“Zeer teleurstellend dat er vandaag een vaalgroen, flinterdun Klimaatakkoord wordt gepresenteerd. Na bijna een jaar onderhandelen hadden wij gehoopt op een akkoord dat echt een antwoord biedt op de uitdaging waar Nederland voor staat: klimaatverandering tegengaan. Helaas gaat dit akkoord het klimaat niet redden.” Dat is de gezamenlijke reactie van Natuur & Milieu, Greenpeace, Milieudefensie, de Natuur en Milieufederaties, de Jonge Klimaatbeweging en FNV– met een gezamenlijke achterban van ruim 1.5 miljoen Nederlanders – op de vandaag gepresenteerde teksten.

De organisaties gaven gisteren al aan zich niet achter de teksten te kunnen scharen. In de vandaag gepresenteerde definitieve ontwerpteksten is helaas niets wezenlijks veranderd. Het Klimaatakkoord zakt volgens de organisaties nu op de volgende drie fundamentele punten door het ijs:

  1. Het houdt de fossiele economie in stand
    Er wordt vooral ingezet op tijdelijke lapmiddelen die de fossiele industrie in stand houden. Een structurele omslag naar schone, zuinige technieken blijft uit. Dit blokkeert de weg naar Klimaatdoelen uit Parijs: vrijwel klimaatneutraal in 2050. Zo mag de industrie CO2 blijven uitstoten, zolang ze het maar onder de grond stoppen. Het stevig beprijzen van uitstoot blijft uit.
  2. De afspraken zijn veel te vrijblijvend
    Duidelijke, afrekenbare doelen ontbreken en er zijn veel ontsnappingsmogelijkheden om onder besparingsverplichtingen uit te komen. Deze vrijblijvendheid maakt het volstrekt onzeker of de doelstellingen wel gehaald worden.
  3. De verdeling van de lusten en lasten is volstrekt scheef
    De industrie, de grootste vervuilers, draaien nauwelijks op voor de kosten. Ze krijgen zelfs subsidie toe voor kortetermijnoplossingen, zoals CO2-opslag. Een eerlijke verdeling van lusten en lasten is cruciaal voor draagvlak en bereidheid om zelf aan de slag te gaan.

De organisaties zien ook lichtpuntjes her en der in het akkoord, zoals de doorgroei naar 70 a 80 procent groene stroom in 2030, maatregelen om 1,5 miljoen huizen van het gas te halen en de inzet op elektrisch rijden. Ook zien de organisaties dat er enorm veel inzet is getoond aan de tafels door veel partijen. Maar alles bij elkaar opgeteld is het totaalplaatje niet voldoende voor het omslagpunt dat nodig is.

Donald Pols, Directeur Milieudefensie: “Het Kabinet laat het helaas opnieuw gebeuren. Zij komt weer op voor het bedrijfsleven en ontziet de zware vervuilers die verantwoordelijk zijn voor ruim een kwart van de totale CO2-uitstoot in Nederland. Met dit akkoord betaalt de vervuiler niet. Zij krijgen zelfs subsidie om CO2 uit te blijven stoten.”

Joris Thijssen, Directeur Greenpeace Nederland: “Een slecht akkoord is erg, maar een slecht akkoord dat behandeld wordt als een goed en groen akkoord is nog veel erger. De gevaarlijke opwarming van de aarde gaat verder en onze planeet heeft niks aan een halfbakken klimaatakkoord.”

Kitty Jong, vicevoorzitter FNV: “Samen staan we sterker. Het kabinet zette in op het poldermodel om tot een stevig klimaatakkoord te komen, maar het maatschappelijk draagvlak zonder onze organisaties is veel te smal. Het is goed dat het kabinet middelen vrijmaakt om mensen die hun baan verliezen en geen nieuw werk krijgen te compenseren, maar wat er ligt is ook voor de FNV nog steeds te weinig. Wij willen garanties voor goede groene banen en een eerlijke verdeling van lusten en lasten voor onze miljoen leden.”

Marjolein Demmers, directeur Natuur & Milieu: “We zijn enorm teleurgesteld in het resultaat van bijna een jaar onderhandelen. We hebben lange dagen gemaakt en talrijke oplossingen ingebracht. Maar de onderhandelingen bleven steken op fundamentele bezwaren en een te grote tegenwerking vanuit het bedrijfsleven aan tafel. Dit kan alleen nog worden vlot getrokken als het kabinet leiderschap toont en de toekomst van Nederland boven bedrijfsbelangen plaatst.”

Annie van de Pas, directeur de Natuur en Milieufederaties: “Beprijzen boezemt angst in. Of het nu gaat om de kilometerheffing, om het beprijzen van aardgas, of om het beprijzen van de vervuiling die industrie en bedrijfsleven uitstoten, er is weinig tot geen beweging op al deze vormen van beprijzing. Zolang vervuiling financieel blijft lonen, blijven we vervuilen. En dan is de transitie naar een duurzame samenleving heel ver weg. Tegelijkertijd maken wij ons sterk om lokaal en provinciaal de klimaatdoelen te realiseren en daarvoor zetten wij meer dan ooit alle zeilen bij.”

Maarten Labots, voorzitter Jonge Klimaatbeweging[GvdS6] : “Dit akkoord is niet genoeg om een samenleving te creëren waar we allemaal op een duurzame manier een goed en gezond leven hebben. Het is nu aan het kabinet om politiek leiderschap te tonen. Als zij hun ambitie als “groenste kabinet ooit” waar willen maken, moet het akkoord een stuk ambitieuzer en concreter dan wat er nu op tafel ligt. Laten we ervoor zorgen dat toekomstige generaties niet opdraaien voor ons ineffectieve klimaatbeleid.”