 2024 op grond van de wet inzake digitale diensten aangewezen als zeer groot onlineplatform (VLOP). Vier maanden na de aanwijzing moest SHEIN voldoen aan de strengste verplichtingen die van toepassing zijn op VLOP’s. Deze omvatten de verplichting om systeemrisico’s die voortvloeien uit haar diensten naar behoren te beoordelen en te beperken. De Commissie voert momenteel DSA-onderzoeken uit naar SHEIN die onder meer betrekking hebben op de aanwezigheid van illegale inhoud en goederen op de markt van SHEIN, de transparantie van haar aanbevelingssystemen en maatregelen om de risico’s in verband met consumentenbescherming, volksgezondheid en het welzijn van gebruikers te beperken.

De gecoördineerde actie van het SCB-netwerk tegen SHEIN laat lopende procedures van nationale autoriteiten onverlet. De Italiaanse mededingingsautoriteit heeft nationale procedures tegen de handelspraktijken van SHEIN aangekondigd. Evenzo doet de gecoördineerde actie geen afbreuk aan onderzoeken en procedures die de Europese Commissie in het kader van de wet inzake digitale diensten heeft ingeleid of in de toekomst kan inleiden. Bovendien sluit de gecoördineerde actie geen lopende of toekomstige handhavingsmaatregelen van markttoezichtautoriteiten uit hoofde van de wetgeving inzake productveiligheid uit.

Het onderzoek van het SCB-netwerk wordt ook ondersteund door statistische informatie van Europese consumentencentra over de meest voorkomende problemen bij consumentenklachten tegen SHEIN.