Consumenten maken zich grote zorgen over de effecten van klimaatverandering in Nederland. Ze vinden dat er meer actie nodig is en hebben begrip voor rigoureuzere, ingrijpende maatregelen om klimaatverandering zo snel mogelijk te stoppen. Dit blijkt uit het jaarlijks marktonderzoek Monitor Merk & Maatschappij 2023 van b-open en MarketResponse.

Uit het onderzoek blijkt dat 60% vindt dat klimaatverandering zo snel mogelijk moet stoppen. Meer dan de helft (55%) van de consumenten maakt zich zorgen over de effecten van klimaatverandering in Nederland en 53% wil meer actie daartegen. Opvallend is dat er bij bijna de helft draagvlak is voor vrij ingrijpende maatregelen tegen klimaatverandering. De helft (51%) vindt dat de overheid producten moet verbieden als die maatschappelijke schade veroorzaken. 41% vindt dat er een verbod moet komen op reclame voor fossiele producten. Daarnaast geeft 44% aan dat maatschappelijke schade van producten moet worden doorberekend in de verkoopprijs.

Bedrijven zijn verantwoordelijk voor hun impact

Consumenten leggen de verantwoordelijkheid voor tegengaan van klimaatverandering vooral bij bedrijven en de overheid neer, maar ook bij zichzelf. Driekwart vindt het belangrijk dat bedrijven duurzaam ondernemen en acht ze verantwoordelijk voor de impact van hun bedrijfsvoering en producten in de hele keten. Men is er voorstander van dat bedrijven de CO2-uitstoot van producten communiceren (48%), bijvoorbeeld via de verpakking of website.

Het geduld is op bij veel burgers

Volgens vier van de tien consumenten is activisme nodig om bedrijven of de overheid in beweging te krijgen, zegt onderzoeker Bart Brüggenwirth van b-open. “Hoewel men zelf niet actief de A12 gaat bezetten met Extinction Rebellion is er bij een grote groep draagvlak voor dit soort acties. Het geduld is op. Burgers spreken de overheid en bedrijven aan om strengere maatregelen te nemen tegen klimaatverandering, zodat men als consument gemakkelijker een duurzame keuze kan maken”, aldus Brüggenwirth.

Consument ook verantwoordelijk

Zeven van de tien consumenten vinden dat ze een verantwoordelijkheid hebben bij de aanschaf van producten of diensten. Ruim de helft let op de impact of duurzaamheidsaspecten van aankopen. De meest populaire duurzame maatregelen liggen nog altijd dicht bij huis en zijn niet veel anders dan vorig jaar: het voorkomen van voedselverspilling (86%), de verwarming een graad lager zetten (83%) en minder spullen kopen die niet echt nodig zijn (74%). Onderzoeker Gerrit Piksen van MarketResponse: “De roep om duurzaamheid is nog steeds aanwezig. Maar door de economische onzekerheid en geopolitieke spanningen blijven kostenbesparingen voor de consument de belangrijkste drijfveren om in actie te komen.”

Reclamemoeheid neemt toe

Ruim de helft van de consumenten verwacht dat bedrijven communiceren over hun duurzame activiteiten en hen informeren over hoe ze duurzamer kunnen leven. Men heeft ook meer vertrouwen in merken als ze dat doen. Daar staat tegenover dat de reclamemoeheid is dit jaar toegenomen: 41% heeft genoeg van reclame over duurzaamheid, ten opzichte van 36% vorig jaar. Bovendien wantrouwen vier van de tien consumenten duurzaamheidsclaims. “De lijn tussen vertrouwen en wantrouwen is dun. De manier waarop bedrijven communiceren over duurzaamheid luistert nauw. Transparantie, de juiste toon en een goede onderbouwing van claims zijn essentieel voor geloofwaardige en effectieve communicatie.” aldus Brüggenwirth.

Monitor Merk & Maatschappij

De Monitor Merk & Maatschappij is het langstlopend jaarlijkse marktonderzoek van b-open en MarketResponse naar verantwoord consumeren en de duurzaamheid en maatschappelijke rol van merken in Nederland. Het onderzoek meet in het algemeen en voor diverse sectoren en merken de houding en perceptie van consumenten op dit gebied. Het is een kwantitatief online onderzoek met een steekproef van n = 2011 respondenten. Het veldwerk heeft plaatsgevonden in het voorjaar en najaar van 2023. De rapportage is op te vragen bij MarketResponse of b-open. Geïnteresseerde bedrijven kunnen zich ook aanmelden om met hun merk deel te nemen.

De gratis whitepaper met enkele opvallende uitkomsten kan hier worden gedownload.