De meerderheid van de werknemers weet niet of zijn of haar werkgever aan maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) doet. Van de respondenten die dit wel weten én aangeven dat hun werkgever een MVO-beleid heeft, zijn de meesten bovendien niet of slechts ‘enigszins’ op de hoogte van de inhoud hiervan. Dit blijkt uit onderzoek van seepeople onder 763 mensen werkzaam bij Nederlandse organisaties vanaf 500 werknemers. Hier ligt een grote kans denken de onderzoekers, want een gedeelde sociale drijfveer tussen collega’s draagt bij aan meer verbinding op de werkvloer. Seepeople is een initiatief dat werknemers helpt om meer inzicht te krijgen in hun persoonlijke drijfveren als het gaat om een maatschappelijke bijdrage leveren. Met deze motivatie als startpunt kun je als organisatie een voelbare MVO-strategie ontwikkelen.

Nog geen derde van de werknemers zegt dat hun werkgever een MVO-beleid heeft, ook wel corporate social responsibility (CSR) beleid genoemd. Een klein deel zegt: ‘dat hebben we niet’. Het gros heeft überhaupt geen idee. “Een opvallende conclusie, als je kijkt naar de tijd waarin we leven,” zegt Marnix Geus van seepeople, initiatiefnemer van het onderzoek. “Iedereen heeft het over sociaal ondernemen, duurzaamheid, ‘people planet profit’ en corporate responsibility, maar op de werkvloer merken we daar blijkbaar nog weinig van.” Seepeople, dat zelf een maatschappelijk initiatief is, kreeg voor dit onderzoek onbezoldigd support van maar liefst drie onderzoeksbureaus: Customer Revolution, Ruigrok NetPanel en Respondenten.nl.

De normaalste zaak, maar wel op eigen voorwaarden

Toch komt er ook hoopgevend nieuws uit het onderzoek. Maatschappelijk bijdragen doen we niet voor het schouderklopje of de show. Een overgrote meerderheid vindt ‘iets doen voor een ander’ de normaalste zaak van de wereld, is het ook gewend om regelmatig iets voor een ander te doen en zegt zelfs zo te zijn opgevoed. “Dat maatschappelijk bijdragen bij veel mensen met de paplepel is ingegoten is bemoedigend. Als we het dagelijkse nieuws tot ons nemen, vergeten we wel eens dat de meeste mensen er gewoon positief in zitten,” zegt Geus. Ondanks de grote bereidheid van Nederlandse werknemers om zich in te zetten voor de maatschappij, moet het allemaal niet te ingewikkeld worden. We nemen liever niet de leiding, geven vooral voorrang aan onze inner circle en eigen buurt en willen ook niet het gevoel krijgen ergens aan vast te zitten. Bovendien zegt de meerderheid van de respondenten best een bijdrage te willen leveren, maar wel op een moment dat het uitkomt.

Kans voor bedrijven

Volgens seepeople kunnen bedrijven een belangrijke rol spelen in het faciliteren van werknemers om een maatschappelijke bijdrage te leveren. Van de respondenten heeft een flink aantal afgelopen jaar een maatschappelijke bijdrage geleverd, een deel op werk binnen of naast zijn of haar functie. Concreet was circa één op de vijf deelnemers aan dit onderzoek afgelopen jaar op het werk al maatschappelijke bezig. Ook gaf de meerderheid van de ondervraagden aan voor maatschappelijk werk te kiezen als de werkgever een paar uur per week beschikbaar zou stellen om ‘aan iets anders’ te mogen besteden. Kortom: binnen de context van het werk komen we misschien eerder in beweging dan dat we ons naast het werk nog ‘moeten’ inzetten voor maatschappelijke doelen.

Goed doen geeft goed gevoel

Uit het onderzoek blijkt dat mensen graag gaan voor snel resultaat, als het op maatschappelijk bijdragen aankomt: liever een dagje op stap met bejaarden dan een project waarbij het resultaat pas op lange termijn zichtbaar wordt, zoals de inzet voor schone oceanen of het strijden voor mensenrechten. Dit heeft mogelijk te maken met het gevoel van tijd tekort of het nastreven van een voldaan gevoel. Want: de absolute meerderheid vindt maatschappelijk bijdragen leuk. Dus ondanks alle mitsen en maren en dat het allemaal niet te ingewikkeld moet worden, wordt ‘goed doen’ in de praktijk niet als opoffering ervaren, integendeel: het goed voelt, zeggen de respondenten. Geus: “Het is ook allang bekend, en wetenschappelijk onderbouwd, dat actief bijdragen aan een betere wereld ook bijdraagt aan je eigen geluk.”

Over het onderzoek

Dit onderzoek onder werkenden bij bedrijven met 500+ werknemers is uitgevoerd in het voorjaar van 2021, door Customer Revolution en Ruigrok NetPanel. De uitkomsten van dit onderzoek zijn online verzameld via NetPanel, het online panel van Ruigrok NetPanel, met hulp van Respondenten.nl en via social media. In totaal hebben 763 deelnemers de vragenlijst ingevuld en zijn er 25 diepte-interviews en expertgesprekken gehouden. Er kunnen geen uitspraken gedaan worden over de representativiteit van de steekproef, daarom zijn de uitkomsten indicatief van aard. Het onderzoek betreft een pilotonderzoek en zal zowel kwantitatief (Ruigrok Netpanel) als kwalitatief (Customer Revolution) verder worden opgevolgd. De betrokken onderzoeksbureaus werken kosteloos mee aan dit project om te stimuleren dat er meer inzicht ontstaat in de drijfveren van het grootste kapitaal in organisaties: de mensen zelf.