Volgens het Global Carbon Project komt de wereldwijde koolstofuitstoot in 2021 weer in de buurt van het niveau van voor de coronapandemie. Door corona-maatregelen is de uitstoot van koolstof in 2020 met 5,4% gedaald. Maar het nieuwe rapport voorspelt voor dit jaar weer een toename van 4,9%.

De uitstoot door het gebruik van steenkool en gas zullen in 2021 meer toenemen dan dat ze in 2020 zijn gedaald, maar de emissies door het gebruik van olie blijven wel onder het niveau van 2019. Voor de grote uitstoters lijken de emissies van 2021 terug te keren naar de trends van vóór de corona-pandemie, namelijk dalende CO2-uitstoot voor de Verenigde Staten en de Europese Unie en stijgende CO2-uitstoot voor India. In China heeft de reactie op de COVID-19-pandemie geleid tot een verdere groei van de CO2-uitstoot, gestimuleerd door de elektriciteitssector en de industrie.

Het onderzoeksteam – dat bestaat uit de Universiteit van Exeter, de Universiteit van East Anglia (UEA), CICERO, de Universiteit van Stanford en ook Wageningen University & Research – zegt dat een verdere stijging van de uitstoot in 2022 niet kan worden uitgesloten, als ook het wegverkeer en de luchtvaart terugkeren naar de niveaus van vóór de pandemie en het gebruik van steenkool stabiel blijft.

Stijging van CO2-uitstoot

De bevindingen komen op een moment dat wereldleiders bijeenkomen op COP26 in Glasgow om een aanpak voor klimaatverandering te bespreken. “De snelle opleving van de uitstoot, juist nu de economieën zich herstellen van de pandemie, versterkt de noodzaak van onmiddellijke wereldwijde actie tegen klimaatverandering”, zegt professor Pierre Friedlingstein van het Global Systems Institute van Exeter, die de studie leidde.

“De opleving van de wereldwijde CO2-uitstoot in 2021 weerspiegelt een terugkeer naar de fossiele economie van voor de pandemie. Herstelplannen van verschillende landen spreken over investeringen in een groene economie, maar deze plannen lijken tot nu toe onvoldoende te zijn om een terugkeer naar het oude niveau te voorkomen.”

Grote uitstoters

In het rapport – het 16e jaarlijkse Global Carbon Budget – is een analyse gemaakt van de grote uitstoters. China leid en is verantwoordelijk voor 31% van de wereldwijde uitstoot, gevolgd door de VS (14% van de wereldwijde uitstoot), de EU en India (beide 7% van de wereldwijde uitstoot). In deze cijfers is het internationale vervoer, met name de luchtvaart, buiten beschouwing gelaten.

  • China: De emissies zullen naar verwachting met 4% stijgen ten opzichte van 2020 en 5,5% boven 2019 uitkomen – een totaal van 11,1 miljard ton CO2, 31% van de wereldwijde emissies.
  • VS: De emissies zullen naar verwachting met 7,6% stijgen ten opzichte van 2020 en 3,7% lager liggen dan in 2019 – in totaal 5,1 miljard ton CO2, 14% van de mondiale emissies.
  • EU-27: De emissies zullen naar verwachting met 7,6% stijgen ten opzichte van 2020 en 4,2% lager liggen dan in 2019 – een totaal van 2,8 miljard ton CO2, 7% van de wereldwijde emissies.
  • India: De emissies zullen naar verwachting met 12,6% stijgen ten opzichte van 2020 en uitkomen op 4,4% boven 2019 – een totaal van 2,7 miljard ton CO2, 7% van de wereldwijde emissies.

Voor de rest van de wereld als geheel blijft de CO2-uitstoot onder het niveau van 2019. In de afgelopen tien jaar bedroeg de wereldwijde netto-uitstoot van CO2 door veranderingen in landgebruik 4,1 miljard ton, waarbij 14,1 miljard ton CO2 werd uitgestoten door ontbossing en andere veranderingen in landgebruik. Daartegenover staat dat 9,9 miljard ton CO2 is opgenomen door hergroei van bossen en bodemherstel.

Koolstofopname

Koolstofopname door bossen en bodems is in de afgelopen twee decennia toegenomen, terwijl de uitstoot door ontbossing en andere veranderingen in landgebruik relatief stabiel is gebleven. Dit wijst op een recente afname van de netto-uitstoot door veranderingen in landgebruik, zij het met een grote onzekerheid. Wanneer de CO2-uitstoot uit fossiele bronnen en de netto veranderingen in landgebruik worden gecombineerd, zijn de totale emissies de afgelopen tien jaar relatief constant gebleven op een gemiddelde van 39,7 miljard ton CO2.

Wouter Peters en Ingrid Luijkx, beiden van de groep Meteorologie en Luchtkwaliteit van WUR, waren bij dit project betrokken. “Onze resultaten laten zien dat natuurlijke bronnen in de biosfeer en de oceaan 53% van de CO2-uitstoot van de afgelopen tien jaar hebben opgevangen, waardoor de invloed op klimaatverandering is verminderd”, zegt Luijkx. “Het is zeer relevant om te blijven volgen hoe deze putten in de toekomst zullen veranderen, aangezien ze naar verwachting minder effectief zullen zijn bij scenario’s met meer uitstoot”.

De editie van 2021 is gepubliceerd als een preprint en ondergaat momenteel een open review in het tijdschrift Earth System Science Data.