“Elke keer als je geld uitgeeft, breng je een stem uit op de wereld waar je naar streeft,” aldus de Amerikaanse activiste Anna Lappé. Inkopers spelen dan ook een belangrijke rol in onze circulaire ambities en klimaatdoelstellingen. Vandaar dat dit onderwerp hoog op de agenda stond tijdens de Week van de Circulaire Economie, die van 3-7 februari plaatsvond in Circl.
Van alle energie die we op aarde gebruiken gaat 45% op aan het produceren van producten. Door circulair inkopen, met oog voor levensduur en hergebruik van producten, kunnen we dus enorme impact maken op grondstof- en energieverbruik, maar ook op de klimaatverandering. Tijdens de Week van de Circulaire Economie discussieerden de inkopers van verschillende grote bedrijven over hun circulaire ambities en hun dagelijkse dilemma’s in de zoektocht naar een balans tussen duurzame keuzes en het beheersen van de kosten. Namens ABN AMRO nam Directeur Procurement & Facility Management Marjolein Goense deel aan de discussie.
Als grote onderneming is ABN AMRO inkoper van talloze producten en diensten. Van kantoorartikelen tot koffie en van kantoorruimtes tot automatisering. Maar ook van uiteenlopende adviesdiensten op het gebied van bijvoorbeeld detachering, marketing of opleidingen. De bank is één van de grootste opdrachtgevers in Nederland.
Impact op de keten
Bij het inkopen kijkt ABN AMRO niet alleen naar de laagste kosten. In de selectie van leveranciers speelt ook circulariteit een rol. Door bewust in te kopen, wil ABN AMRO bijdragen aan de maatschappij. We gebruiken zelf producten en diensten die niet schadelijk zijn voor mens en milieu en tegelijkertijd vragen we onze leveranciers om verantwoord te ondernemen. Zo verbeteren we op twee fronten: onze bedrijfsvoering wordt duurzamer en via onze inkooppartners vergroten we onze impact op de keten.
“Het gaat ons niet alleen om de prijs, maar om de ‘best value for money’,” vertelt Marjolein. “Als we leveranciers selecteren, dan gaat het om een heel palet aan zaken die wij belangrijk vinden. Je kunt in iedere categorie de juiste vragen stellen. Circulariteit en klimaat zijn natuurlijk heel belangrijk, maar we kijken ook naar mensenrechten. Als inkopers kunnen wij het verschil maken door vragen te stellen, want dat zorgt ervoor dat de markt daadwerkelijk in actie komt.”
Vragen stellen
Het soort vragen dat je aan een leverancier kunt stellen varieert nogal. “In sommige categorieën ligt het voor de hand. Bedrijfskleding heeft grondstoffen, dus daar kun je vragen naar hergebruik of duurzame productiemethoden. Maar een bank neemt ook services af, en dan wordt het wat ingewikkelder. Ga je een consultant of gedetacheerde vragen naar zijn of haar bedrijfsproces? In die gevallen is mobiliteit- en diversiteitsbeleid bijvoorbeeld interessant.”
Banken worden tegenwoordig steeds meer IT-bedrijven. Welke vragen kun je aan een grote IT-leverancier stellen? “Dan denk ik bijvoorbeeld aan de uitstoot van hun datacenters, en hoe duurzaam die centers zijn gebouwd,” vertelt Marjolein. “Stel dat zo’n bedrijf zijn development in een ander land heeft uitgezet, dan informeren wij ook naar de arbeidsomstandigheden in dat land. Daar gaan we heel ver in. Hoe zit het met de werktijden? Mogen de werknemers lid zijn van een vakbond? Mogen ze zich ziek melden, enzovoort.“
Kunststukje
Natuurlijk geven we als bank ook zelf het goede voorbeeld. Met ons circulaire paviljoen Circl hebben we onze nek uitgestoken voor de circulaire bouw en wat daarin allemaal mogelijk is. “Met Circl hebben we echt gepionierd,” vertelt Marjolein. “De lift in Circl is echt een kunststukje, qua circulair bouwen. Die lift is eigendom gebleven van de leverancier, een voorbeeld van product-as-a-service. Maar hoe werkt dat in het kadaster? Dat hebben we samen met de leverancier helemaal juridisch uitgeplozen. Als je goed kijkt in het kadaster, zie je een klein leeg vierkantje in het midden van Circl, precies waar de lift staat.”
Afgelopen zomer heeft ABN AMRO haar nieuwe kantorenconcept, GREENE, gelanceerd in Eindhoven. Inmiddels is er ook een GREENE-kantoor in Zeist. GREENE-kantoren bevatten meubels die al eerder in bankkantoren zijn gebruikt. Daar waar nieuwe materialen worden ingekocht kiest de bank voor de duurzaamste variant en we denken eveneens na over onze afvalstromen.
Marjolein: “Naast GREENE zijn we op de andere kantoren ook continu bezig met het zoeken naar circulaire oplossingen. Onze inkopers weten wat er mogelijk is in de markt, en komen van daaruit proactief met ideeën. Daarbij kijken ze waar de meeste impact te halen valt. Dat gaat natuurlijk in samenwerking met onze opdrachtgevers binnen de bank.”
Tapijt recyclen
Een mooi voorbeeld van circulair inkopen is het tapijt van de ABN AMRO kantoren. Na vervanging wordt dit tapijt door de leverancier verwerkt voor andere toepassingen. De tapijtgarens worden zelfs verwerkt tot nieuwe tapijtgarens en vervolgens gebruikt in het eigen productieproces. Op die manier werd alleen in 2019 al 87.228 kilo aan tapijt(tegels) gerecycled.
Marjolein: “Voor mij betekent circulair inkopen ook dat wij de meer dan 200 kantoren die wij hebben en al het vastgoed en alle werkplekken, inzetten als een proeftuin voor circulaire innovatie. En dat we de innovaties die wij daar samen met onze partners realiseren ook delen met de markt.”