De Nederlandse Spoorwegen (NS) heeft een geïntegreerde waarde van € 72,8 miljard – 11,3 keer de financiële waarde van € 6,4 miljard. Dit betekent dat NS aanzienlijk beter presteert dan alle 23 AEX-bedrijven die eerder in de AEX Futureproof Index zijn opgenomen. Dit blijkt uit een nieuw onderzoek van de Rotterdam School of Management, de Erasmus Universiteit en strategisch bureau ftrprf. Het onderzoek werd geleid door professor Dirk Schoenmaker (RSM) en econometrist Wander Marijnissen (ftrprf) en maakte gebruik van de integrale waardemethodiek ontwikkeld door Schoenmaker en professor Willem Schramade (Nyenrode). Het onderzoek combineert de financiële, maatschappelijke en ecologische waarde van de bedrijven tot één getal: integrale waarde. Als een bedrijf een totale maatschappelijke bijdrage levert die groter is dan de financiële waarde, noemen de professoren dat bedrijf toekomstbestendig.
De basis van de analyse: financiële en duurzaamheidsverslaggeving en aanvullend bronnenonderzoek. De belangrijkste data en de resultaten van de berekeningen zijn opgenomen in het vandaag gepubliceerde NS Futureproof Index Rapport.
Wat is het maatschappelijk rendement van een goed functionerend spoorwegsysteem?
De onderzoekers zijn erin geslaagd de maatschappelijke en ecologische impact van NS door te rekenen naar daadwerkelijke kosten en baten. Ze deden dit voor een breed scala aan deelgebieden die samen de maatschappelijke impact van NS bepalen. In zekere zin beantwoorden de onderzoekers hiermee de vraag: wat is de maatschappelijke waarde van mensen die met de trein naar hun werk kunnen? Of, wat zijn de maatschappelijke kosten van treinvertragingen? Dit maakt het mogelijk om de integrale waarde te berekenen als de som van financiële, maatschappelijke en ecologische waarde. Daarnaast kan de relatie tussen maatschappelijke impact en financiële waarde worden bepaald. Deze ratio – de Futureproofing Ratio – biedt beleidsmakers, bedrijven en investeerders inzicht in de toekomstbestendigheid van het bedrijf. Hoe groter de maatschappelijke waarde, hoe groter het potentieel op lange termijn.
Enkele belangrijke bevindingen
“Een goed gefinancierde NS is essentieel voor Nederland. Door alleen te focussen op de financiële verliezen van NS, riskeert u een vitale publieke dienst te ondermijnen. NS creëert enorme waarde door mensen te vervoeren en de toegankelijkheid te verbeteren – met veel lagere emissies dan auto’s. Recente ervaringen in Engeland laten zien wat er gebeurt als spoorwegen chronisch ondergefinancierd zijn: hogere tarieven, afnemende servicekwaliteit en verslechterde toegankelijkheid.” – Mede-onderzoeker Dirk Schoenmaker (hoogleraar Bankwezen en Financiën)
“Door de maatschappelijke impact van NS in euro’s uit te drukken, krijgen we een compleet beeld. Ondanks de uitdagingen laat de integrale waarde van NS zien hoe essentieel spoorvervoer is voor de Nederlandse economie, het milieu en de sociale cohesie. Onze analyse weegt zowel de baten als de kosten af en benadrukt de sterke en zwakke punten van NS op het gebied van waardecreatie op lange termijn. We moeten ons realiseren welke enorme maatschappelijke waarde NS biedt, en ons richten op hoe we deze verder kunnen verbeteren en tegelijkertijd de financiële verliezen binnen de perken kunnen houden.” – Wander Marijnissen (econometrist)
