Op weg naar een circulaire economie wil de consument elektrische apparaten die ze zelf makkelijk en betaalbaar kunnen repareren (93%), standaard van een (digitale) reparatiehandleiding (90%) voorzien zijn en van een reparatielabel waarmee je, voordat je iets koopt, kunt zien of het te repareren is (89%).  Maar liefst 95% vindt dat fabrikanten verplicht moeten worden om producten te maken die makkelijk en betaalbaar zelf te repareren zijn. Dat blijkt uit een onderzoek onder ruim 24.000 respondenten via het Radar Testpanel. Ook experts dringen erop aan het (zelf) repareren van apparaten makkelijker te maken. Dat is vanavond te zien in het consumentenprogramma Radar.

De regering heeft als doel gesteld om in 2050 een volledig circulaire economie te hebben, maar kapotte apparaten belanden nu vaak onnodig bij het afval terwijl ze nog wel te herstellen zijn. De Europese Commissie heeft het ‘recht op reparatie tot een apparaat niet meer te repareren valt’ nu in een wetsvoorstel vastgelegd. Hoopvol zo lijkt het, maar vanavond in het consumentenprogramma Radar is te zien dat bedrijven en producenten nog te veel ruimte krijgen om hier onderuit te komen.

Antoinette Hertsenberg: “Het moet de consument veel makkelijker worden gemaakt om producten zelf, eventueel met hulp van bijvoorbeeld iemand bij een Repair Café, te repareren zodat zij het heft in eigen hand kunnen nemen en niet meer afhankelijk zijn van de producent.”

Onderzoek Radar-panel: consumenten willen graag (zelf) repareren

Uit onderzoek via het Radar Testpanel blijkt dat consumenten maar al te graag willen dat repareren makkelijker en goedkoper wordt gemaakt. Dat zijn namelijk nu de belangrijkste redenen waarom repareren niet lukt: het apparaat is niet uit elkaar te halen (67%) of het is te duur om te repareren (52%). Duurzaamheid (71%), tevredenheid met het huidige apparaat (69%) en kostenbesparing (59%) zijn de belangrijkste redenen om reparatie boven nieuw kopen te stellen.

Experts: laat consumenten zelf repareren

Zelf makkelijk en betaalbaar producten repareren; dat is niet alleen volgens consumenten, maar ook volgens de experts dé belangrijkste weg naar een circulaire economie. En dat is één van de dingen die eraan schort in de op handen zijnde wet. Daar zit een consument nog te veel vast aan de fabrikant. En de fabrikant mag bijvoorbeeld weigeren te repareren als dat duurder is dan vervangen. De mogelijkheid om zelf te repareren komt in het wetsvoorstel helemaal niet voorbij: er wordt niet gesproken over ontwerp van producten of het beschikbaar stellen van onderdelen.

Gerard Spierenburg van de Consumentenbond schuift aan in de studio vanavond: “Je zou de btw op reparatie omlaag moeten brengen. En uiteraard software verbieden die repareren onmogelijk maakt. De producent moet onderdelen en handleidingen ter beschikking stellen. Eigenlijk moeten producenten er alles aan doen, om het reparabel te maken.”

Alle resultaten uit en de achtergronden van het onderzoek zijn hier terug te lezen.

In Radar komen vanavond ook het Circulair Ambachtscentrum Apeldoorn, de TU Delft en Testaankoop (de Belgische Consumentenbond) aan het woord.

Foto: Elvin Boer