Een volledig circulaire textielketen in Nederland leidt niet alleen tot milieuvoordelen, maar zorgt ook voor een enorme boost in banencreatie tot wel 25% blijkt uit het laatste rapport van de Amsterdamse impact organisatie Circle Economy in samenwerking met HIVA en de Goldschmeding Foundation. Het rapport getiteld: Putting circular textiles to work: The employment potential of circular clothing in the Netherlands biedt inzicht in de effecten van de circulaire transitie op de arbeidsmarkt binnen de Nederlandse textielindustrie.

Het rapport onderzoekt de impact van drie circulaire strategieën:

  1. Een shift in consumptiepatronen,
  2. Prioritisering van hergebruik en reparatie van kleding en
  3. Het hoogwaardig opschalen van textiel naar textielrecycling.

Daarbij werd vooral gekeken naar de effecten op de arbeidsmarkt.

Vooral de prioritisering van reparatie en hergebruik bleek daarbij het meest gunstig voor banencreatie. Om dit scenario in de praktijk te brengen, moet echter een vaardigheidskloof overbrugt worden en werknemers omgeschoold worden. Ook zullen er nieuwe banen ontstaan zoals bijvoorbeeld productontwerpers gericht op hergebruik en upcycling en kwaliteitscontroleurs voor verkoop van tweedehands collecties zullen ontstaan.

De Nederlandse textielindustrie als potentiële katalysator voor circulariteit

De enorme negatieve impact van de textielindustrie op het milieu en de samenleving is berucht. De wereldwijde kledingindustrie is verantwoordelijk voor 5% van alle emissies, en vele arbeiders in de sector werken onder erbarmelijke omstandigheden. En toch groeit de vraag naar fast fashion. Alleen al in Nederland koopt een gemiddelde consument één nieuw kledingstuk per week, terwijl wereldwijd elke seconde een container aan kleding wordt verbrandt. De urgentie om het systeem te veranderen, vooral ook gezien de negatieve sociale impact, is duidelijk. En om de transitie te versnellen is inzicht in de vaardigheden die werknemers in de textielketen moeten ontwikkelen cruciaal.

Circulaire strategieën gericht op reparatie en hergebruik bieden grootste voordeel voor de arbeidsmarkt

Een groeiende tweedehandsmarkt en vraag naar reparatie en onderhoud kan tot wel 25% groei in banen leiden. Dit komt neer op 24.286 banen binnen de tweedehandsmarkt en voor reparatie en onderhoud van kleding, 17.319 banen die binnen de sector zullen verschuiven van verkoop naar de verkoop van tweedehands kleding en daarnaast nog eens 4.611 nieuwe banen binnen de tweedehandsmarkt.

Een aantal van de vaardigheden om dit scenario te implementeren zijn al aanwezig binnen de Nederlandse arbeidsmarkt zoals reparatie en onderhoud, logistiek en inkoop, productie, management, sales, retail, afvalbeheer en industriële reiniging. Om de Nederlandse keten op grote schaal klaar te stomen voor de circulaire transitie moet de capaciteit van deze vaardigheden echter vergroot worden en ontstaan nieuwe banen binnen technologie zoals e-commerce en textiel sortering. Om een volledig circulaire keten te realiseren, die zowel aan sociale als milieu eisen voldoen, moeten elementen van alle drie de onderzochte scenario’s geïmplementeerd worden,  waarbij opnieuw vraag naar nieuwe vaardigheden zullen ontstaan.

De onderzoekers van dit rapport hebben samengewerkt met de Amsterdamse social enterprise Makers Unite om meer inzicht te krijgen in welke vaardigheden op dit moment missen binnen de sector om circulaire business modellen te kunnen implementeren. Makers Unite werkt samen met vluchtelingen uit het textielvak en leert hen om duurzame en circulaire producten te ontwikkelen. Zij hopen op korte termijn op een volledig circulair business model over te kunnen gaan. Maker Unite benadrukt dat er binnen de sector een behoefte bestaat aan meer data specialisten en analisten, innovatie managers, logistiek medewerkers en klantenservice. Daarnaast moet er aandacht komen hoe designers, product ontwikkelaars en kleermakers opgeleid worden.

“Ik geloof dat een transitie naar een circulair model begint bij meer inzicht hoe we onze grondstoffen optimaal kunnen benutten. Zowel materialen als mankracht. De innovatie die nodig is binnen onze arbeidsmarkt biedt ook nieuwe kansen om voor betere sociale inclusie te zorgen. Dat is ook waarom wij ons nu vooral richten op het implementeren van nieuwe business modellen.” – Thami Schweichler, Managing Director, Makers Unite

De weg naar een circulaire toekomst: van potentie tot realiteit

De voordelen van de genoemde scenario’s zijn duidelijk, maar hoe worden ze verwezenlijkt? Een Nederlandse circulaire textielketen vergt samenwerking en toewijding van alle betrokken partijen in de waardeketen. Van de Nederlandse overheid tot private stakeholders, academia en opleidingsinstituten. Daarnaast moeten zij gezamenlijk optrekken om ervoor te zorgen dat de keten geen ruimte laat voor onethische arbeidsomstandigheden. Vooral werkers met een afstand tot de arbeidsmarkt of die risico lopen om in een circulaire economie overbodig te raken moeten opgeleid of bijgeschoold worden zodat zij in de circulaire economie kunnen meedraaien. Vakopleidingen spelen daarbij een cruciale rol.