Vandaag heeft de Europese Commissie een pakket maatregelen gepresenteerd om de milieuwetgeving te vereenvoudigen op het gebied van industriële emissies, circulaire economie, milieueffectbeoordelingen en geodata. De wijzigingen zullen bijdragen aan het verminderen van de administratieve lasten voor bedrijven, terwijl de ambitieuze EU-doelstellingen voor de bescherming van het milieu en de volksgezondheid behouden blijven. De vergunningsprocedures voor alle projecten, met name in strategische sectoren zoals strategische digitale projecten, projecten met kritieke grondstoffen en betaalbare huisvesting, zullen worden versneld en gestroomlijnd. Dit zal de transitie naar een schone en digitale economie in de EU vergemakkelijken. Het vereenvoudigen van regelgeving en het verminderen van de administratieve lasten is essentieel om deze milieudoelstellingen te behalen en het concurrentievermogen van de EU te versterken.

Met dit voorstel zullen bedrijven naar verwachting ongeveer € 1 miljard per jaar besparen, waardoor de jaarlijkse administratieve besparingen als gevolg van de omnibuswetten en andere vereenvoudigingsinitiatieven die de Commissie al heeft gepresenteerd, oplopen tot bijna € 11 miljard per jaar. Hiermee komen we dichter bij de algemene doelstelling van € 37,5 miljard aan jaarlijkse besparingen op administratieve kosten tegen het einde van de ambtstermijn van deze Commissie in 2029.

Dit initiatief maakt deel uit van een bredere inspanning die aansluit bij het concurrentiekompas van de EU. Het zal bijdragen aan het verminderen van bureaucratie en het ondersteunen van het concurrentievermogen en de veerkracht van de EU, terwijl het tegelijkertijd groene groei bevordert.

Het vandaag gepresenteerde vereenvoudigingspakket bestaat uit zes wetsvoorstellen. De voorgestelde vereenvoudigingen omvatten gerichte wetswijzigingen en weerspiegelen de bijdragen van belanghebbenden naar aanleiding van een oproep tot het indienen van bewijsmateriaal die op 22 juli 2025 werd aangekondigd. Deze oproep leverde meer dan 190.000 reacties op.

De Europese Commissie zal, voortbouwend op de suggesties die tijdens de oproep tot het indienen van bewijsmateriaal zijn ontvangen, blijven werken aan de vereenvoudiging van de bestaande wetgeving, ook na het vandaag gepresenteerde pakket maatregelen.

Belangrijkste elementen van het voorstel

1. Gestroomlijnde milieubeoordelingen voor het verlenen van vergunningen

Projectontwikkelaars profiteren van vereenvoudigde en versnelde procedures, waaronder één aanspreekpunt, digitalisering en snellere procedures. Deze maatregelen versnellen belangrijke projecten die essentieel zijn voor de EU-economie. Daarnaast bevat het voorstel een instrumentarium met aanvullende versnellingsmaatregelen voor strategische sectoren en projecten die bijdragen aan decarbonisatie of grondstoffenefficiëntie, waaronder betaalbare huisvesting.

2. Vereenvoudigde emissienormen voor de industrie en landbouwers

Bedrijven krijgen meer flexibiliteit onder de Richtlijn industriële emissies (IED) bij de implementatie van milieumanagementsystemen (EMS).

Zo vervalt de verplichting om transformatieplannen op te stellen. Bedrijven krijgen meer tijd voor de voorbereiding van milieumanagementsystemen (EMS). Onafhankelijke audits voor EMS zijn niet langer vereist.

Landbouwers en aquacultuurbedrijven worden vrijgesteld van bepaalde rapportageverplichtingen, waardoor de administratieve lasten worden verlicht. Bovendien wordt de reikwijdte van landbouwactiviteiten vereenvoudigd en worden dubbele registraties voor biologische bedrijven verminderd.

3. Effectievere digitale oplossingen voor gevaarlijke stoffen in producten

De kosten van de SCIP-database (Substances of Concern in Products) voor gevaarlijke stoffen in producten waren onevenredig hoog. De functies ervan zullen worden vervangen door effectievere digitale oplossingen, zoals het digitale productpaspoort en de implementatie van het ‘One Substance One Assessment’-pakket. Daarom stelt de Commissie voor de Kaderrichtlijn afvalstoffen te wijzigen om de SCIP-database af te schaffen.

4. Vereenvoudigde uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (EPR)

Momenteel vereist de wetgeving voor batterijen, verpakkingen, elektronische apparatuur, plastic voor eenmalig gebruik en afval dat in de EU gevestigde bedrijven een gemachtigde aanstellen om te voldoen aan de verplichtingen met betrekking tot hun uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Bedrijven moeten dit systeem opzetten in elke lidstaat waar ze niet gevestigd zijn en producten verkopen. Deze verplichting wordt opgeschort voor Europese producenten in afwachting van verdere stroomlijning van de EPR-regelingen in het kader van de Circulaire Economie-verordening. Dit zal de kosten voor het zakendoen in de EU verlagen.

5. Vereenvoudigde toegang tot geodata

De huidige technische eisen voor geodata onder de INSPIRE-richtlijn zullen volledig worden afgestemd op de horizontale wetgeving die van toepassing is op hoogwaardige geodata in de publieke sector. Deze vereenvoudiging zal de nalevingskosten voor overheidsinstanties verlagen en de toegang tot hoogwaardige geodatasets voor alle publieke en private gebruikers vergemakkelijken.

Toekomstige vereenvoudiging

De Commissie zet zich in om het volledige potentieel van vereenvoudiging te blijven benutten, EU-wetgeving te toetsen en te werken aan een effectieve implementatie. Het vereenvoudigingsproces zal de komende jaren worden voortgezet, met de nadruk op toetsing, richtlijnen en verbetering van de bestaande wetgeving.

Om een ​​soepele en tijdige overgang van de Verordening inzake verpakkingen en verpakkingsafval te garanderen, zal de Commissie binnenkort richtlijnen publiceren die meer duidelijkheid verschaffen en een geharmoniseerde implementatie mogelijk maken met betrekking tot de kwesties die in de oproep tot het indienen van bewijsmateriaal aan de orde zijn gesteld.

Ook de Kaderrichtlijn Water zal in 2026 worden herzien en aangepast – zoals reeds aangekondigd in het RESourceEU-actieplan. Met de aanstaande herziening van de Kaderrichtlijn Mariene Strategie zal de Commissie ook streven naar een betere samenhang met het EU-acquis inzake zoet water. En in het kader van de Strategie voor Waterbestendigheid zal er een reeks gestructureerde waterdialogen plaatsvinden die mogelijk aanvullende kwesties aan het licht brengen en tot verdere verbeteringen kunnen leiden.

Daarnaast zal de Wet op de Circulaire Economie, die gepland staat voor 2026, zorgen voor eenvoudigere, geharmoniseerde regels en lagere kosten voor grensoverschrijdende circulaire activiteiten.

Volgende stappen

Het wetsvoorstel wordt nu ter goedkeuring voorgelegd aan het Europees Parlement en de Raad.

Bron: Europese Commissie